İSTANBUL (AA) - UĞUR ASLANHAN/HANDAN GÜNEŞ - Konut kredisinde faizlerin düşmesiyle satışlar artıya geçti. Şubat, mart ve nisanda önceki yılın aynı aylarına göre düşen konut satışları mayısta yüzde 2,7 artarak 119 bin 655'e yükseldi. Sektör temsilcileri, faiz oranlarının bu şekilde sürmesi halinde ilk 4 aydaki gerilemenin telafi edilip yeni rekor kırılacağı görüşünde birleşiyor.
Ziraat Bankası'nın 10 Mayıs'ta konut kredisinde faiz oranlarını yüzde 0,98'e indirmesi sonrası diğer kamu bankaları ile bazı özel bankalar da kredi oranlarını bu düzeye çekmişti.
Uzun süredir hem tüketiciler hem de üreticiler tarafından beklenen faiz indirimi sonrası sektör hareketlenirken, satışlar da artıya geçti.
Toplam satışlar içerisinde ipotekli satışların payı nisanda yüzde 27,1, martta yüzde 29,6, şubatta yüzde 29,1, ocakta yüzde 29,6, aralık ayında yüzde 25,6, kasımda yüzde 30,4 olarak gerçekleşirken, mayıs ayında ise yüzde 30,8'e yükseldi.
Şubatta geçen yılın aynı ayına göre 101 bin 468'den 95 bin 953'e, martta 128 bin 923'ten 110 bin 905'e nisanda 114 bin 446'dan 103 bin 87'ye düşen Türkiye geneli konut satışları, mayısta ise geçen yılın aynı ayına göre 116 bin 558'den 119 bin 655'e yükseldi.
Böylece ipotekli satışların toplam satışlar içindeki payı 6 aydan sonra tekrar yükselişe geçti. Sektör temsilcileri, burada konut kredi faiz oranlarının uzun süreden sonra ilk kez psikolojik sınır olan yüzde 1'in altına inmesinin etkili olduğunu belirtiyor.
- "Mayıs ayı yükselişi buz dağının daha alt tarafı"
Konuya ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulunan İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, mayısa sadece 15-20 gün etki eden düşük konut kredisi faizinin, bir aylık satışı yüzde 16 artırdığını belirterek, "Düşük faiz yıl sonuna kadar devam ederse, bu artış miktarı hem ilk 4 aylık kayıpları telafi eder hem de yeni bir rekor kırılmasını sağlar." dedi.
Mayısta geçen yılın aynı ayına göre satılan konut sayısının yüzde 2,7 artmasının düşük faizli konut kredisinin yarattığı olumlu etkinin sadece küçük bir bölümünü yansıttığını dile getiren Durbakayım, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Düşük faizli konut kredinin tüm konutlarda uygulanması halinde bu artış oranının yüzde 35'ler seviyesini aşacağını düşünüyorum. Yüzde 0,98 oranındaki konut kredi faizi sadece 15 günlük bir süreci kapsamasına rağmen Mayıs 2018'de gerçekleşen satış miktarı, Nisan 2018'de gerçekleşen 30 günlük satış miktarına göre yüzde 16 artmıştır. Ayrıca nisanda kredi kullanılarak satın alınan konut sayısı 27 bin 912 adetken mayısta yüzde 32 artarak 36 bin 685'e yükselmiştir. Banka kredilerinin aylık bazda yüzde 1'in altına düşmesi halinde konut satışları, yılın ilk yarısındaki kayıplarını telafi ederek yeni bir rekora doğru yol alabilir."
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu ise yılın ilk 5 ayında 526 bin 619 konut satılırken 2017'de bu rakamın 556 bin 784 olarak gerçekleştiğini söyledi.
Söz konusu kaybın ana nedeninin yüksek faiz olduğunu dile getiren Tavukçuoğlu, faiz indirimi, kampanyalar ve hükümetin tedbirleri sayesinde satışların mayısta uzun bir aranın ardından artıya geçtiğini aktardı.
Tavukçuoğlu, "Faiz oranları yüzde 1 bandının altına indiği anca konut alıcısı kredi kullanmaktan çekinmiyor. Haziranda yüzde 20'lik artış bekliyoruz. Eğer faiz indirimleri ve kampanyalar devam ederse konut satışları katlanarak sürecektir. Ayrıca konut fiyatları bir yıldır, oldukça uygun bir düzeyde seyrediyor." dedi.
- "Yeni konut satış rekoru gelecek"
Demir Grup Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir de faiz indirimiyle satışlarda önemli bir hareketlilik yaşandığını belirterek, "Bekleyen satışlar harekete geçti. Hem de kısa bir sürede bu derece etki etti." diye konuştu.
Faiz oranlarının bu şekilde devam etmesi halinde satışların ilk aylardaki düşüklüğü telafi ederek devam edeceğini dile getiren Demir, "Yıl sonunda da yeni satış rekoru gelecektir. Ayrıca kampanyaların da satış artışlarında ciddi artısı oldu." dedi.
Babacan Holding Üst Yöneticisi (CEO) Mehmet Babacan ise ilk 4 ayda yaşanan durgunluk döneminin konut kampanyasıyla yerini hareketliliğe bıraktığını belirterek, ayrıca faiz oranlarının düşmesinin de önemli etkisi olduğunu söyledi.
