ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Özellikle uzun süre bilgisayar ekranına bakma sonucunda göz kırpma refleksinin azalmasına bağlı ortaya çıkabilen göz kuruluğu, ileri seviyeye geldiğinde, hastanın kendi kanından hazırlanan serumlarla tedavi edilebiliyor.
Göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Canan Gürdal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, en sık görülen ve en çok ihmal edilen sorunlarından birinin göz kuruluğu olduğunu söyledi.
Göz kuruluğunun, yaşam kalitesini ve çalışma hayatını son derece olumsuz etkilediğini ifade eden Gürdal, hastalığın farkındalık ve uygun tedavi ile çözülebildiğini ancak ihmal edildiğinde gözde yaşanabilecek sorunların yanı sıra depresyona bile neden olabildiğini belirtti. Prof. Dr. Gürdal, "İleri seviyede göz kuruluğunun yarattığı ağrı, kalp krizi ağrısıyla hemen hemen aynı. Göz kuruluğu yaşayanların üçte birinde ise depresyon görülüyor." dedi.
Göz kuruluğunun, gözyaşı salgısının göz yüzeyinde kalış süresinin çeşitli nedenlerle azalması ile ortaya çıktığını anlatan Gürdal, bu durumun gözde yanma, batma, kızarıklık, yorgunluk-ağırlık hissi, görmede bulanıklık, gözleri açmakta zorlanma, rüzgarda sulanma ya da kuruma gibi şikayetler ile kendini gösterdiğini söyledi. Gürdal, "Göz kuruluğu hastalarının büyük çoğunluğu, gözlerinde sulanma şikayeti yaşıyor ancak kuruma sonrası oluşan refleks sulanmalar gözü korumuyor." diye konuştu.
- "Göz enfeksiyonlarına daha açık hale geliyor"
Özellikle bilgisayar başında çalışanların göz kuruluğuna karşı dikkatli olması gerektiği uyarısında bulunan Gürdal, "ABD'de yapılan araştırmalar, göz kuruluğunun yarattığı rahatsızlığın üretkenliği de önemli oranda düşürdüğünü gösteriyor." bilgisini verdi.
Prof. Dr. Gürdal, ekrana bakma süresinin artması ve buna bağlı göz kırpma refleksinin azalmasıyla birlikte gençlerde son yıllarda göz kuruluğu görülme sıklığının da arttığına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Erken dönemlerde dikkatli bir şeye baktığında görmede bulanıklık göz kırpma ile düzelirken daha ciddi göz kuruluğu olgularında görme ciddi olarak etkilenebiliyor, göz enfeksiyonlarına daha açık hale geliyor. Dikkat edilmediğinde ise ciddi kuru gözlerde görmenin önemli oranda etkilenmesi de söz konusu olabiliyor. Ayrıca göz kuruluğuna bağlı ağrı tüm vücuttaki ağrıların daha fazla hissedilmesine de neden olabiliyor."
- "Bilgisayar başında egzersiz fayda sağlıyor"
Tedavi sürecinde çeşitli testler yapılarak kişinin hangi tip göz kuruluğu yaşadığının belirlenebildiğini aktaran Gürdal, ılık kompres, suni göz yaşı, bilgisayar başında uygulanacak egzersiz ve hatta su alınımını artırmak gibi yöntemlerin faydalı olabildiğini söyledi. Gürdal, bu yöntemlerden birinin temiz havlunun sıcak suyla ıslatıldıktan sonra göz kapağına konularak yapılabildiğini anlatarak, "Göz kapaklarındaki yağ salgılayan bezlerin fonksiyonlarını iyileştirecektir. Göz yaşındaki yağ, hızlı buharlaşmayı ve gözlerin kurumasını geciktirici bileşendir." dedi.
Gözlerin normalde dakikada 22 kez kırpıldığını, ancak bilgisayarla çalışırken bunun az yapıldığını belirten Gürdal, kırpma sayısının dakikada beşe kadar düşebildiğini söyledi. Prof. Dr. Gürdal, bunun da gözyaşının hızlı uçmasına neden olduğunu vurgulayarak, bu nedenle bilgisayarda çalışırken bilinçli olarak göz kırpma sayısının artırılması gerektiğinin altını çizdi.
Gürdal, sert ovalamanın gözde uzun vadede travmaya sebep olduğu için kesinlikle yapılmaması gerektiğine işaret ederek, hafif ovalamanın göz kapaklarındaki ve gözyaşı bezlerindeki kan dolaşımını artıracağını ve gözün daha iyi beslenmesini sağlayacağını söyledi.
Prof. Dr. Gürdal, sözlerine şöyle devam etti:
"Ayrıca, ileri seviye durumlarda ise hastanın kendi kanından hazırlanan serumlar ve skleral lens gibi özel araçlara başvuruluyor. Otolog serum uygulaması, tedaviye dirençli kuru göz hastalığı ve diğer bir grup göz yüzey hastalıklarında uygulanıyor. Otolog serum kişinin kendi kanından hazırlanıyor, steril plastik şişelerde dondurarak muhafaza ediliyor ve kullanımdan hemen önce çözdürülerek kullanılıyor.
Gözyaşının en önemli görevi, gözün ön yüzeyini ıslak tutarak parlaklaştırır ve korneanın optik kalitesinin yüksek tutulması sağlanır. Gözyaşı aynı zamanda göz için gerekli bazı temel maddeler ile besleyici olarak da görev yapar. Otolog serum da gözyaşının bu özelliklerini en iyi taklit eden sıvılardan biridir."
Gürdal, son aşamada bazı ısı ve pompa fonksiyonu olan cihazlarla uzun süre göz kuruluğu şikayetlerinde azalma sağlanabildiğini kaydetti.