Harcama bilincimiz nasıl?
Harcama ahlakımız var mı?
Harcama eğitimi aldık mı?
Yoksa "Para benim veya benim emrimde istediğimi yaparım" mı diyorsunuz?
Ben kamuda çalışanların özellikle idareci ve yöneticilerin ciddi bir özel sektör eğitiminden geçmeleri gerektiğini düşünüyorum.
Bu özel sektör kuruluşu gücünü üretim, pazarlama ve satıştan kazanan bir şirket olacak. Bu kuruluşa alınan çalışanların seçiminin nasıl olduğunu gözleyecekler. Yatırımların nasıl yaptığını izleyecekler, çalışanların ücret ve performans değerlendirmelerini görecekler.
Genel önerim şu: “Bu işyeri benim olsa bu harcamayı yapar mıyım?, bu yatırımı yapar mıyım?, Bu yatırımı yapacaksam bu kişiye yaptırır mıyım?, bu fiyata yaptırır mıyım?
Harcama yetkililerinin bu sorulara dürüstçe cevap vermesi gerekir. Eğer cevabımız evetse sorun yok ama hayırsa o zaman oturup düşünmemiz gerekir.
Bulunduğumuz kuruma gönderilen ödeneklerin hepsi emanettir. Bu emaneti riayet son derece önemlidir. Resmiyeti oluşturursunuz benim söylediğim bu değil. Şahsınızla ilgili yolsuzlukta yapmazsınız bunu da kastetmiyorum.
Kastım şu: Bu yatırım, bu harcama gerekli mi değil mi? Bu yatırıma gerek var mı yok mu? Bu yatırım ve projenin faydası ve getirileri hakkında gerekli istişareyi yaptınız mı yoksa yetki bende ben istersem olur mu diyorsunuz?
Aynı durum çalışanların kalifiye olması ve yeterliliği meseli içinde geçerlidir. Kendisi şirket sahibi olsa bu kişileri şirketinde çalıştırmak üzere alır mı almaz mı? Mevcut yeterlilik kriterleriyle yetinir mi yoksa performansı yükseltmek için yeni kriterler geliştirir mi?
Devlet kaynaklarının ve gelirlerinin önemli bir bölümü yatırımlara ayrılıyorsa ve devlet kurumlarının harcamaları için tahsis ediliyorsa bu soruları sormak ve cevaplarını bulmak elzemdir.
Bu ülkede milyonlarca insan asgari ücretle çalışıyor ve bu ücrette insanca yaşama sınırlarının altında ise bu soruları sormak ve cevabını almak zorundayız.
Bu anlamda tüm ülkeyi ve kaynakları kapsayan bir master plan var mı?
Devletin bakanlıkları arasında bir koordinasyon var mı?
Tüm kurumları kapsayan bir yatırım planlaması var mı?
Büyükşehir belediyeleri ve merkez ilçe belediyeleri arasında olması gereken istişare var mı? Projelerini ve uygulamalarını birbirleriyle paylaşarak mı yapıyorlar? Mesela kültürel çalışmalarında programlarını oluştururken birbirleriyle gerekli paylaşımları yapıyorlar mı?
Özellikle büyükşehir belediyelerinin kapsama alanının tüm il olmasından sonra bazı çalışma alanlarına birkaç kurum hitap ediyor. Bu durumda kaynak israfı olmaması için yatırımlar ve planlamalar öncesi görüş alışverişinde bulunmaları bir gerekliliktir.
İlçe belediyelerin yatırım talepleri parti mensubiyetine bakılmaksızın ehil kurullar tarafından gerekli mi değil mi, ihtiyaç mı değil mi incelemesi titizlikle yapılması gerekir.
Yapılan kültürel etkinlikler düşünce aşamasındayken çalışmayı yapacak taraflar belediyeler, STK’lar ve diğer kurum ve kuruluşlar maksimum faydayı oluşturmak için gerekli planlamayı ve istişareyi yapmalılar ki ülke kaynakları heba olmasın.
Kültürel çalışmalara katılımın sınırlı olduğu bilinen bir gerçektir. Bunun üstüne bir de aynı günde birkaç program planladığınız zaman arzu ettiğiniz katılım ve fayda meydana gelmemektedir.
KAMU'DA DA TASARRUF ŞART!
Şeyh EDEBALİ’nin muhteşem tespiti “İNSANI YAŞAT Kİ DEVLET YAŞASIN.” Önceliğimiz ve ana kriterimiz bu olmalıdır.
Elbette “Kem alet ile kemalat olmaz.” Yapılması gereken fiziki yatırım mutlaka gerekli ama gerektiği kadar olmalı insanı ihmal edecek şekilde değil.
Önce HZ. İNSAN
Hz. Peygamberin mescidi bu konuda bize örnek ve model olabilir. Kamuda da israfa dikkat etmeliyiz hatta kendi israfımızdan bile daha fazla özen göstermeliyiz. Kendi israfımızda sadece kendimizden sorumluyuz ve günahı sadece bizimle ilgilidir ama kamuda yaptığımız bir israfın ne kadar kişiyi hak sahibi yaptığını ben de bilemem.
Hiçbirimiz ödenek gönderildi ben de kamu için kullandım diyerek kendisini kurtaramaz onun ihtiyaç olup olmadığının ortaya koyan çalışmayı titizlikle yapmakla mükellefiz.
"Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz. Çünkü Allah israf edenleri sevmez." (A’raf 31. Ayet)
Allah, kamu kurum ve kuruluşlarında israf yapanları da sevmez.
Muhabbetlerimle
MUSTAFA KUTLU’DAN GÜZEL SÖZLER