Konya'nın Meram İlçesi Gödene Mahallesi'nde bulunan Yamaçkuyu Camii'nin isminin Ağazade Osman Efendi Camii olarak değiştirildi. Gödeneliler Derneği Başkanı Mustafa Özceran, Yamaçkuyu Camii’nin isminin Ağazade Osman Efendi Camii olarak değiştirildiğini açıkladı. Özceran, Ağazade Osman Efendi’ye vefa borcunu ödediklerini vurguladı.
Gödeneliler Derneği Başkanı Mustafa Özceran, Yamaçkuyu Camii’nin adını Ağazade Osman Efendi Camii olarak değiştirilerek vefa borcunu ödediklerini belirterek şu bilgileri verdi:
Ağazade Osman Efendi, 1315 Rumî, 1899 Miladi yılında Konya’da dünyaya geldi. Babası Ali Rıza Efendi de, Ata Koçbeker’in babası olan, amcası Bekir Sami Efendi de, ilmiye sınıfına mensup olup zamanının tanınmış müderrislerindendir. Büyük dedeleri Koç Bekir Ağa ise vefatından sonra, Konyalı’nın hakkında ağıtlar yaktığı gerçek bir halk kahramanıdır. Soyunda pek çok ilim adamı yetişen köklü bir aileye mensuptur. Yıllarca Konya’mızda Kur’an muallimliği yapmış, esas hizmeti, Postalcızade Abdürrahim Efendi’nin Kur’ân Kursu’nda olmuştur. Kur’ân okumanın ve okutmanın yasak olduğu dönemlerde bile, pek çok Müslüman çocuğuna Kur’ân-ı Kerim öğretti. Bu arada Konya Erkek Öğretmen Okulu’nda açılan kursu, başarı ile bitirerek diploma aldı.
Uzun yıllar Botsa ve Gödene köylerinde öğretmenlik yaptı. 1945 yılında Uluırmak İlkokulu’nda öğretmen iken emekliye ayrıldı. Resmî görevini buna engel saymadı. Kur’ân Kursu’nda görev aldığı yıllarda da pek çok talebe yetiştirdi. Şimdi öğrencilerinden çoğu müftü, vaiz, imam-hatip, bazıları da doçent ve profesör olarak ilme ve dine hizmet etmektedir.
Konya ilimizde ve Gödene Mahallemizde de birçok talebenin yetişmesinde büyük emeği olan Ağazade Osman Efendi’ye bir vefa borcu olmak üzere Mahallemizde bulunan ve 1962 yılında yapılıp ibadete açılan “Yamaçkuyu” camimizin ismini Gödeneliler Derneği olarak Meram Müftülüğüne yaptığımız isim değişikliği talebi 29.11.2022 tarihinde neticelenmiş ve Diyanet İşleri Başkanlığınca “Gödene Mahallesi Ağazade Osman Efendi” camii ismi verilmiştir. Böylece Ağazade Osman Efendi’ye olan vefa borcumuzu hem Konya olarak, hem de Gödene olarak bir nebze ödemiş olmayı temenni ederiz.”
AĞAZADE OSMAN EFENDİ'NİN GÖDENE'DE YAŞANMIŞ BİR ANISI
Mustafa Özceran Ağazade Osman Efendinin Gödene'de yaşanmış bir anısı da anlattı:
Konya – Meram - Gödene Köyünde İlkokul muallimi iken müfettiş teftişe gelir. Sınıfa girer gerekli kontrolleri yapar. Fakat gördüklerine şaşırır. Zira sınıftaki öğrencilerin sağ sıralarda erkek çocukların, sol sıralarda kız çocuklarının oturduğunu görür. Kızlar eşarplı, başı örtülüdür. Erkekler de takkelidir.
