İSTANBUL (AA) - ZEYNEP DUYAR CANLI - İş Bankası Kurumsal Krediler Tahsis Bölümü Müdürü Can Yücel, ihtiyacın net belirlendiği ve yapılabileceklerin somutlaştırıldığı tüm hallerde yatırımcıya kredi vermek konusunda açık olduklarını belirterek, "Son dönemde enerji alanındaki büyük kredilendirmelere bakıldığında hepsi aslında piyasayı desteklemek konusunda bankaların iyi niyetine işaret etmektedir." dedi.
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Yücel, Türk bankalarının 2007 yılından bu yana enerji sektöründe proje finansmanı yapısının yaygınlık kazanmaya başladığını söyledi.
Enerji sektörünün bugün geldiği noktada bankaların ciddi katkısı bulunduğunu dile getiren Yücel, yatırımcıların iştahını bankaların büyük ölçüde karşıladığını ifade etti.
Yücel, Türkiye'de kurulu gücün son 5 yılda yüzde 50 artışla 77 bin megavatı geçtiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Bu hem Türkiye'ye olan yatırımcının ilgisi hem de bankaların bu yatırımları fonlama kapasitesiyle alakalıydı. O dönemlerde ülke hem yüzde 7'lerde büyüyordu ve yeni kapasitenin, ihtiyaçları karşılamak için devreye girmesi gerekiyordu. Biz o günden bugüne kadar yatırımları fonlamayı sürdürdük ve hala devam ediyoruz. Son 2-3 yıldaki gelişmeler enerji tarafında ülkenin geçmiş yıllara göre daha yavaş ve ağırlıkla hane halkı tüketimine ve kamu harcamalarına dayalı büyümesiyle de ilgili olarak talebi düşürdü ve şu anda piyasada bir kapasite fazlası var."
- "Arz fazlası fiyatları dalgalandırıyor"
Türkiye'de çeşitlendirilmiş enerji portföyünün varlığına ve yenilenebilir enerji tarafındaki alım garantilerini de değinen Yücel, şu anda şirketlerin geçmişe göre düşük fiyatlarla üretim yaptığını ve bunun mevcut piyasa dinamikleriyle sürdürülmesinin mümkün olmadığını söyledi.
Türkiye'de mevcut durumda talep artışının arzın gerisinde kaldığını ifade eden Yücel, bu durumun arz fazlası ve piyasa fiyatlarında dalgalanmaya sebep olduğunu dile getirdi.
Yücel, beklentilerinin 2018 ile başlayarak 2020-2021'lere kadarki periyotta bu arz fazlasının emileceği yönünde olduğunu kaydetti.
Ülkenin büyümeye devam edeceğini belirten Yücel, "Biz tekrar 2007'lerden sonraki periyotta bu piyasayı fonladığımız koşullara dönmüş olacağız. Döndüğümüzde hem piyasa mekanizmaları daha oturmuş hem üretim çeşitliliği artmış hem de üretim ile dağıtım tarafında özelleştirilmiş, kamu kontrolünün güvenlik ve birtakım ihtiyaçlar hariç çokça kalmadığı, serbest piyasa koşullarının işlediği bir döneme geçeceğiz. O sağlıklı döneme geçene kadar biz bankalar olarak sektöre olan dikkatli ve seçici bir şekilde yaklaşacak ve koşullu iyimserliğimizi muhafaza edeceğiz." ifadelerini kullandı.
- "Sektörün planlamasında ticari dinamikler dikkate alınıyor"
Can Yücel, İş Bankası olarak yaklaşık 15 milyar dolarlık proje finansmanı portföyleri bulunduğunu ve bunun yaklaşık 6,5 milyar dolarlık kısmının enerji üretim sektörüne ayrıldığını söyledi.
Türkiye'nin enerji sektöründe hem sektör hem finansman tarafında bir geçiş döneminde olduğunun altını çizen Yücel, "Kamu tarafında liberalleşen sektörün ticari dinamikleri de gözetilerek sektörü farklı bir perspektifle zorlu dönemlerde destekleme amacına yönelik önemli adımlar atılıyor." dedi.
Yücel, yerli kömürden üretilen elektrik için sağlanan alım garantisinin, o taraftaki önemli sıkıntıların aşılmasını sağladığını belirterek, "Bu durum piyasanın genel olarak iyileşmesine de imkan tanıyacak. Sizin elinizde kömür yatakları var. Bunları kullanarak ucuz elektrik üretmeniz gerekiyor ama yeterince kullanamıyorsunuz. Çünkü elektrik fiyatları o kadar düşmüş ki oradaki üretim yeterince karlı değil. Getirilen uygulamayla birlikte o kaynakları daha etkin kullanır hale geliyorsunuz. Bu sizin ithal kaynakları daha az tüketmeniz anlamına geliyor." değerlendirmesinde bulundu.
- "Geçiş döneminde enerji sektörü iyi regüle ediliyor"
Yücel, şu anda kamunun bu konuda iyi bir desteğinin bulunduğunu, ancak bankaların yeni taleplere ihtiyatlı yaklaştığı bir dönemden geçtiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"İhtiyacın net belirlendiği ve yapılabileceklerin somutlaştırıldığı tüm hallerde piyasadaki yatırımcılara kredi vermek konusunda açığız. Son dönemde enerji alanındaki büyük kredilendirmelere bakıldığında hepsi aslında piyasayı desteklemek konusunda bankaların iyi niyetine işaret etmektedir. Yatırımcı, finansman sağlayanlar ve kamu, geçiş döneminin en makul şekilde atlatılması için elinden geleni yapıyor. Enerji fiyatları düşük, piyasada bir kapasite fazlası var. Bunların kullanıldığı ve bütün tesislerin etkin şekilde çalıştığı dönemi bekliyoruz. Sektör şu anda çok iyi regüle ediliyor ve yatırımcıları işini bilen kişiler. Sektör kendini hızla yeniliklere adapte edebiliyor."
AA