Koronavirüs salgınında normalleşme süreciyle birlikte, eskiye nazaran dışarıda açık alanlarda aktiviteler yaptığımız bu günlerde, özellikle kırsala yoğunluğun artmasıyla birlikte karşılaşılabilecek kene ısırması tehlikelerine karşı İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nail Özgüneş, uyardı.
Kene ısırması belirtileri nelerdir?
Ateş, üşüme-titreme, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, fotofobi, yüz ve göğüste kırmızı döküntüler, hastalık ilerlerse uyuma hali en belirgin belirtileridir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Virüsü’nün (KKKAV) bulaşmasında hayvanların rolü nedir?
Tavşanlar, KKKAV ile en çok bağlantılı hayvanlardır. Çünkü virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktırlar. Kirpi ve sincap da virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktır, fakat onların popülasyon yoğunluğu düşüktür. Virüsün çoğalmasında, kargalar hariç kuşların rolü yoktur. Kargalar, keneler için önemli bir konaktırlar.
Bulaşmasında evcil hayvanların rolü var mıdır?
Doğrudan ilgileri yoktur, fakat kanlarında virüsü bulundurdukları dönemde potansiyel bulaştırma kaynaklarıdır. Evcil hayvanlar, riskli bölgelerin belirlenmesinde yardımcı olabilirler. Bir bölgede evcil hayvanların serum testleri KKKAV için pozitif ise, o bölge riskli kabul edilir.
Kene en çok hangi aylarda görülür?
Kene hareketleri sıcak iklimde artar. Haziran-Temmuz aylarında olgu sayısı en fazladır, olguların çoğu ilkbahar ve sonbaharda görülür.
Risk grupları nelerdir?
Endemik bölgede yaşayanlar, ziyaretçiler, tatile gidenler, çiftçiler, hayvancılık yapanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, sağlık personeli, laboratuvar çalışanları ve hasta yakınları risk gruplarını oluşturur.
Kuluçka süresi ne kadardır?
Kene tutunmasından sonra 1-3 (en fazla 9) gündür. Diğer yollardan bulaşma olmuş ise de 5-13 gün olabilir.
Korunma yöntemleri nelerdir?
Evcil hayvanların ilaçlanması, hayvanlarda kene kontrolü yapılması, çiftçi eğitimi, risk haritalarının oluşturulması gerekir. Ama en önemlisi kişisel korunmadır. Riskli bölgelerde veya kırsal kesimde bulunmak zorunda kalan kişilerin pantolonlarının paçalarını çorap içine sokması çok etkili bir yöntemdir. Ayrıca çiftçilerin, kırsal kesimde çalışan, dolaşan veya piknik yapanların evlerine döndüklerinde ilk yapacakları iş, soyunmak suretiyle vücutlarında kene kontrolü yapmak olmalıdır. Çünkü keneler uyuşturucu bir madde salgıladıkları için tutundukları deride ağrı oluşturmazlar ve zaman o kişinin aleyhine işler. Kene görüldüğü zaman, keneyi kırmak çok tehlikeli bir davranıştır. Keneyi kırmak da, bulaşmasına neden olan faktörlerdendir.
Hastanede korunma nasıl olmalıdır?
KKKAV, çok bulaşıcı olduğu için evrensel korunma ve temas izolasyon önlemleri alınmalıdır.
KKKAV hastalığının tedavisi nedir?
Destek tedavisi, ilaç ve yoğun bakım tedavisidir.