MUĞLA (AA) - DURMUŞ GENÇ - Muğla'daki dünyaca ünlü İztuzu Plajı, gündüz turistlere gece de nesli tükenme tehlikesi altındaki caretta carettalara ev sahipliği yapıyor.
Ortaca ilçesindeki Dalyan Mahallesi'nde bulunan, dünyada en iyi korunan plajlar arasında gösterilen ve caretta carettaların önemli üreme alanları arasında yer alan İztuzu Plajı'nda kuluçka dönemini tamamlayan kaplumbağaların yavruları denizle buluşuyor.
Kuluçka dönemlerini tamamlayarak kabuklarından kurtulan yavrular, kumu kazarak yüzeye çıkıyor. Denize 5 ila 50 metre uzaklıktaki yuvalarından ayrılan yavrular, tilki, yengeç ve yırtıcı kuşlara yem olma riskine rağmen yaşam alanları suya doğru yola çıkıyor.
Avrupa'nın en iyi kumsalları arasında gösterilen 6 kilometrelik kumsala sahip İztuzu'na gelen yerli ve yabancı ziyaretçiler plajı 08.00-20.00 saatleri arasında kullanabiliyor. Saat 20.00'den sonra kumsal, görevlilerin misafirleri boşaltmasıyla caretta carettaların kullanımına bırakılıyor. Kumsala giriş ve çıkışlar görevlilerce sürekli kontrol ediliyor.
- "Plaj, dünyaya örnek oldu"
Deniz Kaplumbağaları Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi (DEKAMER) Müdürü Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine yaptığı açıklamada, plajın kaplumbağalar ile turistlerin dengeli şekilde kullanımına açık bir kumsal olması açısından dünyaya örnek olduğunu söyledi.
Plajda gündüz ziyaretçilerin şemsiyelerini açıp, şezlonglarda güneşlenerek denize girebildiğini anlatan Kaska, "yuvalama zonu" denilen bölgede ise şemsiye ve şezlong kullanımına izin verilmediğini ifade etti.
Bu alanlara kaplumbağaların gece yumurta bıraktığını belirten Kaska, "Biz de bunları işaretliyoruz. Üzerine kafesleri koyup, 'Bu yuvalara zarar vermeyin.' diyoruz. İnsanlarımız da bu işaret ve uyarı levhalarına dikkat ederek gündüz plajı bu şekilde kullanabiliyor." dedi.
- "Popülasyonda artışlar yaşanıyor"
İztuzu kumsalında koruma kullanma dengesinin gözetildiğine işaret eden Kaska, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu uygulamasıyla 30 yıldır devam eden bir koruma çalışması olduğunu bildirdi.
Kaska, merkezin 25 gönüllüsünün kumsaldaki yuvaları kafesleyip koruma altına aldığını, beş ay yürüyerek yeni yuvalar keşfettiklerini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu yürüyüşün toplamı 330 bin kilometre. Yurt dışından da gönüllüler geliyor. Koruma çalışmaları sonucu popülasyonda son 5 yılda ciddi artışlar meydana geldi. Yani çalışmanın ilk yıllarında bıraktığımız yavrular artık anne olarak bu kumsala gelmeye başladı. Dolayısıyla Akdeniz'de deniz kaplumbağalarını koruma başarısının öyküsü de Dalyan kumsalında yatıyor."
- "Yuvaları gönüllüler koruyor"
DEKAMER'e gönüllü olarak İskoçya'dan gelen Mety Volker de kaplumbağaların yumurta bıraktığı alanlarla ilgili ziyaretçileri uyardıklarını, altı hafta görev yapacaklarını söyledi.
Akşam saatlerinde plajın boşaltılması için görevlilere yardımcı olduklarını anlatan Volker, gece caretta carettaların yumurta bırakmasını ve yavru çıkışlarını takip ettiklerini aktardı.
Kumsalda üç aydır gönüllü görev yapan Ünal Emre Eren, dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen gönüllülerle deniz kaplumbağalarının yumurta bırakması için kafesler hazırladıklarını kaydetti.
Caretta carettaların yuvalarının yapım ve yuvadan çıkış zamanının gece olduğunu ifade eden Eren, bu nedenle kumsalın geceleri kapatılmasının önemli olduğunu dile getirdi.
AA