Bir gömleğin ilk düğmesini yanlış iliklediginizde tüm düğmeler yanlış iliklenir.
Bir alanda bozulma başladı mı diğer tüm alanlara sirayet eder yayılır.
Ahlakı hayatın her alanına yayabildigimizde başarıya ulaşacağız.
Toplumların ilerlemesine baktığımızda topyekûn bir ilerleme gerçekleştiğini görürüz.Sadece askeri alanda değil teknolojide,sanatta,edebiyatta, mimaride, Astronomide vb. bir gelişmenin gerçekleştiğini görüyoruz.
İnsanlar arası İlişkilerdeki ortaya konan davranışlar o toplumun ahlaki seviyesinin göstergelerinden biridir. Öyle ki bu seviye konuşmalarına kadar yansır.Nasıl ki Rabbimiz Ali İmran suresi 103. Ayette :"Toptan Allah'ın ipine sarılın..."buyuruyorsa biz de topyekûn, hayatın her alanında ahlaklı davranmaliyiz.Bu gerceklesmeyince çift karakterli bir varlık haline geliyoruz.Bazi alanlarda ahlaklı, bazı alanlarda da nefsimize zor geldiği için o alanda hemen ahlaki çizgiden sapiveriyoruz.Ahlak, tüm davranislarimiza yansımali ve % 100 ahlaklı olmak için gayret göstermeliyiz.
KONUŞMA AHLAKİ ŞART!
En fazla dikkat etmemiz gereken organlarimizin başında dilimiz geliyor.
Birçok günahın işlenme organı dilimizdir. İftira, yalan, giybet, dedikodu ve alay gibi günahlar hepsi dilimiz tarafından gerçekleştiriliyor.
İnsanlarla iletişimi dilimiz vasıtasıyla gerçekleştiriyoruz. Bu organimizla ya çok güzel bağlantılar kuruyoruz yada bir çok kalbi kırıp onulmaz yaralar açıyoruz. Dikkat diyor musunuz? son zamanlarda konuşmamız iyice gariplesti. Konuşma edebimizi iyice kaybetmeye başladık. Hatta artık konuşmuyoruz karşılıklı bagrisiyoruz.Bunun sebepleri arasinda şunu başa yerlestirebiliriz.
Çocuklarımız bizimle konuştukları zaman diliminden çok fazlasını televizyon karşısında geçiriyorlar. Bundan dolayı televizyonun sunduğu konuşma adabını (!) bizim konuşma adabımızdan daha fazla muhatap oluyorlar. Tabiatiyla daha daha fazla maruz kaldıkları bir tarzı uygulamaya başladılar.
Aynı problemi hanımlar için de gündeme getirebiliz. Saatlerce televizyon izleyen hanımlar, akşam eve gelen eşlerine ve çocuklarına televizyonlarda gördükleri gibi davranmaya başladılar. Dizilerde ve filmlerde anneye ve babaya bağırmak gayet doğal olarak gösteriliyor. Kapıyı çarpıp çıkmak en doğal davranış olarak gösteriliyor. Ayrıca televizyonda tek taraflı bir iletişim gerçekleştiği için fazla televizyon izleyenler rahatlayacagi yerde iyice gerilmeye başladılar.
KONUŞMA AHLAKİ ŞART!
Kitabimiza baktığımızda bizleri en güzel şekilde konuşmaya yönlendiriyor. "Onlar sözü dinlerler ve en güzeline uyarlar. "(Zümer Suresi 18)
Bir başka muhteşem hatirlatma var Rabbimizden :Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel bir öğütle devam et. "(Nahl Suresi 125)
Uslubun onemiyle ilgili Rabbimiz şu hatirlatmayi yapıyor hatta hatirlatmanin ötesinde peygamberimiz başta olmak üzere hepimize emrediliyor:"Ey Peygamber! Allah'ın rahmeti sebebiyle sen onlara yumuşak davrandin. Eğer onlara karşı kırıcı ve sert olsaydın, çevrenden dağılır giderlerdi. " (Ali İmran Suresi 159)Konuşma ahlaki kazanabilmemiz için tüm toplum olarak gayret etmemiz gerekir. Sadece küçük bir grubun çabasıyla hallolacak bir problem değil. Hep beraber taşın altına elimizi koymamiz gerekiyor. Öncelikle konuşma adabina biz riayet etmeliyiz. Çocuklarımız ve eslerimiz bizi yakinen izliyor ve takip ediyorlar. Mesela telefonla konuşma adabini hala ogrenemedik. Özellikle toplu taşıma araçlarında bağıra bağıra konuşma gerçekleşiyor hem telefon konuşması hemde doğal konuşma.
Konusmalarimizdan nezaket ifadeleri uçtu gitti sahip çıkamadık. Özellikle gençlerimiz kaba, argo, sövme ve birilerine hakaret ifade eden sözleri sık sık kullanmaktalar. Bundan dolayı da hiçbir rahatsızlık duymamaktalar. Bağırmak ve çağırmak en doğal hak olarak lanse ediliyor. Öncelikle bir konuşma ahlakına ve adabina sahip olmamiz üzerinde karar vereceğiz. Sonra bunu gerçekleştirecek kelimeleri özenle seçip günlük dilimizde kullanmalıyız. Sonra konuşma ahlakinin toplumda gerçekleşmesi için gayret göstereceğiz. Ahlaksız konuşmalara karşı tepkimizi ortaya koymalıyız.Televizyon, radyo, gazete ve dergilerde çıkan Konuşmaları yetkili mercilere bildirmeliyiz. Bir Baki'den bir beyit:
" Avazeyi bu alemde Davut gibi sal,
Baki kalan gokkubbede bir hoş sadaymis"
Birde Yunus 'tan bir dörtlükle yazimizi nihayete erdirelim :
Söz ola kese savaşı söz ola kestire başı
Söz ola agili aşı bal ile yağ ede bir söz
Allah sizi konuşma ahlakına sahip bahtiyarlardan eylesin.
Muhabbetlerimle
YUNUS EMRE'DEN GÜZEL SÖZLER
- Bir kez gönül yıktın ise bu kıldığın namaz değil yetmiş iki millet dahi elin yüzün yumaz değil.
- Kırma dostun kalbini, onaracak ustası yok. Soldurma gönül çiçeğini sulamaya ibrik yok.
- Cümleler doğrudur sen doğru isen, doğruluk bulunmaz sen eğri isen
- Derdi dünya olanın dünya kadar derdi olur.
- Ana rahminden geldik pazara Bir kefen aldık döndük mezara.
- Az söz erin yüküdür, çok söz hayvan yüküdür.
- Bir bahçeye giremezsen, durup seyran eyleme, Bir gönül yapamazsan yıkıp viran eyleme.