İSTANBUL (AA) - İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürü Fatih Turan, İSKİ'nin 7 milyar 23 milyon 931 liralık 2017 yılı bütçesinin yüzde 32'sini yatırıma ayırdıklarını belirterek, "Barajlardaki buharlaşmayı önleyecek bilimsel bir çalışma başlattık. İstanbul'da 3 yıl içerisinde biyolojik ve ileri biyolojik atıksu arıtma oranını yüzde 90'ın üzerine çıkaracak yatırımlar yapıyoruz." dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi toplantısında İSKİ'nin Genel Kurulu gerçekleştirildi. Bu kapsamda, kurumun 2017 yılı faaliyet ve denetleme raporu ile yatırım planları görüşüldü.
Faaliyet raporunu İBB Meclisi'ne sunan Turan, planlama, yatırım, işletme ve diğer tüm alanları kapsayan 7 milyar 23 milyon 931 bin liralık 2017 yılı bütçesinin 2 milyar 84 milyon 840 bin lirasını yatırımlara ayırdıklarını aktararak, "2017 bütçemizin yüzde 32'sini yatırımlarımız oluşturuyor. Bu rakamlar, İSKİ'nin dünya çapında itibarlı, güçlü ve güvenilir bir kurum olduğunu, idari ve mali açıdan ispatlamaktadır." değerlendirmesini yaptı.
15 milyonu aşan İstanbul'a 7 gün 24 saat kesintisiz içme suyu verildiğini söyleyen Turan, "Suyun kalitesini online izleme uygulamalarıyla takip ediyoruz. Kaynağından musluklara kadar, yılda 10 bin farklı noktadan periyodik olarak alınan numuneleri onlarca parametrede test ediyoruz. Analiz sonuçları göstermektedir ki İstanbul’un suyu Türk Standartları Enstitüsü, Dünya Sağlık Örgütü, ABD Çevre Koruma Ajansı ve Avrupa Birliği kriterlerinde sağlıklı ve içilebilir kalitededir." dedi.
- "765 milyon metreküp suyumuz var"
Turan, şu anda barajların yüzde 88 oranında dolu olduğuna dikkati çekerek, "Ülke genelinde son 44 yılın en kurak döneminde olmamıza rağmen 765 milyon metreküplük bir su rezervimiz var. Ortalama günlük tüketimimiz 2 milyon 800 bin metreküptür. Ortalama diyorum çünkü geçen yıl 3 milyon 154 bin metreküp tüketimle rekor kırılan 26 Temmuz gibi hafızalarımızda yerini koruyan günlerimiz de olmuştu. 2017’de İstanbul’un bu bir günlük tükettiği su, Bayburt, Iğdır ve Kilis gibi şehirlerimizin 1 yılda kullandığı suya tekabül ediyor. Kentimize sadece il sınırlarımız içindeki havzalardan su almıyoruz. İstanbul'a Melen'den ve Istrancalar'dan da su getiriyoruz. Kurak geçen bir döneme rağmen doluluk oranımızın bu kadar yüksek olmasının sebebi bugünleri öngörerek yaptığımız yatırımlardır. 2017 yılında İstanbul'a verilen 1 milyar 20 milyon metreküp suyun, 263 milyon metreküpünü sadece Melen'den aldık." ifadelerini kullandı.
"Melen, yıllık 1 milyar 653 milyon metreküp verime sahip İstanbul'un suyunun sigortasıdır" diyen Turan, 1. ve 2. etabı tamamlanan projenin 3. hat inşaatının yüzde 96'sını tamamladıklarını kaydetti.
Melen Çayı üzerine yapılan Melen Barajı'nın yüzde 90'ının bittiğini, baraj tamamlandığında İstanbul'un kaynaklarına yılda 1 milyar 77 milyon metreküp daha su kazandırmasının yanı sıra Sakarya'ya da su temin edeceğini aktaran Turan, bunun neredeyse tek başına bütün İstanbul'un su tüketimini karşılayabilecek bir büyüklük olduğunu belirtti.
