Kamu bankalarının başlattığı kredi kampanyaları sonrası ortaya çıkan iyimser havayı fırsata çevirmek isteyenler özellikle konutta fiyatları bir gecede 150 bin TL'ye kadar artırınca hukukçulardan dava açılabileceğine yönelik açıklamalar gelmişti.
Ancak fiyatları bu süreçte tek yükselen konut değil. Son 1,5-2 yıldır ciddi anlamda yükselişte olan ikinci el araç fiyatları kredi kampanyaları ile artık günlük olarak değişmeye başladı.
Kimi araçlarda bir yıl içerisinde 70 bin TL'ye varan artışlar gerçekleşirken sektör temsilcileri ise fiyatlarda yüzde 30 fazla olduğuna dikkat çekiyor.
İkinci el araç fiyatlarında günübirlik değişen rakamlara ilişkin yenisafak.com'a konuşan hukukçular kredi paketinin açıklanmasının ardından otomobil fiyatlarında görülen aşırı artışların haksız ticari uygulama olarak değerlendirilebileceğini ve fazladan ödenen ücretler için iadenin gündeme gelebileceğini belirtiyor.
İKİ UNSUR BİR ARADA OLMALI
İkinci el otomobil satışları da dahil olmak üzere bir satış işlemindeki aşırı fiyat uygulaması sebebiyle satıcı aleyhine hukuki yollara başvurulabilmesi için, satış sözleşmesinin bir tüketici işlemi olması gerektiğini aksi hâlde, hukuk sisteminin satıcının fiyatı belirlemesine (bazı istisnalar dışında) müdahale edemediğini dile getiren Sözleşme Hukuku Uzmanı Doç. Dr. Umut Yeniocak, ''Bir satış sözleşmesinin tüketici işlemi sayılabilmesi için de iki unsurun bir arada bulunması gerekir. Birincisi, satıcı tarafın mesleki ya da ticari amaçla satış yapıyor olması aranır. Örneğin, ikinci el bir otomobil satan taraf, oto galerisi gibi araç alım satım işiyle uğraşan biri ise, birinci şart gerçekleşmiş olur. İkinci şart alıcıyla ilgilidir. Alıcı tarafın, tam tersine, otomobili kendi bireysel kullanımı için satın alıyor olması gerekir. Alıcı taraf, mesleki ya da ticari bir amaçla satış işlemi yapıyorsa, örneğin bir kamyonet satıl alınıyorsa, bu bir tüketici işlemi olmayacağı için fiyat yine serbest olarak belirlenebilecektir.'' dedi.
HAKSIZ ARTIŞ OLARAK DEĞERLENDİRİLİR
Hukukun tüketici işlemlerinde satış fiyatının serbestçe arttırılmasına ilişkin kısıtlama getirdiğine de vurgu yapan Yeniocak sözlerini şöyle sürdürdü;
''İlgili Yönetmelik der ki; girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapılması haksız bir ticari uygulamadır. Kredi paketinin açıklanmasının ardından otomobil fiyatlarında görülen aşırı artışlar da haksız ticari uygulama olarak değerlendirilmelidir.''
FAZLA ÖDEMEYE İADE
Haksız ticari uygulama yapan kişilere karşı kanunun, para cezası ve faaliyet durdurma cezası öngördüğünü de kaydeden Yeniocak, tüketicinin aşırı fiyat uygulamasına maruz kalması ve ödeme yapması halinde, yaptığı fazla ödemenin iadesi için tüketici mahkemelerine başvurabileceğini söyledi.
Yeniocak, yapılacak başvuruda hakimin otomobilin fiyatındaki artışın haklı bir sebebe dayanıp dayanmadığını bu sektörde tecrübesi olan bir bilirkişiden rapor aldıktan sonra kendi kanaati doğrultusunda karar vereceğini de sözlerine ekledi.