Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, İstanbul Ticaret Üniversitesinde düzenlenen ''Girişimcilik Konferansı'' ve İktisadi Araştırmalar Vakfı Ödül töreninde yaptığı konuşmada, yerli otomobille ilgili şu açıklamaları yaptı:
"Bize sunulan raporlarda 20-25 bin Lira uygun olarak gösterildi, hedef değil. Olması gereken fiyatı ben belirleyemem, bunu piyasada belirlenecek. Fiat ve Tofaş ortaklığı dışında başka firmalarla da çalışılıyor.
Türkiye'de yeni bir marka ve model yapacak güce sahiptir. Bunlar da piyasada araştırmaları ve gelen taleplere göre belirlenecektir. Biz istiyoruz ki destekleyelim. Otomotiv sanayimiz yeni bir marka için yeterli imkanlara sahiptir. Onlar yapsın biz de destekleyelim. Gereken mekanizmaları oluşturuyoruz. Teşvik çalışmaları son safhaya geldi, Şubat ayında kamuoyuyla paylaşılacak hale gelir." dedi.
YERLİ OTOMOBİLİN OLMAZSA OLMAZI
Türk markalı otomobil tartışması, yeni boyutlar kazanıyor. Otomobilin yerli sayılmasının ilk gerekliliğinin ise 'fikri mülkiyet' olduğu belirtildi.
Edinilen bilgilere göre yerli otomobil için fikri mülkiyet 'olmazsa olmaz' şart. Yetkililere göre, "Türkiye'de yüzde 100 yerli otomobil üreteceğim" diyen bir yatırımcının, yüzde 100 yerli bir tasarım geliştirmesi ve bunu fikri mülkiyet hakkı olarak Türkiye'de tescil ettirmesi gerekiyor. Fikri mülkiyet hakkı mevcut yabancı otomotiv firmalarından birine ait olan yeni üretilmiş bir otomobil 'yerli' sayılmayacak.
Otomobildeki tasarım yetkisini bina tasarımına benzeten kaynaklar şu örneği verdiler:
MİMAR ÖRNEĞİ ÖNEMLİ
"Binayı bir mimara çizdirmişseniz, bu eserin sahibi fikri mülkiyet yönünden mimardır. Ondan izin almadan size ait olan binada en küçük bir tadilat yapamazsınız. Mimarın izninin de bir bedeli vardır. Aynı şekilde otomobilde de fikri mülkiyet Türkiye'de değilse, ülkenizde üretilen o otomobil üzerinde hiçbir değişiklik yapamazsınız. Fikri mülkiyete sahip olan firmanın motorunu, şasesini, yedek parçalarını kullanırsınız."
FIAT'IN PROJESİ YERLİ Mİ?
Fiat'ın Türkiye'de Koç Holding'le birlikte Albea'nın üretim bandında yerli otomobil üretme projesini de değerlendiren kaynaklar, "Tasarım, fikri mülkiyet hakkı İtalyan firmaya ait olacaksa bu otomobil yerli olmaz. Ancak yeni bir Türk markası altında tasarımı yerli, fikri mülkiyeti Türkiye'ye ait bir otomobil üretilirse bu yerli otomobildir" değerlendirmesinde bulundular.
Rekabet şartları nedeniyle otomotiv devi bir çok firmanın kendi motorunu ya da şasesini üretmek yerine daha ucuza başka firmalardan satın aldığını da belirten kaynaklar, "Yerli otomobil yapacağız diye motorunu da yerli üretmek zorunda değiliz. Her parçası yerli olacak denirse fiyat pahalanır, rekabet şansı kalmaz. Tasarım yerli olduktan sonra motor en uygun firmadan alınabilir" dediler.
ÜRETİM KARARI ELİMİZDE OLMALI
Türk markalı otomobil tartışması, yeni boyutlar kazanıyor. Renault-Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, konuyu değerlendirirken genel bir tanımla hareket etti. Aybar, şöyle dedi: "Türk malı' otomobil deyince, bir otomobilin dizaynı üzerindeki tüm haklara Türkiye'de mukim bir kuruluş olarak sahip olmak, yani dizaynın sahibi olmak, üretim kararını yerli bir yönetim olarak verebilmek, üretimin nerede, ne şekilde ve kaç adet olacağının kararını da yine yerli bir yönetim olarak vermek akla gelmelidir. Yani tüm lisansı elimizde olmalıdır."
YAN SANAYİ İÇİN AVANTAJ
Türk otomotiv yan sanayinin geldiği noktaya da dikkati çeken Aybar, "1970'li yıllardan bu yana çok fazla mesafe kat etmiş olan yan sanayimiz böyle bir otomobilin üretilmesinde de bize büyük avantaj sağlayacaktır" dedi. Global bir sektör olan otomotivin ve ürünlerin içindeki komponentlerin farklı ülkelerde üretilmesini gündeme getirdiğini de belirten Aybar, "Asıl amaç, tedariği en uygun ve en ekonomik şekilde yapmaktır" yorumunu getirdi.