İSTANBUL (AA) - İZZET TAŞKIRAN - Büyük şehirlerde giderek yaygınlaşmaya başlayan günlük ve saatlik ev kiralama sistemi güvenlik sorunlarına yol açabiliyor. Otellerde zorunlu olarak bildirilmesi gereken kimlik bilgilerinin bu tür yerlerde alınmaması nedeniyle söz konusu sistemin illegal faaliyetler için kullanılması riskini doğuruyor.
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bazı konutların günlük kiralanmasının kendi meslek gruplarıyla çok fazla ilgisinin olmadığını söyledi.
Aşa, emlakçılar arasında bu tür işleri yürütenlerin oranının sadece yüzde 0.5 olduğunu belirterek, konunun turizm ve konaklama kapsamında değerlendirilebileceğini ifade etti.
Emlakçıların daha çok eşyalı konutları kiraladıklarını dile getiren Aşa, "Biz zaten bunlara kira kontratı yapıyoruz. Günlük falan vermiyoruz fakat bizim dışımızda da olsa bunun bir sektör haline geldiği gerçek. Özellikle turizm acenteleri veya sırf bu iş için oluşturulmuş ofisler var." diye konuştu.
Aşa, günlük konut kiralamaların yer aldığı afişlerle sokaklarda sıkça karşılaşıldığına dikkati çekti. Konutların turizmde talebin yoğun olduğu dönemlerde arttığını kaydeden Aşa, bunun bütün dünyada yaygın olan bir kiralama sistemi olduğunu dile getirdi.
Dünyada kiraya verilen konutların sıkı şekilde denetlenebildiğini vurgulayan Aşa, şöyle devam etti:
"Türkiye'deki kanunlardan dolayı günlük kiralanan konutları denetim altına almak mümkün değil. Ondan dolayı büyük bir kayıt dışı söz konusu. Öyle bir sistem haline gelmiş ki bir mal sahibinden ev kiralıyor, içine eşyayı koyuyorlar. Aylık bin, bin beş yüz lira kiraya tuttuğu evin günlüğünü 150-200 liradan kiralayabiliyorlar. Sadece bir daireden ayda 4-5 bin lira kazanan kişiler var. Bunlar öğrenciler için değil. Ya kısa vadeli seyahat edenler ya da günübirlik konaklayanlar tercih ediyor. Bu durumun emniyet açısından sakıncalı olduğu dile getiriliyor. Kimlik bildirimleri yapılmadığı için şu anki terör ortamında bu çok sakıncalı. Kimlik bildirimleri emniyete yapılmadığı için genel bilgi toplama (GBT) kontrolü de gerçekleştirilemiyor."
- "Fuhuş, kumar ve uyuşturucu için de kullanılıyor"
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Aşa, günlük konutların fuhuş, kumar ve uyuşturucu için de kullanabildiğine dikkati çekerek, "Emlakçılar bu konudan çok şikayetçi. Ancak iş hacmi kapasitesi bakımından şikayetçi değiller. Bizi günah keçisi yapmaya çalışıyorlar." ifadelerini kullandı.
Kayıt dışı emlakçıların kendilerini çok zor durumda bıraktığına işaret eden Aşa, bu sektörde günah keçisi olmak istemediklerini söyledi.
Aşa, çoğunlukla Esenyurt ve Beylikdüzü ile bazı kalabalık sitelerin olduğu ilçelerde açılan dükkanlarda günlük ve saatlik konut kiralama yapıldığını belirtti.
Kayıt dışı ve vergi ödenmeyen kiralamaların önüne geçilmesi gerektiğinin altını çizen Asa, "Avrupa ile Amerika'daki modeller, oradaki uygulama ve denetim şekilleri incelensin. Mevcut kanunlarımız şu anda bu işe müsaade etmiyor. Bunların bir modelini bularak denetim altına alındığı zaman ülkeye faydalı bile olabilir." değerlendirmesini yaptı.
Aşa, günlük konut kiralamayla ilgili gerekli yönetmeliklerin çıkartılarak, valiliklerce denetim yapılması gerektiğini belirtti. Kiralık konutlara bir suç unsuru olduğu takdirde emniyetçe müdahale edilebildiğini savunan Aşa, denetimlerde bazı illegal faaliyetlere rastlandığına dikkati çekti.
