1 OCAK 2009’DAN İTİAREN İŞÇİ ÜCRETLERİ BANKAYA YATACAK
İşçi ücretlerinin bankaya yatırılması zorunluluğu ile ilgili düzenleme ilk olarak 5754 sayılı Kanunla yapılmış ve İş Kanunlarının işçi ücretlerinin ödenmesini düzenleyen ilgili hükümleri değişikliğe uğramıştır. 5754 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonrasında işçi ücretlerinin bankaya yatırılması konusunun ayrıntılarının yönetmelikle düzenleneceği ifade edilmiştir.
Kanunda bahsedilen yönetmelik 18.11.2008 tarihli Resmi Gazetede, "Ücret, Prim ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakların Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik” adıyla yayımlandı. Bu yönetmeliğin yayımlanmasıyla 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren işverenler, yanlarında çalıştırdıkları işçilerin ücretlerini bankaya yatırmak zorundadırlar. Aksi takdirde işverenlere idari para cezası uygulanacaktır.
İşverenlerin idari para cezasına maruz kalmaması için kendilerine düşen yükümlülükler konusunda dikkatli olmaları gerekir. Buna göre:
-Ücretlerin bankaya yatırılması zorunluluğu “EN AZ 10 İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞVEREN” için uygulanacak:
Ücretlerin bankaya yatırılması zorunluluğunun söz konusu olması için işverenin çalıştırdığı işçi sayısının en az 10 olması gerekir. Buradaki işçi sayısının belirlenmesin işverenin aynı işyerinde çalışan işçilerinin yanında birden fazla işyeri varsa buralarda çalışanlar da dikkate alınacaktır. Başka bir ifade ile Türkiye genelinde en az 10 işçi çalıştıran bütün işverenler, işçi ücretlerini banka aracılığı ile ödemek zorundadır.
10 işçiden daha az işçi çalıştıran işverenlerin ödemelerini bankaya yatırma zorunluluğu yoktur. Ancak bu işverenler de eğer isterlerse işçi ücretlerini banka aracılığıyla ödeyebileceklerdir.
-Banka aracılığıyla ödeme yapılamıyorsa, ödemeler PTT şubeleri aracılığıyla yapılacaktır:
Banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri veya üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu mahalde banka şubesi bulunmaması ya da çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması hâlinde ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri aracılığıyla yapılır.
-İşçiye yapılan “net” ödeme bankaya yatırılacak:
İşyerleri ve işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması hâlinde, çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Yönetmelikte belirtilen işverenleri veya işveren vekillerini veyahut üçüncü kişileri, yapacakları ödemeleri bankalar nezdinde açılacak hesaplara brüt olarak yatırmaları hususunda zorunlu tutmaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık müştereken yetkilidir.
-İşveren, banka hesabına ödeme yaparken açıklama kısmına yaptığı ödemenin niteliğini belirtmek zorunda:
Zorunluluk kapsamında bulunan işverenler ödemeleri yaparken açıklama olarak ödemenin ücret mi, prim mi yoksa ikramiye mi olduğunu belirtecek.
-İşçi ücretlerini bankaya yatırma zorunluluğuna uymayanlara “idari para cezası” öngörülmektedir:
İşçi ücretini bankaya yatırma zorunluluğu bulunmasına rağmen söz konusu yükümlülüğe uymayarak ücretleri elden yatırmaya devam eden işverenlere idari para cezası uygulanacaktır. İdari para cezaları her işçi için ve her ay, ayrı ayrı uygulanacak.
İdari para cezalarının miktarı belirlenirken İş Kanununa tabi olanlar, Basın İş Kanununa tabi olanlar ve Deniz İş Kanununa tabi olanlar arasında farklılıklar vardır.
En ağır ceza gazeteci çalıştıranlara: Basın İş Kanununa tabi çalışan işçinin ücretinin banka hesabına yatırılmaksızın ödenmesi durumunda, her bir gazeteci için, işverene binbeşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.
İş Kanununa (4857 sayılı) tabi işçileri çalıştıranlar: Zorunluluğa rağmen işçi ücretlerini elden ödeyen işverenlere bu durumda olan her işçi ve her ay için yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir.
Gemi adamı çalıştıranlar: Gemiadamının ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına yatırmayan işveren, işveren vekili hakkında, bu durumda olan her gemiadamı için bin iki yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir.