Aralık ayında, Prof.Dr.Mustafa Kara, Sevgili M.Ali Orak rehberliğinde İslam Kültür Merkezini gezerken ben de onlara eşlik etmiştim. Bu vesile ile Konyanüma’yı ve diğer bölümleri gezme şansım olmuştu. Gördüğüm çalışmalar karşısında etkilenirken bir yandan da acaba neler eklenebilir diye düşünüyordum. Öncelikle, Sevgili M.Ali Orak’ın anlatımı olmasaydı Konyanüma içindeki kodları, kişileri, mekanı çözmek anlamlandırmak benim için kolay olmayacaktı. Verilen bilgiler eşliğinde mekanı incelemek, üzerinde düşünmek, o dönemi hayal etmek daha anlamlı ve iz bırakıcıydı.
İnfografik
Herkese böyle bir rehber hizmeti sunulacak mı diye düşündüm içimden. Böyle bir şeyin mümkün olmadığını düşününce, benzerlerini bir çok müzede gördüğümüz bir broşür oluşturulsa ve ziyaretçilere verilse bu ziyaretlerin bir anlamı olur, iz bırakır diye düşünüyorum. Panoramaya öğrenciler, ziyaretçiler için bilgilendirici notlar eklenebilir veya güzel bir infografik hazırlanarak panoramayı bu şekilde gezmeleri, bilgilenmeleri sağlanabilir ziyaretçilerin. Hazırlanacak info grafik sayesinde iyi bir eğitim materyali üretilmiş olur. Okullara önceden gönderilerek, derste işlenir, işaretlenebilir ve burayı ziyaret bir keşif gezisi haline dönüştürülebilir. Bunlar olmadığında gezilip görülmüş güzel, selfi çekinmek için ilginç bir mekan olmanın ötesine zor geçer… çok güçlü bir eğitim aracına dönüştürülebilir bu mekan.
Diğer Diller
Bu gibi mekanları düzenlerken maalesef “herkes her şeyi biliyor” gibi bir bakış açısına sahip olarak dizayn edildiği için işin bu bilgilendirici boyutları eksik kalıyor. Oysa, hiç bilmeyene göre tasarım yapılacak olsa ortaya çıkan eserin niteliği daha farklı olacaktır. Mevlana’nın hayatının resmedildiği resimler oldukça güzel olmuş. Maketlerde incelikli işçilik var. Bir yandan da resimlerin yanına bilgilendirici yazılar asılmış ki çok yerinde bir uygulama. Ancak, burayı sadece yerli değil yabancı turistlerin de ziyaret ettiği göz önünde bulundurulmamış olsa gerek. Onlar için de bilgilendirici İngilizce, Arapça, vd dillerdeki yazılar ya düşünülmemiş ya da düşünüldüyse dahi henüz gerçekleştirilmemiş sanırım. Evrensel Tasarım İlkeleri dersinde denildiği gibi: “Engelleri kötü tasarım yaratır” Doğru anlaşılmanın önünde bir engel oluşturmayalım.
Siyer-i Nebi Külliyesi ne oldu?
Merkez bünyesinde yer alacak ve “Peygamber Efendimizin hayatı, hadis-i şerifler, ayeti kerimeler ve görsel unsurlarla desteklenerek anlatılacak. Siyer-i Nebi Külliyesi’ne girenler Peygamber Efendimizin doğumdan vefatına kadarki süreci adeta yaşayacaklar”ı vaad edilen külliyenin akıbetini tekrar soralım. Bu külliye yapılacak mı iptal mi edildi?
İsim Önerisi
Kültür Merkezi bünyesinde faaliyet gösterecek İrfan Medeniyeti Araştırma Merkezi (İRFA) nin adının İslam Kültür Merkezi adı yerine tercih edilmesi uygun olmamıştır. Kuşatıcı ve kapsayıcı değildir. Geçen haftaki yazıyla ilgili olarak bizimle görüşlerini paylaşan Topkapı Sarayı Müze Başkanı Prof.Dr. Mustafa S. Büyükaşçı’ya teşekkür ediyorum. Kendisinin de mealen ifade ettiği gibi “İslam Kültür Merkezi ismi, yurt dışında bir merkez olsa uygun düşebilirdi. İrfan kelimesi yerine Konya’yı hatırlatan bir ismin konulması daha uygun olabilirdi. Sonuçta Konya bir İslam şehri ve bu şehrin değerleri olan kişilerin, kurumların isimlerinin konulması daha doğru olabilirdi.”
Kurulduğu mekânı hatırlatan, orayı çağrıştıran ve görme, ziyaret etme isteği oluşturan daha doğru bir isimlendirme yapılabilirdi. En önemli konu olan isim verme konusunda kimler karar alıyor acaba?
Umudum yok
Yukarıdaki gibi bir infografik/müzeleri tanıtıcı broşür hazırlanır mı? Hiç sanmıyorum. “İslam Dünyası Turizm Başkentinin müzeleri” yazısında değindiğimiz gibi: “müzelerimizde bırakın yurt dışından, yurt içinden gelen ziyaretçileri şehirde yaşayan ziyaretçileri bile bilgi açısından doyurmaktan uzak. İnsanları cezbedecek bir donanım, bilgilendirme broşürleri yok Taş bir binaya giriyor, çeşitli şekillere bakıyor ve çıkıyorsunuz. İçeride bir sessizlik. Boşluk… çoğu müzede Sadece “mimari parça” ya da “vazo” yazmak müze ziyaretçisinin ilgisini ne ölçüde çekebilir. Dolayısıyla ziyaretler 10-15 dakikada birkaç selfi çekimi ile bitiyor. Zamana, tarihe dokunmak, düşünmek, başka bir dünyanın kapılarını aralamak, eserler üzerinde inceleme yapıp tefekkür etmek, anlamaya çalışmak maalesef mümkün değil.”
İl Kültür Müdürlüğü
Bu konuda adım atar mı? Sanmıyorum. Şeb-i Arus haftasında müzelerin önünde dağıtılan broşürleri görünce heyecanlanmıştım ancak dağıtılan gezilecek yerleri gösteren şehir haritasıymış! Selçuklu Belediyesinin Sille’deki Zaman Müzesindeki broşür uygulamasını daha büyük tarihi müzelerimize uygulamamak ayıp olarak ilgililerine yeter bence. Başkan Uğur İbrahim Altay’ı bu uygulamayı hayata geçirdiği için tebrik ederim…