Sıralarında, "Elif Ba" cüzlerinin bulunduğunu tespit eder. Çocuklara sorduğu soruların tüm derslerden sorulara net cevaplar almıştır. Eğitim ve öğretim konusunda hiçbir eksiklik ve yanlış bulunmamaktadır. Teftişte denetlenmesi gereken neler varsa hepsi kuralına, yasaya uygundur. Müfettiş dershaneden çıkıp, öğretmen odasına geçer ve; "Kâğıt kalem verir misiniz?" der.
Ağazade Osman Efendi hoca müfettişin istediği kâğıt ve kalemi verir. Müfettiş başlar yazmaya. Hoca efendi kendi kendine; "Nasıl olsa denetimde eksiğim yok, öğrencilerim de her soruya doğru cevaplar verdi. Müfredat konusunda da sıkıntım yok..." diye düşünür. Müfettiş, yazmayı bitirir, yazdığını zarfın içine kor, ağzını kapatır; "Ben buradan elimdeki listedeki köyleri teftişe devam edeceğim. Siz bunu vilayete verin!" diyerek Hoca Efendiye zarfı verir.
Hoca der ki: "Yolunuz uzak efendim! Hanım efendi bir şeyler hazırlamıştır. Müsaadenizle bir bakayım. Karnınızı doyurun yola revan olursunuz!" deyip odadan çıkar. Mektebin yakınındaki evine varır. Merak eder, müfettiş ne yazdı? Hakkımda neler söyledi? Öyle ya, insan hakkında yazılanları bilmek ister. Zarfı açar, bakar ki mektupta; "Gelindi. Görüldü. "Arap Harfleri" ta'lim ettirilmekte, "eşarplı" ve "takkeli" öğrencilere, "Arap Kültürü" ta'lim edilmektedir. Gereğini arz ederim!" Yazılıdır.
Bu yazıyı okuyunca beyninden vurulmuşa döner. Sinirleri gerilir. Bu densize gerekli cevap verilmelidir düşüncesiyle hoca efendi sofrayı alır getirir, müfettişin önüne önüne koyar. Yeleğinin cebinden zarfı çıkarır, dürer büker. Tabancasına da mermiyi sürer: "Aç len ağzını!" der.
Müfettiş korkusundan titremeye başlar... "AÇ AĞZINI LEN!" Açtırır müfettişin ağzını ve mektubu tıkar ağzına; "YUT LEN GİDİ!" der. Konya tabiriyle... Geve geve yutturur.
Ağazade Osman Efendi Hoca, İstiklal savaşı gazisidir. Vatani görevini teğmen olarak yapmıştır. Öfkeyle ve hışımla sırtını açar ve sırtındaki şarapnel parçalarının yara izlerini gösterir. Ve şu anlamlı cümleler dökülür hocanın dilinden; "Bu vatan için, mukaddesatım için ben bu hediyeleri taşıyorum sırtımda! Senin gibi deyyuslara mı terk edeceğiz bu vatanı! Sıkıysa aleyhimde bir yazı yaz; Allah'a yemin olsun ki, nerede olursan ol, ecelin olurum!" Ve müfettişi kapı dışarı eder.
Gödenedeki merkez cami yanı gödene eski okul önündeki çeşmenin suyunu dağdan öğrenciler ve köylü yardımıyla suyu okun önünde çeşmeden akmasını sağlamış donanımlı öğrenciler yetiştirmiştir.
AĞAZADE HACI OSMAN EFENDİ KİMDİR?
(1315/1899-1967)
Hacı Osman Efendi, 1315 Rumî, 1899 Miladi yılında Konya’da dünyaya geldi. Soyunda pek çok ilim adamı yetişen köklü bir aileye mensuptur. Babası Ali Rıza Efendi de, Ata Koçbeker’in babası olan, amcası Bekir Sami Efendi de, ilmiye sınıfına mensup olup zamanının tanınmış müderrislerindendir. Büyük dedeleri Koç Bekir Ağa ise vefatından sonra, Konyalı’nın hakkında ağıtlar yaktığı gerçek bir halk kahramanıdır.
