Osmanlı Tarihinin en ilgi çekici konuları malumunuz olduğu üzere kadın, hatun, valide kavramları üzerine şekillenir. Gerçeği pekte anlatamayan (zaten öyle de bir derdi olmayan) dizilerimiz sağ olsun koskoca devleti haremden ibaret zannedecektik ki birileri buna engel oldu.
Gerek Batılılar gerekse biz hiçbir şeyi merak etmediğimiz kadar çok merak ettik bu padişah eşlerini, çocuklarını, kadınlarını, kızlarını. Hal böyle olunca harem üzerine bu kadar da gidilmişken, ben hiç haremine banmadan, bu kadınlarımızın gösterildiği gibi yatak odalarından, fitne fesattan ibaret olmadıklarını, yaptıkları hayır hasenatla anılmaları gerektiğini yazma gereği duydum. Genel kanının aksine (ya da dizilerdeki anlatılanların aksine) Osmanlı’da kadınlar hareme hapsolan, devleti oturduğu yerden yıkan, aklı sürekli kötülüğe çalışan varlıklar değillerdir.
Valide Sultanların devlet yönetimine etkileri, otoriteleri ve entrikaları oldukça sık kaleme alınmış bir konuyken içlerinden bir Valideyi ele alıp devlet için, millet için neler yapmış birlikte bakalım.
Valide Sultan, Osmanlı Devletinde hüküm süren padişahın annesinin, sadece oğlunun saltanatı süresince taşıdığı unvandır. Sultan II. Mahmut’un karısı Bezmiâlem Valide Sultan da Abdülmecit’in annesidir. Tarihte gönlü bol oluşu, iyiliksever karakteriyle bilinen bu kadın son dönem Osmanlı sarayının en saygıdeğer Valide Sultanı kabul edilmiştir. Bezmiâlem Valide Sultan gelirini pek çok eser yaptırmak için sarf etmiştir. Örneğin Dolmabahçe Camii bu eserlerden biridir. Valide Sultan hayattayken yapımına başlanmış vefat edince oğlu Abdülmecit tarafından inşası tamamlanmıştır. Bezmiâlem Valide Sultan Vakıf Gureba Hastanesi de yine Valide Sultan döneminde İstanbul’a kazandırılmıştır. Buradaki önemli nokta şahsi servetini vakfederek yaptırmasıdır. Haliç üzerindeki yapılan ilk ahşap Galata Köprüsü de Bezmiâlem Valide Sultan’ın eserlerindendir.
Bezmiâlem hiçbir zaman oğlu üzerindeki etkisini ve mevkiini kötüye kullanmamış bir Valide Sultan olarak döneminde akıllı, tedbirli, onurlu, şefkatli bir kadın olarak bilinmiştir. Tekke ve dergâhlara bulunduğu bağışlarla da bugün hala ardından rahmetle anılır. Bezmiâlem Valide Sultan’ın mezarı II. Mahmud Türbesinde bulunmaktadır.
Benim yazdıklarım onun yaptıklarının belki de yarısı bile değildir. Çok daha detaylı araştırınca karışınıza çıkan bilgilerle, haftalık yazı değil tez bile yazarsınız. Maksadın hâsıl olduğunu düşünmekle birlikte yeni yapılan her şey de eskiyi doğru okumak gerektiğini hatırlatıp, kimsenin dizisine karışmadığımı, isteyenin istediği şeyi izleyebileceğini söyleyip gidiyorum.