KAYSERİ (AA) - ERGÜN HAKTANIYAN - Sağlık Bakanlığının desteğiyle Erciyes Üniversitesinde (ERÜ) yürütülen çalışmalar kapsamında geliştirilen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı aşısının insanlara yönelik denemelerinde başarı sağlandı.
ERÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aykut Özdarendeli'nin liderliğinde 2010 yılından beri yürütülen TÜBİTAK projesi kapsamında, KKKA hastalığına çare bulunması için aşı çalışmaları sürüyor.
Bu kapsamda Türk bilim insanları tarafından geliştirilen aşının, deney hayvanları üzerindeki denemelerin tamamlanmasından sonra insanlar üzerinde yapılan çalışmalarda da başarıya ulaşıldı.
Prof. Dr. Özdarendeli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, KKKA hastalığına karşı geliştirdikleri aşının Faz-1 aşamasının nisan ayında tamamlandığını, 52 gönüllünün katıldığı bir çalışma yapıldığını bildirdi.
Böylece aşının insanlar üzerinde hiçbir yan etkisinin olmadığının ispatlandığını belirten Özdarendeli, şunları söyledi:
"Yapılan analizler, aşının etkin bir aşı olduğunu göstermektedir. Projenin son analizleri yapılıyor ve muhtemelen ekim ayı sonunda son rapor, TÜBİTAK ve Sağlık Bakanlığına verilecek. Projenin Faz-1 aşamasını bitirmiş olacağız. Bundan sonra Faz-2 ve Faz-3 aşamaları var. Burada 52 gönüllü insandan ziyade daha fazla gönüllü insanlarla çalışmamız lazım. Faz-2'de 200-300 kadar, Faz-3'te ise 3-5 bin kadar insanda aşının denenmesi lazım. Aşının genel olarak kullanılması için daha büyük ölçekte laboratuvar ve birtakım ekipmanlara ihtiyaç var. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ülkemizde 2002 yılından beri devam eden bir zoonotik hastalık. Bununla ilgili aşı çalışmalarımıza başladıktan sonra birtakım veriler elde ettik ve 2015 yılında hem Türkiye patentini hem de Avrupa patentini aldık. Bu dünyada hücre kültür temelli Kırım Kongo Kanamalı Ateşi aşısı olarak bir ilktir ve ilk patenttir."
Geçen hafta Yunanistan'ın Selanik kentinde Dünya Kırım Kongo Konferansına katıldıklarını anlatan Özdarendeli, orada Almanya, İngiltere, İsveç gibi ülkelerin bir araya gelerek yaptıkları aşı çalışmalarını değerlendirdiklerini, Türkiye'nin o ülkelerden birkaç adım önde olduğunu ifade etti.
- "Aşı oldukça güvenli ve koruyucu bir aşı"
Özdarendeli, dünyanın bu konuda yarış içerisinde olduğuna ve hızlı hareket etmelerinin gerektiğine işaret ederek, "Yaptığımız çalışma ile Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı için geliştirdiğimiz aşının insanlarda herhangi bir yan etkisi yok. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki bu aşı oldukça güvenli ve koruyucu bir aşı. İnşallah ülkemize bu aşıyı kazandıracağız." dedi.
Projenin Türkiye için önemli olduğuna dikkati çeken Özdarendeli, sözlerine şöyle devam etti :
"Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının da bitmesinden sonra ülkemizde Kırım Kongo ile ilgili sıkıntıların kalkacağını ve önemli bir yol katedeceğimizi düşünüyorum. Bu projenin tamamlanıp bir şekilde endüstriyel boyutta üretilmesi için Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının bitirilmesi lazım. Bu 4-5 yılda rahatlıkla bitebilecek bir konu ancak bizim Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının gerçekleştirilmesi için aşının üretileceği daha büyük ölçekli bir merkezin yapılması lazım."
Sağlık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Erciyes Üniversitesinin projelerine destek verdiğini vurgulayan Özdarendeli, daha büyük ölçekli bir merkezin yapılması ile sadece Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı için değil, diğer viral hastalıklara karşı da aşı geliştirme çalışmalarının yapılacağını sözlerine ekledi.
AA