Hükümetin çabalarıyla sektörü canlandırmaya yönelik atılan adımların karşılığını görmeye başladıklarını dile getiren Babacan, "Satışlardaki yükseliş eğiliminin haziran ayında da süreceğini söyleyebiliriz. Bir başka açıdan bakıldığında da kampanya sayesinde mevcut konut stokları hızla daralıyor. Bu durum yeni konut projelerini de hızlandıracak. Dolayısıyla bu kampanya sadece haziran ayına kadar geçen süredeki konut satışlarını değil yılın ikinci dönemindeki satışları da etkisi altına alacak. 2018 yılı sektör adına en verimli geçen yıllardan biri olacak." açıklamasında bulundu.
- "2018 yılında da yabancıya satışta rekor kırılacak"
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas ise kamu bankalarının elini taşın altına koyarak konut kredisi faiz oranlarını 0,98'e düşürmesinin sektöre hareketlilik getirdiğini belirtti.
Elmas, "Talep tabana yayıldı, konut satışları 6 ay aradan sonra yükselişe geçti. Yalnız burada tüm yükü kamu bankaları çekmemeli. Özel bankalar da devreye girerek faizleri düşürmeli. Şu ana kadar maliyet artışlarını fiyatlarımıza yansıtmadık. Hala konut almak isteyen vatandaşlarımız bu fırsatları kaçırmamalı. Faiz indirimi ve gayrimenkul sektörüne sunulan bu avantajların kalıcı olmasını bekliyoruz. Bu avantajlar devam ederse 1 milyon 450 bin konut satışını çok rahat gerçekleştirebiliriz." diye konuştu.
Elmas, yabancıya konut satışının rekor seviyesinde artarak devam ettiğini aktararak, "2018 yılında da yabancıya satışta rekor kırılacak." dedi.
- "Yabancıya satışların üçte bir arttığını gördük"
Akkuş Grup Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş da ulusal kampanyanın etkisiyle satışların canlandığını belirterek, 0,98 faiz ve yüzde 20 indirim kampanyasının satışlarda etkisi olduğunu söyledi.
Kampanya öncesine göre kredili alımlarda maliyetin yüzde 0,30 puana yakın düşmesinin, bununla birlikte fiyatlarda yüzde 20 indirim olmasının, her açıdan konut alım talebini ertelemiş olan kesimi harekete geçirdiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Örneğin bizim projelerimizde kredili alımlar 5'te 1 oranında gerçekleşirken, kampanyayla birlikte bu oran 5'te 4'e kadar çıktı. Verilerin dikkat çeken bir diğer tarafı yabancıya satışlardaki artış oldu. Yüzde 36'lık artış, yükselen dolar ve avronun etkisiyle Türkiye'de gayrimenkullerin döviz bazında ucuzlamasından kaynaklandı. Hem TL bazında bu kampanyayla birlikte yüzde 20 düşen fiyatlar, döviz bazında da daha ucuz bir hale gelince yabancıya satışların üçte bir arttığını gördük. Ülkenin ekonomik canlanmasının sürmesi konusunda elini taşın altına koymuş gayrimenkul sektörünün aktörleri olarak, bundan sonra da üstümüze düşen vazifeyi yapmaya devam edeceğiz."
- "Yabancılar yüzümüzü güldürmeye devam edecek"
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise satışlardaki yavaşlamanın ve inşaat maliyetlerindeki artışın müteahhitleri beklemeye ittiğini belirterek, ancak alınan tedbirler ve kampanyalar sonunda biriken konut stokunda kısa ve orta vadede kısmen bir erime olacağını söyledi.
Özyurt, "2018'i bir geçiş süreci gibi düşünmek lazım. Bundan sonra toparlanma süreci devam edecektir. Diğer taraftan yabancılar yine yüzümüzü güldürdü ve güldürmeye de devam edecek. Mayıs ayında, yabancı yatırımcının yüzde 36,1 artarak 2 bin 415 olduğunu görüyoruz, bu rakamlar artmaya devam edecek. Seçim sonrası, iç piyasada olduğu gibi yabancı yabancılarda da güven artışına neden olacak ve bu da yatırım getirecek." ifadelerini kullandı.
Bahaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abdüssamet Bahadır da tatilin başlaması ve yurt dışındaki vatandaşların Türkiye ziyareti ile birlikte gelecek aylarda yabancı yatırımcı oranının daha da artmasını beklediklerini kaydederek, "Sonuç olarak bu durgunluk döneminin geçici olduğunu, sektörün her zamanki gibi ekonominin lokomotifi olmaya devam edeceği konusunda hiç şüphe yok." diye konuştu.
İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık ise hükümetin tapu harcı ve KDV oranlarını indirmesinin, bankaların konut kredi faizlerini düşürmesinin ve indirim kampanyaları gibi birtakım uygulamaların meyvelerini almaya başladıklarını bildirdi.
Çulhalık, "Konut satışlarını direkt etkileyen faktörlerin başında faiz oranlarının geldiğini her platformda dile getiriyoruz. Bundan sonra da özellikle faiz oranlarının bu şekilde seyretmesi durumunda yılbaşından bu yana görülen gerilemenin aksine, konut satışlarında ciddi artışlar göreceğiz. Hatta, yıl sonunda yeni rekorlara şahit olmak çok da uzak bir ihtimal değil." şeklinde konuştu.
AA