İSTANBUL (AA) - ELİF FERHAN YEŞİLYURT/HANDAN GÜNEŞ - Başta sanayi alanında olmak üzere geçen yıl çok sayıda duayenini kaybeden Türk iş dünyası, adeta yaprak dökümü yaşadı.
İş dünyasındaki yaprak dökümü, çevresinde "Halis Ağa" olarak tanınan Halis Toprak'ın 3 Ocak'taki vefatıyla başladı, bir gün sonra 96 yaşındaki iş adamı Sedat Üründül'ün hayatını kaybetmesiyle de devam etti. 4 Nisan 2003'te Koç Holding'in yönetimini babası Rahmi Koç'tan devralan Mustafa Koç ise 21 Ocak'ta, henüz 56 yaşında sonsuzluğa uğurlandı.
Yurtiçi Kargo ve MEF okullarının bağlı olduğu Arıkanlı Holding'in Kurucusu İbrahim Arıkan, Kale Grubu Kurucusu ve Onursal Başkanı İbrahim Bodur, Alarko Holding Kurucusu ve Onursal Başkanı İshak Alaton, Bahçıvan Gıda’nın Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Mecit Bahçıvan ve ayakkabıcılık sektöründe faaliyet gösteren Kemal Tanca'nın kurucusu Kemal Tanca da 2016 yılında hayatını kaybeden iş adamları arasında yer aldı.
- "Mavi gözlü, güler yüzlü patron"a veda
Koç ailesinin 3. kuşak üyesi ve iş dünyasının önde gelen isimlerinden Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, 21 Ocak 2016'da evinde spor yaparken kalp krizi geçirdi. İlk müdahalesi Beykoz Devlet Hastanesi'nde yapıldıktan sonra Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi'ne sevk edilen Koç, 56 yaşında hayata gözlerini yumdu. Koç'un zamansız ölümü tüm Türkiye'yi derinden sarstı.
Siyaset, iş ve sanat dünyasından önemli isimler başta olmak üzere yoğun katılımın olduğu Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tatbikat Camisi'nde öğleyin düzenlenen cenaze töreninde Koç, "Mavi gözlü, güler yüzlü patron" yazılı pankart taşıyan çalışanları tarafından uğurlandı. Koç'un naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda aile kabristanında dedesi Vehbi Koç'un yanına defnedildi. Koç ailesi, 22 Ocak 2016 itibarıyla 7 gün boyunca Elmadağ Divan Oteli’nde taziyeleri kabul etti.
Mustafa Koç, lise öğrenimini 1980'de İsviçre'de Lyceum Alpinum Zuoz'u bitirdikten sonra 1984'te ABD George Washington Üniversitesi İşletme bölümünden mezun oldu.
Çalışma hayatına 1984'te Tofaş'ta müşavir olarak başlayan Koç, Ram Dış Ticaret'te Satış Müdürlüğü ve Satış Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu. Koç, 1992 yılında Koç Holding'e geçerek sırasıyla başkan yardımcılığı, başkan, yönetim kurulu üyeliği ve yönetim kurulu başkan vekilliği görevlerini yürütürken, 2003 yılında holdingin yönetim kurulu başkanlığını üstlendi.
Mustafa Koç'un, Koç Holding'in yönetim kurulu başkanlığını üstlendiği 13 yıllık sürede grubun varlıkları ve cirosu 5 katına çıktı. Koç'un göreve gelmesinin ardından yapılan atılımlardan en önemlileri arasında Türkiye'nin önde gelen sanayi kuruluşu TÜPRAŞ'ın hisse devri yer alıyor.
Koç-Shell Ortak Girişim Grubu, 2005'te TÜPRAŞ'ın yüzde 51'lik hissesinin devrine ilişkin yapılan ihaleyi kazanmış, 2006 başında da hisse devri gerçekleşmişti. Öte yandan, 2004 yılında Aygaz Doğalgaz'ın kurulması ve 2005'te Yapı Kredi Bankası hisselerinin holding bünyesine katılması da Mustafa Koç'un başkanlığı döneminde atılan önemli adımların başında geliyor.
