ANKARA (AA) - EMEL ÖZ GÖZELLİK - Dünyada, 2017 yılında Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu (AIDS) nedeniyle 940 bin kişi yaşamını yitirdi.
Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programının (UNAIDS) yayımladığı raporda, 2017'de dünyada Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV) taşıyanların yüzde 75'inin durumundan haberdar olduğu bildirildi.
- 36,9 milyon kişi HIV taşıyor
UNAIDS'in raporunda, geçen yıl dünyada yaklaşık 36,9 milyon kişinin HIV taşıdığı belirtildi. Bu sayı 2016'da 36,7 milyon kişiydi. HIV taşıyanların yaklaşık 35,1 milyonunun yetişkin, 1,8 milyonunun ise 15 yaşından küçük çocuklar olduğu açıklandı.
Raporda, alınan tedbirler sayesinde 2017'de HIV taşıyanların yüzde 75'inin durumundan haberdar olduğunun, 2015'te ise bu oranın yüzde 67 olduğu kaydedildi.
2017'de yaklaşık 1,8 milyon kişiye HIV bulaştığı ve AIDS nedeniyle 940 bin kişinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.
AIDS vakalarının görülmeye başlanmasından bu yana 77,3 milyon kişiye HIV bulaştığı ve bunlardan 35,4 milyonunun yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor.
- Doğu ve Güney Afrika'da 19,6 milyon kişi HIV taşıyor
UNAIDS raporunda, 2017'de Doğu ve Güney Afrika'da 19,6 milyon milyon kişinin AIDS hastalığına yol açan HIV taşıyıcısı olduğu kaydedildi. Bunu, ortalama 6,1 milyon kişiyle Batı ve Orta Afrika takip etti. Bu oranın, Asya ve Pasifik’te 5,2 milyon, Latin Amerika’da 1,8 milyon, Karayipler’de 310 bin, Doğu Avrupa ve Orta Asya’da 1,4 milyon, Batı ve Orta Avrupa ile Kuzey Amerika’da da ortalama 2,2 milyon ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da ortalama 220 bin olduğu bildirildi.
- 21,7 milyon kişi tedavi gördü
UNAIDS raporuna göre, geçen yıl HIV testi ve tedavileri HIV virüsü taşıyan daha fazla insana ulaştı. Geçen yıl HIV ile yaşayan 21,7 milyon kişi antiretroviral tedaviye erişti. 2015 yılında 17,2 milyon kişi tedavi olurken, 2016'da bu rakam 19,4 milyondu.
HIV taşıyan yetişkinlerin yüzde 59'unun, 15 yaş altı çocukların yüzde 52'sinin antiretroviral ilaçlara erişim sağladığı kaydedilirken, HIV ile yaşayan hamile kadınların yüzde 80'inin virüsün bebeğe bulaşmasını engellemek için antiretroviral tedavi aldığı bildirildi.
HIV virüsünü taşıdığını bilmeyen kişi sayısının 9,4 milyon olduğu ifade edilen raporda, bu kişilerin acil olarak HIV test ve tedavi hizmetlerine erişimlerinin sağlanması gerektiğine işaret edildi.
- HIV virüsünün bulaşma oranı yüzde 47 azaldı
Geçen yıl yaklaşık 1,8 milyon kişiye HIV bulaştığı belirtilen raporda, bu sayının 1996'da 3,4 milyon olduğuna dikkati çekildi.
Raporda, 1996'dan bu yana HIV virüsünün bulaşma oranının yüzde 47 düştüğüne işaret edildi.
Rapora göre, 2010'da 1,9 milyon yetişkinin HIV virüsüne yakalandığı, bu rakamın 2017'de 1,6 milyona gerilediği aktarıldı. Çocukların HIV'ye yakalanma oranı yüzde 35 düşüşle 2010'da 270 binden 2017'de 180 bine düştü.
- "Virüs yükü testi altın standart"
UNAIDS Başkanı Michel Sidibe, virüs yükü testinin HIV tedavisinin izlenmesinde altın standart olduğunun altını çizerek, bu testin tedavinin işe yaradığını gösterdiğini, böylece insanların hayatta kaldığını belirtti.
Sidibe, HIV test ve virüs yükü testinin dünyanın her yerinde HIV ile yaşayan insanların kolayca ulaşılabileceği bir test olması gerektiğine işaret etti.
HIV enfeksiyonunun, erken tanı, düzenli izlem ve antiretroviral tedavi ile yönetilebilir kronik bir enfeksiyon haline geldiği ifade ediliyor. Yıllar içerisinde daha etkin, kullanımı daha kolay, daha az yan etkiye sahip ve genetik bariyeri daha yüksek yeni antiretroviral ilaçlar geliştirildi. Bu tedavilerle yaşam kalitesinin yükseltilmesi, HIV'e bağlı morbidite ve mortalitenin azaltılması hedefleniyor.
AIDS'e yol açan HIV, bağışıklık sistemine zarar vererek hastalığa neden oluyor. HIV taşıyıcısı; kanı, spermi, vajinal akıntıları veya diğer vücut sıvılarının başka birine teması yoluyla virüsü bulaştırıyor. HIV, cinsel ilişki, organ nakilleri, doğrudan kan teması ve anneden bebeğine olmak üzere dört yolla bulaşıyor.