CAKARTA (AA) - MAHMUT ATANUR - Güneydoğu Asya ülkesi Endonezya’da son 10 yılda yaşanan doğal afetler 12 binden fazla kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu.
Ekvator kuşağında muson yağmurlarının etkisindeki ülke ‘’Pasifik Ateş Çemberi’’ olarak adlandırılan deprem ve volkan kuşağında yer alıyor. Endonezya, dünyada doğal afetlerden en fazla etkilenen ülkelerin başında geliyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Endonezya’da 2009 ile 2019 yılları arasında yaşanan sel, heyelan, deprem, tsunami ve yanardağ gibi çeşitli doğa kaynaklı afetlerde 12 bin 449 kişi hayatını kaybetti.
Son 10 yılda meydana gelen 21 bin doğal afette, 75 bin kişi yaralanırken, yaklaşık 35 milyon kişi de olumsuz etkilendi.
Yıllık ortalama 5 bin depremin kaydedildiği ve yüzlercesinin de şiddetinin 5 büyüklüğünün üzerinde yaşandığı ülkede, 10 yıllık afet bilançosunda en fazla can kaybı deprem ve tsunami felaketlerinde ortaya çıktı.
Deprem ve tsunamilerde 7 bin 396 kişinin hayatını kaybettiği Endonezya’da, kayıtlara göre 4 bin 340 kişinin öldüğü 2018'de Palu Körfezi'nde meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki deprem ve ardından ortaya çıkan tsunami son 10 yılın en fazla kaybına neden oldu.
Sunda Boğazı'nda, 2018’de Anak Krakatau Yanardağı'ndaki volkanik hareketliliğin yol açtığı patlamalar sırasında kopan büyük bir kütle sebebiyle oluşan tsunamide de 437 kişi yaşamını yitirdi.
Özellikle ekim ile nisan arası yoğun olmak üzere, yıl genelindeki aşırı yağışlar nedeniyle ülkede sıklıkla yaşanan su baskınları ve heyelanlar da büyük can ve mal kayıplarına yol açabiliyor.
Ülkede şiddetli yağışlara bağlı 7 bin 378 su baskını ve 4 bin 898 toprak kayması yaşanırken, sel ve heyelanlarda toplam 4 bin 117 kişi öldü.
Şiddetli yağışlara bağlı afetlerden yaklaşık 19 milyon kişinin etkilendiği son 10 yıllık periyotta, 886 kişinin yaşamını yitirdiği 2010'daki sel ve heyelan felaketlerinde en fazla can kaybının yaşandığı dönem olarak kayıtlara geçti.
- Yanardağ patlamaları 432 can aldı
Yaklaşık 130 aktif yanardağın bulunduğu ülkede, başlıca Bali, Cava ve Sumatra adalarında olmak üzere 104 yanardağ patlaması meydana gelirken, yanardağ patlamaları nedeniyle toplam 432 kişi hayatını kaybetti.
Cava Adası'nda 2010 yılında 347 kişinin öldüğü Merapi Yanardağı’ndaki patlama, 2009-2019 döneminde en fazla can kaybının yaşandığı yanardağ patlaması olarak tarihe geçerken, Sumatra Adası’nda Sinabung Yanardağı’daki patlamada 24 kişi yaşamını yitirdi.
Orman yangınları, yıldırım çarpması ve kuraklık gibi afetler de son 10 yılda onlarca kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
- Yıllık ekonomik kayıp 20 milyar doları geçiyor
Son 10 yıldaki afetlerin, kamu binaları dahil yaklaşık bir milyon 500 bin yapıda hasara neden olduğu ülkede, her yıl doğal afetlerden dolayı doğrudan ekonomik kaybın da 20 milyar doları geçtiği belirtiliyor.
Öte yandan, 30 yılın verilerine göre yıllık ortalama 290 büyük doğal afetin meydana geldiği ülkede, afetlere karşı altyapı önlemleri ve afet sonrası hazırlıklar konusunda yeterli önlemlerin alınmadığı belirlendi.
Doğal afet riskine açık bölgelerde farkındalık oluşturmak amacıyla okul müfredatına afet dersi konulacağını açıklayan hükümet yetkilileri, 2020-2024 afet politikasında da risklerin azaltılmasına yönelik plan ve programların güçlendirilmesinin öncelikleri olduğunu ifade ediyor.
Endonezyalılar, ülkede sıklıkla afetler yaşanmasına rağmen erken uyarı sistemi ve acil müdahalede altyapıların yeterli olmadığı konusunda hükümete yönelik eleştirilerde bulunuyor.