Turan, Avrupa Yakası’nda ise sahil şeridi haricinde kalan tüm ilçelere su verecek olan 118 milyon metreküp kapasiteli Karamandere Barajı için de planlama çalışmalarının devam ettiğini söyleyerek, şöyle devam etti:
"İSKİ olarak inşaatı devam eden ve planlanan tesislerimizi 2021 yılına kadar tamamlamayı hedefliyoruz. Böylece İstanbul'un içme suyu arıtma kapasitesini 4 milyon 395 bin metreküpten, 6,5 milyon metreküpe ulaştıracak, arıtma kapasitemizi yüzde 48 oranında artırmış olacağız. İdaremiz İstanbul'a yeni su kaynakları temin etmenin ve mevcutları yenilemenin yanında barajlarımızda kayba sebep olan buharlaşmanın da önüne geçmeye çalışmaktadır. Bu kapsamda Ar-Ge faaliyeti olarak yeni bir projenin ihale sürecine başladık. Uygulanan yöntemde su yüzeyinde film tabakası oluşturulmakta ve buharlaşma 3'te 1 oranında azaltılabilmektedir. 7 ay sürecek çalışmayla yerli kaynaklar kullanılarak uygulamanın ekolojik hayata ve buharlaşma üzerine etkileri ile kuraklık dönemlerinde uygulanabilirliğini araştıracağız. İçme suyu havzalarımızı yapılaşmalardan korumak ve ekolojik çeşitliliği ile muhafaza etmek için mutlak koruma alanlarımızı kamulaştırıyoruz. Bugüne kadar, kamu alanları dahil, kamulaştırma çalışmaları neticesinde yüzde 92'lik bir kamulaştırma oranına ulaştık. İdaremiz, 2017 birim fiyatlarıyla yaklaşık 4,5 milyarlık kamulaştırma bedeli ödenmiştir."
Yapılan çalışmalar sayesinde 2017 yılının ilk 4 ayına kıyasla 2018 yılında meydana gelen arıza sayısında yüzde 32 oranında düşüş tespit edildiğini anlatan Fatih Turan, Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlayacak ve İstanbul'un stratejik önemini artıracak olan 3. havalimanına su vermeye başladıklarını dile getirdi.
İSKİ’nin içme suyu ulaştırmak ve atık suları uzaklaştırmak için bütün İstanbul'un tükettiği enerjinin yüzde 3,35'ini tek başına kullandığını vurgulayan Turan, "Tesislerimizdeki enerji giderlerini azaltmak için, yeni uygulamaları takip ediyor, maliyet-fayda dengesini gözeterek projeler geliştiriyoruz. Bu kapsamda tesislerimizdeki su depoları, havuzlar, bina çatıları ve uygun araziler üzerine güneş enerjisi santralleri kuruyoruz. İkitelli Fatih Sultan Mehmet İçme Suyu Arıtma Tesisi'ne 1,2 megawatt gücündeki güneş enerjisi santrali devreye alındı. İstanbul'daki en büyük GES olma özelliğini taşıyan projede, tamamen yerli teknoloji kullandık." diye konuştu.
Turan, Türkiye'de ilk kez kullanılan yüzer sistem güneş panelleriyle de çevreyle dost, temiz enerji üretim kapasitelerini artırmayı hedeflediklerini aktaran Turan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu doğrultuda Büyükçekmece Gölü üzerinde yürüttüğümüz projeyle şimdilik 250 kilowatt gücündeki yüzer güneş enerjisi santrali işletilmektedir. Tesislerimizin enerji ihtiyacının bir bölümünün rüzgar enerjisinden karşılanması ve baraj havzalarındaki hava koridorlarından enerji üretmek için proje çalışmalarımız da devam etmektedir. Terkos Barajı tesislerine 15 megawatt gücünde rüzgar enerjisi santrali kuruyoruz. Rüzgar tarlası için model çalışmalarının yapıldığı projede türbinlerin yeri de belirlenmiştir. Ölçüm çalışmaları yapılan bir Ar-Ge projesiyle 189 kilometre uzunluğundaki Melen isale hattının yapılaşmaya kapalı olan alanlarını rüzgar ve güneş enerjisi elde etmek için değerlendirmeyi planlıyoruz. Hazırlık aşamaları devam eden projeyle, Melen’den hem su taşınarak hem de enerji üretilerek ülke kaynakları çok boyutlu değerlendirilmiş olacaktır."
- "Kayıp-kaçak oranları düştü"
Akıllı Şebekeler kapsamında kayıp-kaçakla mücadelede yürüttüklerini söyleyen Turan, "Projelerde debimetre alanları belirledik. Buralardan merkezimize ulaşan veriler sayesinde şebekeye verilen su ile faturalandırılan su net olarak ölçülebiliyor. Böylece bir bölgedeki kayıp-kaçak oranı görülebilmekte, bu veriler ışığında önlemler alınabilmektedir. Bu arada, akıllı şebeke projelerimizden olan Sultanbeyli ve Sancaktepe’deki kayıp-kaçak oranını yüzde 30'lardan, yüzde 13'lere kadar azalttığımız çalışmamızla Etkin Belediye Yarışması'nda birincilik ödülüne layık görüldüğümüzü de belirtmeden geçmek istemedim. Avrupa Bölgesi’nde de Eyüp Kemerburgaz pilot bölgesinde de kayıp-kaçak oranı yüzde 30’dan yüzde 14,71'e düşürülmüştür." diye konuştu.
Genel Müdür Fatih Turan'ın konuşmasının ardından, Meclis Birinci Başkanvekili Ahmet Selamet oylamaya geçti. Yapılan oylamada İSKİ'nin 2017 faaliyet raporu oy çokluğuyla kabul edilerek, Meclis'ten geçti.
AA