- Aldığı her nefesi Türk sanayisi için harcadı
Kale Grubu'nun Kurucusu ve Onursal Başkanı İbrahim Bodur ise 23 Mayıs 2016'da 88 yaşında yaşamını yitirdi. İbrahim Bodur'un cenazesi, Nevruz Köyü'ndeki aile kabristanına defnedildi.
1928 yılında Çanakkale'nin Yenice ilçesine bağlı Nevruz köyünde doğan Bodur, ilkokulu Yenice İlkokulu'nda, ortaokulu Balıkesir Lisesi'nde okuduktan sonra İstanbul Amerikan Robert Kolej'e girdi. Robert Kolej ekonomi bölümünden üstün mezun olan Bodur, ABD'de gerekli programları alarak İş İdaresi ihtisasını tamamlayıp 1951'de yurda döndü.
Bodur, babası ve kayınpederinin ortaklığı ile 1951 yılı sonunda Bodur-Eğinlioğlu Edirnekapı Pamuk İpliği Fabrikası'nı kurdu. 1957 yılında Türkiye'nin ilk seramik karo fabrikalarının temelini atan Bodur, ilk kurulan limited şirketi o gün 750, bugün ise bin 200 ortaklı Çanakkale Seramik Fabrikaları Anonim Şirketi'ne dönüştürdü ve böylece aile fertlerinin, çalışanların, bayilerin bölge halkının iştirakleri ile Türkiye'nin ilk halka açık şirketini kurmuş oldu.
İbrahim Bodur, seramik, yapı ürünleri, yapı kimyasalları, savunma ve havacılık, makine ve kalıp, enerji, madencilik, nakliye ve bilişim gibi birçok sektörde faaliyet gösteren Kale Grubu'nu oluşturdu. Yurt içinde ve dışında önemli ortaklıklar gerçekleştiren Bodur, Siemens, Roca, General Electric ve Pratt&Whitney gibi birçok kuruluşla yabancı ortaklıklar tesis etti.
Türk Sanayici ve İş Adamları Derneğinin (TÜSİAD) ilk 6 kurucusundan biri olan Bodur, uzun yıllar bu kuruluşun yönetiminde ve İSO'yu temsilen, Türkiye İktisadi Kalkınma Vakfında (İKV) yer aldı. 2000 yılı başında İSO Meclisi, Onursal Üyesi ve Başkanı olarak onurlandırılan Bodur, ayrıca aralıksız olarak 21 yıl boyunca Oyak Genel Kurul Üyeliğini devam ettirdi.
1985 yılında Çekoslovakya Devlet Nişanı ve İtalyan Devlet Nişanı alan Bodur, 1997 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası'na ve 2006 yılında TBMM Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görüldü. Bodur'a, 2007 yılında İtalya Seramik Derneği tarafından seramik sektörüne katkılarından dolayı Uluslararası Aldo Villa ödülü verildi. İbrahim Bodur'a, 1994'te Karadeniz Teknik Üniversitesi, 1997'de de Çanakkale 18 Mart Üniversitesi tarafından Fahri Doktora unvanları verildi.
- İshak Alaton
Alarko Holding'in Kurucusu ve Onursal Başkanı İshak Alaton da 11 Eylül 2016'da kalp yetmezliği teşhisiyle kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
İstanbul'da 2 Eylül 1927'de doğan Alaton, Şişli Terakki Lisesi'nde okudu. Saint Michel Fransız Lisesi'nden 1946'da mezun olduktan sonra askerliğini 1947-1948 yıllarında yedek subay olarak Polatlı Topçu Okulu'nda yapan Alaton, 1951'de İsveç'e giderek iş hayatına Motala Lokomotif Fabrikası'nda kaynak işçisi olarak başladı. Bir yıllık kaynak işçiliği sırasında gece kurslarına giderek teknik resim öğrendi ve aynı fabrikada teknik ressam olarak iki yıl daha çalıştı.
