Konyalı aşçı Ulaş Tekerkaya, 9 bin yıl önceki Çatalhöyük toplumunun lezzetlerini bugüne taşıdı.
Merkez Karatay ilçesinde restoran işleten Tekerkaya, neolitik dönem yerleşim yeri Çatalhöyük'teki toplumun yemek kültürünü araştırmaya karar verdi.
Çeyrek asrı geçen kazı çalışmalarında çıkan buluntularıyla dünyanın ilgisini çeken Çatalhöyük Neolitik Kenti'nde elde edilen verileri incelemeye başlayan Tekerkaya, yerleşim yerinin mutfak kültürünü topluma kazandırmanın hayalini kurdu.
Yaklaşık 7 yıl önce başta kazı ekibi olmak üzere, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesinden akademisyenlerin de desteğini alan Tekerkaya, 9 bin yıl öncesine uzanan yemek kültürünü bugüne taşıdı.
Tekerkaya, yüze yakın kaynaktan elde edilen veriler ışığında hazırladığı çalışmasını, "Neolitik Çağda 9 Bin Yıllık Mutfak Kültürü" adlı eserinde topladı.
İlk iskan ve yerleşim yeri özelliğindeki Çatalhöyük toplumunun, tahıla dayalı yiyeceklerinin yanı sıra balık, evcil ve av hayvanlarının pişirilme tekniğini uygulayan Tekerkaya, ö dönemdeki yemekleri bugün de tadabilme imkanını sağladı.
Tekerkaya'nın, ezgi taşından öğüttüğü tahıl lapalarını ve taş üzerinde pişirdiği balık ile eti tadanlar, adeta 9 bin yıl önceki insanların damak tadını keşfediyor.
Geleneksel yemekleri günümüze taşıyor
Tekerkaya, kentte 10 yıldır lokanta sektöründe faaliyet sürdürdüğünü söyledi.
Neolitik dönemde insanların ne yediğini araştırmak için başlattığı çalışmaların nihayete erdiğini belirten Tekerkaya, "Aralarında akademisyenlerin de olduğu 20 kişilik ekiple bu işi başardık. Akademisyenler Mustafa Akturfan ve Ümit Sormaz'ın katkılarıyla yaklaşık 100'e yakın kaynaktan edindiğimiz bilgiler ışığında neolitik dönemin yemeklerinin yapılışını ortaya koyduk. Amacımız Anadolu'daki kültür birikiminin yeniden insanlığa kazandırılmasıydı. Bunun için bu çalışmayı eserde topladık." diye konuştu.
Çalışmasında Çatalhöyük arkeolojik kazı ekibinden de istifade ettiğini anlatan Tekerkaya, 9 bin yıl önce yemeklerin pişirilmesinde kil topu, çanak-çömlek ve obsidyenden yapılma aletlerin kullanıldığını dile getirdi.
"Neolitik dönem yemeklerinin ortaya çıkarılması bakımından önemli"
Necmettin Erbakan Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ümit Sormaz da araştırmalara göre, neolitik dönemde ağırlıklı olarak tahıl türlerinin tüketildiğine işaret etti.
Tekerkaya'nın, tarihi kaynaklarda yer verilen, Çatalhöyük toplumunun pişirme şekillerini günümüze uyarladığına işaret eden Sormaz, "Bu çalışma, neolitik dönem yemeklerinin ve kültürünün ortaya çıkarılması bakımından önemlidir. Aynı zamanda yazılı kaynak haline getirilen bu çalışma hem bölgenin tanıtımı hem de bu kültürün gelecek nesillere aktarımı açısından turizm ve gastronomi alanına hizmet edecek niteliktedir." ifadesini kullandı.
"Taş üzerinde pişirilen balık çok lezzetliydi"
Tekerkaya'nın hazırladığı menüyü tadanlardan Mustafa Danış ise oldukça merak uyandıran yemeklerin sıra dışı lezzetinin olduğunu vurguladı.
Danış, sunumun ardından tattığı lapa ve balığın lezzetine dikkati çekerek, "Çok farklı bir duygu. Aşçımız, 9 bin yıllık yiyecekleri bugüne taşımış. Kıymeti bilinmesi gereken bir iş. Gastronomiye yeni bir bakış açısı kazandırmış. Taş üzerinde pişirilen balık çok lezzetliydi. O insanların beslenmesini çok merak ediyordum." değerlendirmesinde bulundu.