Birçok ülkenin eğitim müfredatında yer alan ilk yardım eğitimleri Türkiye'de de yaygınlaşmaya devam ediyor. Ancak kaza anlarında yapılan ilk yardım müdahalelerine ilişkin halk arasında yanlış bilinen birçok yöntem bulunuyor.
İlk Yardım Uzmanı Şerife Özütemiz, bu yanlışların hastaların iyileşme sürecini uzatabileceğini hatta kalıcı hasarlara neden olabileceğini belirterek, şu uyarılarda bulundu:
"İlk yardımın amacı hayat kurtarmak, ağrıyı hafifletmek, durumu stabilize etmek ve acil servise hazırlamaktır. Yanlış müdahaleler ise bazen durumu daha da kötüleştirebilir. Örneğin, nefes borusu tıkanan birine sırtına vurmak yerine öksürmeye teşvik edilmelidir. Eğer kişi öksüremiyorsa, göğsüne baskı uygulanarak öksürmesi sağlanabilir. İlk yardım eğitimi almış kişilerin Heimlich manevrası yapması önerilir."
Yanlış Müdahaleler Omurilik Zedelenmesine Yol Açabilir
Kazalarda yaralılara yapılan yanlış müdahalelerin büyük sakatlıklara yol açabileceğini vurgulayan Özütemiz, bilinçsiz şekilde yapılan ilk yardım uygulamalarının omurilik zedelenmesine neden olabileceğine dikkat çekti. "Kazazedeyi bilinçsizce taşıyan kişiler, omuriliğe zarar vererek kalıcı sakatlıklara neden olabilir," dedi. Özütemiz, ilk yardım bilgisi olmayan kişilerin kazazedeyi yerinden oynatmadan uzman ekibin gelmesini beklemeleri gerektiğini belirtti.
Yanıklara Bilinçsiz Müdahaleler Enfeksiyona Yol Açabilir
Yanık durumlarında halk arasında yaygın olan hatalı uygulamalardan bahseden Özütemiz, yanığa yoğurt, diş macunu veya salça sürmenin yanlış olduğunun altını çizdi:
"Yanıklar suyla 10-20 dakika yıkanmalı, şişen bölgedeki su keseleri patlatılmamalı ve derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yanlış müdahaleler enfeksiyona neden olabilir."
Zehirlenme Vakalarında Kusmaya Zorlamak Tehlikeli
Ev kazaları ve zehirlenme vakalarında yapılan yanlış uygulamalara da değinen Özütemiz, özellikle temizlik malzemeleriyle zehirlenmelerde hastayı kusturmaya çalışmanın büyük tehlikelere yol açabileceğini belirtti. "Özellikle tuz ruhu gibi yakıcı maddelerle zehirlenmelerde kusturma, yemek ve soluk borusuna zarar verebilir. Bu nedenle derhal sağlık ekiplerine haber verilmelidir," şeklinde konuştu.
Kalp Masajı Yanlış Uygulanırsa Çalışan Kalbi Durdurabilir
Kalp masajının yalnızca ilk yardım eğitimi almış kişilerce yapılması gerektiğini belirten Özütemiz, kalbi ve solunumu durmuş kişilere doğru şekilde müdahale edilmesinin önemine dikkat çekti:
"Nabzı atan veya solunumu olan bir kişiye kalp masajı yapılması, çalışan kalbi durdurabilir. Bu nedenle kalp masajı yalnızca uzmanlar tarafından uygulanmalıdır."