Osman Efendi, ilk tahsilini Aziziye İlk Mektebi’nde, Müncizade Mustafa Lütfi ve Samancızade Osman Efendilerden 1327 yılında tamamladı. Hafızlık icazetini 1913 yılında Çopurkadızade Bahri Efendi’den aldı.
1914 yılında Birinci Cihan Harbi zamanında Mevlevi alayına girerek gönüllü alay müezzini oldu. Alayda imamlık görevini de merhum Mehmet Yümni Efendi yürüttü. Alayla birlikte Şam seferine iştirak etti. Bu Mevlevi Alayı meselesi de ayrı bir maceradır.
1917 yılında yedeksubay olarak askere alındı, iki yıl sonra 1919 yılında da terhis oldu. Konya’ya döndükten sonra, Şer’iye Mahkemesi’nde göreve başladıysa da 1921 yılı Mayıs’ında tekrar askere çağrıldı. Tavşantepe ve Kızıltaş Muharebelerine katıldı. İzmir’in kurtuluşundan sonra, 1923 Ağustos ayında üsteğmen rütbesi ile ve gazi olarak terhis oldu.
Bu arada Konya Erkek Öğretmen Okulu’nda açılan kursu, başarı ile bitirerek diploma aldı. Uzun yıllar Botsa ve Gödene köylerinde öğretmenlik yaptı. 1945 yılında Uluırmak İlkokulu’nda öğretmen iken emekliye ayrıldı.
Vatan müdafaasında iki defa yara alan Osman Efendi’nin esas hizmeti, Postalcızade Abdürrahim Efendi’nin Kur’ân Kursu’nda oldu. Kur’ân okumanın ve okutmanın yasak olduğu dönemlerde bile, pekçok müslüman çocuğuna Kur’ân-ı Kerim öğretti. Resmî görevini buna engel saymadı. Kur’ân Kursu’nda görev aldığı yıllarda da pek çok talebe yetiştirdi. Şimdi öğrencilerinden çoğu müftü, vaiz, imam-hatip, bazıları da doçent ve profesör olarak ilme ve dine hizmet etmektedir.
Osman Efendi’nin basılmayan bir akaid kitabı ile 1958 yılında bastırmış olduğu “Yeni Tatbikatlı Tecvit” isimli bir tecvit kitabı vardır.
Güzel bir sese malik olan Osman Efendi, çok güzel Kur’ân ve mevlüd okurdu. Babacan tavırlı, samimi ve ahlak-ı hamide sahibi bir insan olan merhum halk tarafından da çok sevilirdi. Son derece çalışkan bir insandı. Fakir talebelerin hamisi idi. Pek çok genç tahsilini onun yardımları sayesinde tamamladı.
Aile, Koçbeker soyadını büyük dedeleri Koç Bekir Ağa’dan aldı. Bu büyük Kur’ân hizmet eri, gaziliğinin berâtı tastik edilmiş gibi, 30 Ağustos 1967 günü, geçirdiği bir kalb krizi sonunda vefat etmiş ve Üçler Kabristanı’nda toprağa verilmiştir.
Kabir taşı kitabesi şöyledir:
Hüve’l-Bâkî
Ömrünü Kur’ân’a
İlme ve hayrat adayan
Faziletli insan Ağazade
Osman Nuri Koçbeker Hoca’nın
Ruhuna Fatiha D. 1899 Ö: 30.8.1967
Osman Efendi’nin iki oğlu, Adnan ve Faruk Koçbeker’dir. Konya milletvekili Atilla Kart, Faruk Koçbeker’in damadıdır.
BİYOGRAFİ KAYNAKLAR: Caner Arabacı, “Ağazade Osman Efendi (Koçbeker)”, Konya Ansiklopedisi, 1/37-38;
M. Ali Uz, “Vefat Yıldönümünde Ağazade Hacı Osman Efendi”, Akademik Sayfalar, 2004, C.4. Sayı 15, s. 114-115.