ANKARA (AA) - SELEN TEMİZER - Suriye'nin Irak sınırında, DEAŞ kontrolündeki Deyrizor ili, iç savaşta söz sahibi aktörlerin yeni ilgi odağı haline geldi. Rusya ve İran destekli rejim güçleri, il merkezindeki kuşatmayı delmeye yaklaşırken kent, "PKK/PYD devleti" planı açısından ABD için de önem taşıyor.
Astana süreciyle ülkenin diğer cephelerindeki çatışmalar büyük ölçüde dururken, Suriye'deki mücadele ülkenin doğusuna Irak sınırına kayıyor.
Bu noktada Irak sınırındaki Deyrizor'un, son dönemde ABD, Rusya, İran, rejim, terör örgütleri PKK/PYD ve DEAŞ açısından önemi artıyor.
Son nüfus sayımına göre yaklaşık 230 bin kişinin yaşadığı Deyrizor'un büyük kısmı, Temmuz 2014'ten bu yana DEAŞ'ın kontrolünde.
İl kırsalına hakim DEAŞ, merkez ve çevresinde de rejim güçlerini kuşatmada tutuyor.
Son birkaç ayda, ABD öncülüğündeki koalisyon ve müttefiki terör örgütü PKK/PYD'nin, DEAŞ'ın kalesi Rakka'ya yoğun saldırıları, örgüt militanlarının Rakka'nın güneydoğusundaki Deyrizor'a kaymasına neden oldu.
Geçen hafta, Hizbullah ile yapılan anlaşma sonucu da Suriye-Lübnan sınırındaki DEAŞ'liler, bu ile geçtiler.
- Rejim, kuşatmayı kırmak üzere
Rus hava şemsiyesinde ilerleyen rejim güçleri, Humus'un batısındaki Tedmur (Palmira) ilçesini mart ayında geri alarak Humus çölünden DEAŞ'lıların toplandığı Deyrizor'a doğru ilerledi.
Rusya Savunma Bakanlığından 21 Ağustos'ta yapılan açıklamada, Rakka ve Batı Humus'ta güç kaybeden DEAŞ'ın ağustos ayı boyunca Deyrizor'daki yapılanmasına odaklandığı vurgulanarak, terör örgütünün Deyrizor kentinde mağlup edilmesinin stratejik öneme sahip olduğu belirtilmişti.
Rejim güçleri, geçen ay başında Humus'un doğusundaki Sükne beldesini ele geçirdikten sonra Birşeya dağı ve doğusundaki Bir Kuseybe, Tar El Tarfavi ve Kasr Tarfavi köylerini ele geçirdi.
Böylece, Deyrizor il sınırına batısından giriş yapan rejim güçleri, dün gece itibarıyla merkezde, DEAŞ kuşatması altındaki rejim güçleri ile mesafeyi, Bir Kuseybe'den yaklaşık 15 kilometreye indirdi.
Rejim güçleri, Bir Kuseybe'nin güneyindeki Sükne'den ise merkeze yaklaşık 40 kilometre uzaklıkta.
Rejim güçlerinin, Deyrizor'un merkezindeki 137. Topçu Tugayı'na ulaşarak kuşatmayı kırmada üstünlük sağlayacağı öngörülüyor.
- ABD'nin de gözü Deyrizor'da
DEAŞ'ın mağlubiyeti yaklaştıkça Deyrizor üzerindeki rekabet arttı. ABD, müttefiki PKK/PYD, İran ve rejim, ilde söz sahibi olmak için bazı hamleler yapıyor.
Deyrizor, Rusya-İran-rejim ile ABD-PKK/PYD kampları arasında kilit nokta haline geldi.
ABD, PKK/PYD'yi Suriye politikasının merkezine koyarak kantonel idari özerk yapılarla federal Suriye hazırlığı yapıyor.
Bu çerçevede Deyrizor, hem Irak ile ticareti sağlayacak konumu hem doğal kaynakları itibarıyla ABD öncülüğünde gelişen "PKK/PYD devleti" için hayati önem taşıyor.
Haseke'nin güneyindeki Şeddadi bölgesinde, Cebse gaz ve petrol alanında, Deyrizor operasyonunda PKK/PYD militanları ile iş birliği yapmak için 150 ABD özel kuvveti bulunuyor.
DEAŞ karşıtı koalisyonun komutanı Korgeneral Steve Townsen, önceki gün DEAŞ ile mücadelede sonraki durağın Deyrizor olacağını ve bu operasyonda da PKK/PYD'yi destekleyeceklerini açıkladı.
- İran'ın "büyük planı" için kilit nokta
Diğer yandan, rejim Deyrizor operasyonunda Rusya'nın yanı sıra İran'ın da desteğini alıyor.
Rejim saflarında yaklaşık yüzde 40 oranında İran'ın eğittiği milis yer alıyor ancak İran'ın Deyrizor için planı daha geniş perspektife dayanıyor.
Bağdat yönetimine bağlı, İran destekli Haşdi Şabi güçleri, Deyrizor'un batısında, Irak tarafında, Musul'da konuşlu durumda.
Irak’ta DEAŞ’a karşı mücadele gerekçesiyle İran destekli Haşdi Şabi güçleri Suriye sınırındaki Musul ilinde bazı bölgeleri ele geçirmişti.
Haşdi Şabi ayrıca, güneyden, Tanif'in karşısında, Irak'ın batısında, Ürdün ve Suriye sınırı yakınındaki Rutbe'de konuşlu.
İranlı milisler de Tanif'in kuzeyindeki Zakf bölgesinde Haşdi Şabi ile birleşmek için bekliyor.
Bu gruplar, kuzeydoğuda Suriye-Irak sınırına ulaşarak Musul’daki Haşdi Şabi güçleriyle temas kurabilirse İran için stratejik bir proje hayata geçecek.
İran’ın Irak üzerinden Suriye’ye ve Akdeniz’e çıkış hedefi gerçekleşecek.
AA