- "Günlük kiralama güvenlik zafiyetine yol açıyor"
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Yönetim Kurulu Üyesi Levent Erdoğan ise yaklaşık 5 yıldan bu yana konut kiralamada bazı sıkıntılar yaşandığını söyledi. Dünyada New York, Madrid ile Paris'te de benzer problemler yaşandığına dikkati çeken Erdoğan, bu konunun Almanya'nın başkenti Berlin'de masaya yatırıldığını ifade etti.
Berlin'de günlük konut kiralama için ciddi önlemler alındığının altını çizen Erdoğan, "Alınan kararlara göre, Berlin şehri içindeki dairelerin bu amaçla kullanılmayacağını, ancak o dairede oturan kat malikinin veya site sakininin, bir odasını kendi içinde yaşamak kaydıyla kiraya verebileceğini kanunda düzenlemeyle belirlediler." diye konuştu.
Erdoğan, topyekun konut kiralamaya karşı olmadıklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Türkiye'de örneklerine baktığımız zaman bir hayli ciddi, kayıt dışı gelir elde etme söz konusu. İşin sadece gelir tarafı da değil. Baktığımızda komşuluk hakları da ciddi bir problem haline geliyor. Avrupa Otelciler Birliği de bizimle bu konuda aynı görüşe sahip. Neticede bir apartman ya da sitede insanlar oturmak için daire alıyor ya da kiralıyor. Bunların içinde herhangi bir birimin bu şekilde ticari amaçla kullanılması diğer insanları da son derece rahatsız ediyor. O bölgedeki emlak kiralarının aşırı derecede, suni şekilde yükselmesine, burada yaşayan insanların da bu durumda zarar görmesine sebep oluyor. Çünkü normal koşullarda bin, bin beş liralık bir dairenin ticari amaçla kullanılacağı zaman kira fiyatları bir anda ikiye, üçe katlanabiliyor."
Erdoğan, günlük kiralanan dairelerin ciddi anlamda güvenlik zafiyetine sebep olduğunu anlattı. Otellerle kıyaslandığında konaklamada hijyen kurallarının denetim ve kontrolünün olmadığını belirten Erdoğan, bu nedenle turizm sektörüne ciddi şekilde zarar verildiğini bildirdi.
Konut dokunulmazlığı öne sürülerek, bu tür mekanlarda denetim yapılamadığını kaydeden Erdoğan, Borçlar Kanunu'ndaki ilgili maddelerde bazı düzenlemeler yapılması gerektiğini belirtti.
"Yasalarımıza göre 18 yaş altındaki çocukların, ebeveynlerinin izni olmadan konaklama tesislerinde kalması mümkün değildir." diyen Erdoğan, bazı gençlerin kiralık konutları kullanmaya başlaması nedeniyle ahlaki çöküntülerin yaşanabileceğine dikkati çekti.
TÜROB Yönetim Kurulu Üyesi Erdoğan, terör saldırılarını yapanların çoğunlukla bu tür konutları kullandığını aktararak, mekanların bazı internet sitesi aracılığıyla kolaylıkla bulunabildiğini belirtti.
- Kira fiyatları 3 katına çıktı
Bir emlak internet sitesinde yer alan 14 bin 300 ilanın yüzde 45'inin İstanbul'da yer aldığını kaydeden Erdoğan, "İstanbul'un otellerinin doluluk oranı toplamda sene sonu itibariyle baktığımızda yaklaşık yüzde 75 civarında. Burada arzla ilgili problemden kaynaklanan yapılanma yok. Tamamen, tabiri caizse arka taraftan dolanarak, kayıt dışı gelir elde etme ile ilgili bir yapılanmadan bahsediyoruz." dedi.
Erdoğan bazı insanların günlük kiralamayı rant kapısı olarak gördüğünü söyledi. Kadıköy'de bin lira ile 1500 lira arasındaki kira bedellerinin bugün 1500 avroya yükseldiğini belirterek, bu tür konutlar nedeniyle vatandaşın ekonomik olarak mağdur olduğunu dile getirdi.
Vatandaşların da her gün oturanların değişebildiği apartmanda asla kalmak istemediğine dikkati çeken Erdoğan, komşuluk ilişkilerinin de bu nedenle zarar gördüğünü anlattı.
Erdoğan, İstanbul'da yatak ve oda enflasyonu yaşanan bir dönemde günlük kiralama sisteminin otelcileri mağdur ettiğini anlatarak, "Sadece bunun yasaklanmasıyla otellerin doluluk oranlarına yüzde 5 katkı sağlayacaktır. Bu da bir otelin ciddi gelir kaynağı olacak" şeklinde konuştu.
AA