KARAMAN (AA) - Koyunu ile ünlü Karaman'da küçükbaş hayvan yetiştiricileri, et açığının kapatılabilmesi için alınan önlemlere, sigorta desteği ve dişi kuzuya destek verilmesi gibi tedbirlerin alınmasını istiyor.
İç Anadolu Bölgesi'nde geniş düzlükleri ile yüzlerce yıl küçükbaş hayvan üretimi ile öne çakan Karaman, aynı adı taşıyan koyun ırkı ile biliniyor.
Gerek Toroslar'daki yaylalarda, gerekse ovadaki milyonlarca metrekare mera alanında tarih boyunca küçükbaş hayvancılığa ev sahipliği yapan il, son yıllarda bu özelliğini kaybetmeye başladı. Köyden kente göçün de etkisiyle, 1990'larda 1 milyondan fazla küçükbaş hayvan bulunan ilde günümüzde 500-600 bin küçükbaş ile hayvancılık sürdürülüyor.
- "İlimizde geniş mera alanları var"
Karaman Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Yücel Yaman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karaman'ın Türkiye'de küçükbaş hayvan üreticiliği için en uygun yerlerden birisi olduğunu söyledi.
İlin coğrafi yapısının üretim için uygun şartlar sağladığını belirten Yaman, "İlimizde geniş mera alanları var. Birçok bölgede her mevsim hayvanları merada yayabilmek mümkün. Meralarda yetişen bitkiler küçükbaş hayvanların tüketebileceği, et ve süt üretimine uygun bitkiler. Dağda yayılan hayvanın eti ve sütü, kapalı ortamda yetiştirilen hayvandan her zaman değerlidir." diye konuştu.
- "İşi bilen insanlar inşaatlarda amelelik yapıyor"
Yaklaşık 20 yıl önce 750 bin küçükbaş hayvanın bulunduğu Karaman'da nüfusun yüzde 40 artmasına rağmen, hayvan sayısının 500 bine kadar gerilediğini dile getiren Yaman, şöyle devam etti:
"Bu sadece Karaman'da değil ülke genelinde yaşanan bir sorun. Yeteri kadar üretim olmadığı için et açığımız var. Küçükbaş hayvan üreticiliği zor bir uğraş. İşletmelerin birçoğu aile işletmesi ve kayıt altında değil. Ailenin büyükleri bu işi sürdürmeye çalışıyor, fakat çocuğu fırsatını buldu mu kaçıyor. Geçmişte birçok aile hayvan yeterince para etmediği için koyunlarını sattı. Orman alanlarında kıl keçi üretimi kısıtlandığı için Toroslar'daki köylerimizde keçi kalmadı. Deneyimli üreticilerimiz, bu işi bilen insanlarımızın çoğu şimdi inşaatlarda amelelik, fabrikalarda işçilik yapıyor."
- "En düşük çoban maaşı 2 bin 500 lira"
Yaman, hükümetin, hayvancılığın gelişmesi için çeşitli tedbirler alıp proje ürettiğini anımsatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Genç çiftçilerin desteklenmesi, 300 koyun projesi devrim gibi çalışmalar. Yalnız en büyük proje, mevcudun fotoğrafını ortaya koyup, sorunlara çözüm üretebilmek. En büyük sorun, çoban bulunamaması. Çobanlık bir iş olarak görülmüyor. Küçükbaş hayvancılığı kalabalık aile olarak yaparsan para kazanırsın. Bu insanların ailecek desteklenmesi lazım. Çoban bulunmuyor. En düşük çoban maaşı 2 bin 500 lira. Fakat sigorta olmadığı için kimse yapmak istemiyor. Bu ihtiyacı yabancı uyruklularla karşılamaya çalışıyorlar. Küçükbaş hayvan üretiminin artırılabilmesi için üreticilere ve çobanlara sigorta desteği, hayvan sayısının artması için de dişi kuzuların daha fazla desteklenmesi gerekir."
- "Hayvancılığın eski günlerine döneceğine inanıyorum"
Kuzuların kesimlerinin de daha sıkı denetlenmesi gerektiğine işaret eden Yaman, şunları kaydetti:
"Et açığı var diyoruz, fakat kuzular çok küçük kilolarda kesiliyor. Bu çok büyük bir çelişki. Bir kuralı, yaptırımı yok. Kesilecek kuzunun asgari 20 kilo olması gerekir. Şimdi görüyoruz, 13-14 kilo kuzu kesiliyor. Bir kuzuda 5 kilo kayıp azımsanacak bir rakam değil. Yeni projelerle, ufak dokunuşlarla hayvancılığın eski günlerine döneceğine inanıyorum. Ülkemiz niçin kendi ihtiyacının yanı sıra Avrupa'nın et ihtiyacını karşılasın. Karaman koyunuyla meşhur. Sorunlar çözülürse Karamanlı üreticiler olarak et açığının kapatılmasına katkı sağlamaya hazırız."
AA