1954'ün başında Türkiye'ye dönen Alaton, aynı yıl Üzeyir Garih ile Karaköy'de Vefai Han'da Alarko Kolektif Şirketi'nin kuruluşuna imza attı. 1954'te, Üzeyir Garih ve İshak Alaton'dan oluşan Alarko Holding'in iki kişilik kadrosu, apartman kaloriferi tesisatçılığı hizmeti ile Türk sanayi dünyasındaki ilk adımı gerçekleştirdi. İshak Alaton, 1973'te Alarko'nun halka açık bir holding olmasından beri üstlendiği Alarko Holding AŞ Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini 15 Mayıs 2015'te Alarko'yu birlikte kurduğu merhum Üzeyir Garih'in oğlu Yönetim Kurulu Üyesi İzzet Garih’e devrederek Alarko Holding Onursal Başkanı unvanını aldı.
İsveççe, İngilizce, Fransızca ve İspanyolca bilen İshak Alaton, Türkiye Sosyal ve Ekonomik Etüdler Vakfı (TESEV) ve Açık Toplum Vakfı kurucularındandı. Ayrıca, 1998-2012 yılları arasında Güney Afrika İstanbul Fahri Başkonsolosluğu görevini üstlenmiş olup İsveç Birinci Sınıf Kuzey Yıldızı Nişanı ve İspanya Kraliyet Sivil Liyakat Nişanı sahibi oldu. 1958'de İsveç'te Margarete von Proschek ile evlenen Alaton, iki çocuk ve üç torun sahibiydi.
- "Halis Ağa" son yolculuğuna uğurlandı
İş dünyasında "Halis Ağa" olarak tanınan iş adamı Halis Toprak da 3 Ocak 2016'da Fransa'nın Nice şehrinde kalp rahatsızlığı sebebiyle kaldırıldığı hastanede vefat etti.
Diyarbakır Lice'de 1938'te doğan sanayici ve iş adamı Toprak, iş hayatına Adana'da başladı. Toprak, seramik, kağıt, ilaç ve gıda gibi 30'a yakın sektörde faaliyet gösteren Toprak Holding'i Türk sanayine kazandırdı.
- "Peynir Kralı" da hayata gözlerini yumdu
Bahçıvan Gıda’nın kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Mecit Bahçıvan ise 2 Eylül 2016'da, 85 yaşında hayatını kaybetti.
1931 yılında doğan Bahçıvan, 1969'da girdiği İSO'da 25 yıl aralıksız hizmet vererek 1981-1987 yılları arasında İSO Meclis üyeliği yaptı. Bahçıvan, bir sanayici olarak yaptığı çalışmalar ve sosyal sorumluluk bilinci dolayısıyla TBMM Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görüldü.
Bahçıvan, gıda sektöründe gerçekleştirdiği yenilikler ve Türkiye'de peynir üretiminin gelişmesine yaptığı katkıları dolayısıyla Türkiye’nin "Peynir Kralı" olarak da anılıyordu.
- 2016 yılında hayata veda eden diğer iş adamları
Atatürk Barajı'nı yapmak üzere kurulan Ata İnşaat Şirketi'nin Yönetim Kurulu Başkanı Sedat Üründül de 4 Ocak 2016'da yaşamını yitirdi.
Ayakkabıcılık sektöründe faaliyet gösteren Kemal Tanca'nın kurucusu Kemal Tanca ise 3 Kasım 2016'da, 91 yaşında vefat etti. 1950 yılında sektöre giriş yapan Tanca, sektöre önemli ayakkabı markalarından birini kazandırdı.
Yurtiçi Kargo ve MEF okullarının bağlı olduğu Arıkanlı Holding'in Kurucusu İbrahim Arıkan ise 2 Şubat 2016'da hayata veda etti.
AA