BİLECİK (AA) - ALİ OSMAN ÇELİKAL - Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencileri, 2014'te birkaç prototipini üretip "bilkopter" adını verdikleri insansız hava araçlarının (İHA) kendi kendilerini şarj edip daha uzun mesafe uçuş yeteneği kazanmaları için çalışma yapıyor.
Akıllı yazılım sayesinde kumandasız hareket edebilen ve otonom şarj sistemiyle kısa mesafeli uçuş sorunlarının ortadan kaldırılması planlanan dört, altı ve sekiz rotorlu, açık kaynak kodlu döner kanat İHA'ların prototiplerine ''Kayı, Dodurga ve Bayat'' adı verilmesi planlanıyor.
Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Cihan Karakuzu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bilkopter projesinin 2012'de öğrenciler arasında sinerji oluşturmak amacıyla başlatıldığını söyledi.
Çalışmalar sonucunda 2014'te İHA'lardan birkaç prototip ürettiklerini anlatan Karakuzu, araçların daha akıllı hale getirilmesi yönünde çalışmaların devam ettiğini belirtti.
- Otonom şarj sisteminin geliştirilmesi hedefleniyor
Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Uğur Yüzgeç de uzun soluklu bir proje olan bilkopterin sınır güvenliği ve trafik kontrolü, zirai ilaçlama, yangınla mücadele, sinema sektörü, hedef tespiti ve takibi, kargo taşıma, haritalama, kaçak yapılaşma tespiti, arama kurtarma işlemleri, spor faaliyetlerinin yönetilmesi ve izlenmesi gibi farklı alanlarda kullanılabileceğini bildirdi.
İnsansız hava araçlarının özellikle dış ortam uçuşlarında parametre ayarlarının yeterince iyi yapılamaması durumunda çeşitli sorunlarla karşılaşıldığını ifade eden Yüzgeç, şöyle konuştu:
''Projede 4 yıl boyunca değişik prototipler ürettik. İnsansız hava araçları günümüzde kanatlı ve döner kanatlı araçlar olarak ikiye ayrılmakta. Üzerinde çalıştığımız döner kanatlı insansız hava araçlarıdır. Döner kanat tipindeki insansız hava araçlarının en büyük sıkıntılarından birisi düşük uçuş süreleridir. Proje ekibimizce yenilenebilir enerji destekli bir otonom şarj sistemi geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bunun üzerine bir çalışma geliştiriyoruz. Verilen rota üzerinde görevini ifa edecek olan bilkopter insansız hava aracı, üzerindeki akıllı yazılımıyla kalan uçuş süresini öngörebilecek. Pil seviyesi kritik eşiğe gelmeden belirlenen şarj noktasına otonom olarak gelerek iniş yapacak ve üzerindeki pilin şarj işlemi bittikten sonra kalan görevine devam edebilecek."
Öğretim üyelerinden Doç. Dr. Metin Kesler de İHA projesinin akademik yönden önemli olduğunu vurgulayarak, ''Bu çalışmada şunu tespit ettik, bu tarz insansız hava araçlarında en büyük sorun enerji problemi. Enerji problemi üzerine araştırmalar yapıyoruz. Şu anda önerdiğimiz bir yöntem, bu araçların kendi kendine otonom şarj olmalarına yönelik altyapı oluşturmak.'' ifadelerini kullandı.
- "Proje, üniversitemizin yüz akı olacak"
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Taş da Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri ile öğrencilerinin başlattığı bilkopter projesinin geliştirilmesi yönündeki çalışmaların devam ettiğini belirtti.
Projenin henüz sonuçlanmadığını ancak önemli aşamaların katedildiğini dile getiren Taş, "Proje ekibimiz, kumandasız ve enerji sorununu ortadan kaldıracak, yeni çözümler üzerinde çalışmalarına devam ediyor. Proje, üniversitemizin yüz akı olacak. Üniversite olarak bu tür projeleri desteklemek istiyoruz.'' dedi.
AA