Konya'da bundan tam 1 yıl önce yani 1 Ağustos 2023 tarihinde Konya'nın Selçuklu ilçesi Çandır Mahallesi'nde 5.1 büyüklüğünde deprem yaşandı.
KONYA'DA TEHLİKE VAR
6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli 11 ili yıkan depremlerin ardından yapısı değişen ve zemininde kaymalar meydana gelen Konya'da binlerce küçük ve orta şiddette deprem yaşandı. Bu depremlerin en büyüğü olan 5.1 büyüklüğündeki deprem Konya'nın da tehlike altında olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
KONYA'DAKİ FAY HATLARI
Konya'da iki büyük fay hattı bulunuyor. Ayrıca Konya'ya yakın illerde olan depremler de Konya'yı etkileyebiliyor. Öyle ki kimi uzmanlara göre bu fay hat hatlarının Konya'da yıkıcı bir deprem üretebileceği belirtiliyor.
KONYA'NIN EN RİSKLİ İLÇELERİ
Öte yandan Konya'da risk altında bulunan Tuzlukçu, Doğanhisar, Akşehir, Halkapınar ilçelerinde zaman zaman etkili depremler kaydediliyor.
KONYA'DA SARSINTILAR SÜRDÜ
Çandır Mahallesi'ndeki depremin üzerinden 28 gün geçti ve bu kez Konya'nın Kulu ilçesi Tavşançalı Mahallesi Kandilli Rasathanesi'ne göre 5.1, AFAD'a göre ise 4.8 büyüklüğündeki depremle sallandı. Bu ve Konya merkezdeki depremde herhangi bir can kaybı olmadı. Ancak kafalar hep kuşkuyla doldu.
KONYA TARİHİNDE YIKICI DEPREM VAR
Bilinen en eski yıkıcı deprem Konya'nın Ilgın ilçesinde yaşanmış ve yüzlerce kişi hayatını kaybetmişti. Kaynaklara göre çoğu barınma alanının kerpiçten olması ise yıkımın daha fazla olmasına yol açmıştı. Günümüzde betonarme yapıların bile dayanıksız olduğu gerçeği ise başka bir durumu gözler önüne seriyor.
KONYA'DA DEPREMLER NEDEN ŞİDDETLİ HİSSEDİLİYOR?
Alüvyon zemin yapısına sahip olan Konya'da depremler gerçek şiddetinin üzerinde hissediliyor.
Deprem esnasında zemin sıvılaşması görülen illerden biri olan Konya'da o günden yani 5.1 büyüklüğündeki depremden bugüne neler değişti?
VATANDAŞ ARTIK PEK DE UMURSAMIYOR
Türkiye'de içinde bulunulan ekonomik koşullar deprem riskini de geri plana atmış durumda. Enflasyona ve artan kredi faiz oranları nedeniyle neredeyse durma noktasına gelen satışlar ve artan kira fiyatları birçok gerçeğin de göz ardı edilmesinin önünü açtı.
KONYA BÜYÜK GÖÇ ALDI
6 Şubat depremlerinin ardından Konya'ya büyük göç yaşandı. Bu durum da fırsatçı ev sahiplerinin konut kira fiyatlarını artırmasına yol açtı. An itibariyle Konya'da en ucuz kiralık konutun 13 bin lira civarında olduğu biliniyor.
FATURAYI VATANDAŞ ÖDÜYOR
6 Şubat depremlerinin maliyeti ise adeta tüm Türkiye'ye fatura edildi. Deprem sonrasında yapılan olağan genel seçimin ardından ekonomi yönetimine Mehmet Şimşek'in gelmesiyle alınan kararlar neticesinde faizler artırıldı. Ekonomik istikrar söylemleri arasında konut satışları büyük sekteye uğradı. Bu durum da vatandaşı kiralık konutlara yöneltti.
EV SAHİPLERİ İKNA OLMUYOR
Asgari ücretin 17 bin lira olduğu Türkiye'de bu durum bile ev sahiplerini ikna etmeye yetmiyor.
KONYA'DA HASAR VAR KİMSE DİLLENDİRMİYOR
Son 20 yılda kentsel dönüşümde büyük mesafe kat eden Konya'da yükselen binaların ve yaşam alanlarının sağlamlığı henüz test edilmiş değil. Dahası Konya'da bazı binaların hasar gördüğü halk arasında konuşuluyor.
KONYA'DA İKİ YIKIM YAŞANDI
Konya'da bilinen iki yıkım yaşandı. Bunlardan birisi Ereğli'de Kemal Akman Meslek Yüksek Okulu'nun ve son olarak da Öğretmen Abdurrahim İlkokulu’nun binası için yıkım kararı alındı. Öte yandan 6 Şubat depremlerinin yaşandığı bölgeye en yakın ilçelerden biri olan Ereğli'de 50 civarında yapı Niğde'de 25 Şubat 2023 tarihinde merkez üssü Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Obruk köyündeki deprem sonrası yıkım kararı alındığı da biliniyor.
Konya merkezde hasar gören binalar da oldu. Konya'ya uzun yıllar hizmet veren onbinlerce mezunu olan Konya İmamhatip Lisesi Binası depremlerden hasar gördü. Bina yıkıldı ve yapımı halen sürüyor.
DEPREM SONRASI KONYA'DA NELER OLDU?
- Bazı fırsatçı konut sahipleri ve art niyetli emlakçıların da katkılarıyla kira fiyatları tarihin hiç görmediği seviyelere yükseldi.
- Enflasyon rakamları nedeni ve aşırı talep nedeniyle konut satış fiyatları arttı.
- Depremden kısa süre sonra vatandaşlar konut sağlamlık testlerine yoğun ilgi gösterdi ancak bu da çok uzun sürmedi. Konut alacaklar da bir süre aradığı belgeyi bir süre sonra gözardı etti.
- Ekonomik koşullar ise kentsel dönüşümün önemini ortadan kaldırdı.
- Konya'nın en güvenilir kenti olma unvanı elinden alınmış oldu.
- Konut güvenliği ikinci plana atıldı. Denetimlerden ise herhangi bir ses çıkmadı.
Sonuç olarak Konya'da bina güvenliği ikinci plana atılmış durumda. Vatandaşlar yaşam alanlarında yalnızca ekonomik koşullarda kalmayı tercih ediyor. Bina sağlamlık testleriyle ilgili herhangi bir veri ise ilgili kurumlar tarafından paylaşıma açılmış durumda değil. O kadar ki Konya'da riskli durumda olan konumlarla ilgili de herhangi bir bilgi bulunmuyor.