Daha önce Hizmet-İş Sendikası Genel Başkanı Ekonomi Danışmanı olan Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdür Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Atılgan’ın kaleme aldığı “Bir Kamu Su İşletmesi Başarı Öyküsü / KOSKİ Örneği” isimli kitap, Hizmet-İş Sendikası Yayınları arasından çıktı. Kitapta dünyadaki ve Türkiye’deki su özelleştirme politikaları üzerinde durularak, çokuluslu su tekellerinin kurguladıkları özelleştirme oyunları göz önüne seriliyor ve ‘suyun özelleştirilmesinin yanlışlığı’ üzerinde duruluyor.
ÖNEMLİ BİLGİLER VERİLİYOR
İki bölümden oluşan kitabın birinci bölümünde ‘Su işletmelerinde özelleştirme’, ‘Tarife’, ‘Yatırım’, ‘Özelleştirme’, ‘Su özelleştirmesinin sosyo-ekonomik bir analizi’, ‘Başarısız özelleştirme örnekleri’ ve ‘Başarılı kamu işletmeleri’ başlıkları altında önemli bilgilere yer veriliyor. Kitabın ikinci bölümünde ise ‘KOSKİ’den bir başarı öyküsü’ başlığıyla, suyun Konya’daki yönetimi ve uygulanmakta olan çalışmalar örnek olarak gösteriliyor.
ÖZELLEŞTİRME OLURSA
Dr. Ahmet Atılgan kitapta, “Özel su işletmeleri yüksek tarifeler uygulayabilmek için maliyetlerini yapay olarak yükseltebilir veya hile ile yüksek gösterebilirler. Mesela, kayıp-kaçak oranını düşürseler bile, bunu yüksek gösterip şişirilmiş maliyetler üzerinden gerçek kar marjlarını yükseltebilirler. Uyduruk isimlerle olmayan hizmet bedelleri tahakkuk ettirebilirler. Mesela Antalya’da Suez adlı çokuluslu Fransız firması 2000 yılında su faturalarında sayaç okuma bedeli tahakkuk ettirmişti” diyor. Manila, Carthagène, La Paz, Buenos Aires, Antalya ve Yuvacık özelleştirmelerini fiyasko ile sonuçlanan örnek olaylar olarak anlatıyor.
ÖZELLEŞTİRMEDE GERİ ADIMLAR
Kitabında özel su işletmelerinin kârlarını yükseltmek için rüşvet verme, maliyetlerini şişirme ve hileli faturalandırma gibi yöntemlere başvurduklarını aktaran Dr. Atılgan, Fransa’nın Grenoble kentinde özelleştirmenin ardından yaşanan sıkıntıları işaret ediyor. Grenoble kentinde özelleştirmeden geri adım atıldığını, su yönetiminin tekrar kamuya geçtiğini, 2010 yılı başında Paris’te de su işletmeciliğinin yeniden kamuya geçtiğini kaydeden Atılgan, özelleştirmede yaşanan diğer hadiseleri de şu şekilde dile getiriyor:
8 bin 500 nüfuslu Neuchâteau kasabasında 2001’de, 8 bin nüfuslu Venelles kasabasında 2002’de, 25 bin nüfuslu Castres kasabasında 2004’te su işletmesi kamuya geçirildi. Bu kasabalarda su fiyatları yüzde 20 veya daha fazla düştü, yatırımlar 3 kat arttı, kayıp oranı yüzde 15 azaldı.
KOSKİ ÖRNEK GÖSTERİLİYOR
Kitabın 2. bölümünü KOSKİ ve uygulamalarına ayıran Dr. Ahmet Atılgan, KOSKİ’nin duyarlık arttırmaya yönelik eğitim ve uyarı çalışmaları sonucunda, 2007-2010 döneminde su tüketiminde yaklaşık yüzde 20 tasarruf sağlandığına işaret ediyor. Atılgan, “Konya’da musluklardan basıncı düşük veya kirli su akmıyor. Su kesintileri olağan değil. Bu şehirde kadınlar günlük programlarını su kesintilerine göre değiştirmek zorunda kalmıyorlar. Su faturaları en yoksullar için dahi ödeme güçlüğü yaratmıyor. Mahalle çeşmelerinden en kaliteli memba suyu bedava tedarik edilebiliyor” diyerek yakalanılan başarıya dikkat çekiyor. KOSKİ’nin kamu su işletmecisi olarak faaliyetlerini tablolar halinde analiz edip, Berlin, Paris, Londra, Johannesburg ve İstanbul ile karşılaştıran Dr. Atılgan çalışmasının ortaya çıkardığı sonucu şöyle özetliyor: Suda yeni tür timsahlar var! Yeni tür timsahlar insanlara masal anlatıyor!
memleket.com.tr