Böyle buyuruyor Yüce Rabbimiz: Kurbanlıkları Biz, sizler için Allah’ın şiarları kıldık. Onlarda sizin için pek çok hayır vardır. (22 Hac 36)
Şiâr: Allah’a ibadete vesile olan araç, ona yaklaştıran eserdir, bizleri O’nun yolunda tutan işarettir. Kulluk göstergesidir şiâr.
Yollardaki trafik levhaları, kilometre göstergeleri nasıl ki ulaşılacak menzili gösterir ve menzile ne kadar kaldığını bildirir; tıpkı bunun gibi dinin şeâiri de dinin nirengi noktalarıdır. Şeâir, Allah’a ibadet etmeye tahsis edilmiş göstergelerdir. Bu işaretlere uyan, onlara dikkat eden kimse yoldan çıkmadan yola devam eder, sağlıklı ve huzurlu bir biçimde menziline vasıl olur.
Kurban ibadeti de dinin şiarındandır. Onu Yüce Yaratıcı, dinin şiarı kılmıştır. İnsanı Allah’a götüren araç, menzili gösteren kulluk yolundaki işarettir kurban.
Kurban, sırf Allah için kesilirse kurbandır. Sahibini Allah’a yaklaştırırsa, O’nun eylerse kurbandır. Kurbanın kasaplıktan farkı budur.
Cahiliye döneminde putperestler de kurban kesiyorlardı, ama onlar putları için kesiyorlardı. Müslüman ise, sadece Allah için keser kurbanını.
Müslüman kestiği/keseceği kurbanla Allah’a yaklaşır, bunun için de kesilen kurbanla Allah bilincinin artması gerekir. Kurban kesmeden önce ve kestikten sonra manen değişmelidir mümin.
Kurban, Allah’a giden yolda önemli bir aşama ve O’na doğru atılan önemli bir adım, ona yükselten büyük bir basamaktır. Bu nedenle kurbandan sonra kazanılan bu makamı korumak gerekir.
Kurban, sayısız nimetlerine karşılık Yüce Rabbimize sunulan bir şükür göstergesidir.
Kurbanda büyük hayırlar vardır. Bu hayırlar, yalnızca zengin fakir insanların et yemesi, hayvan piyasasında görülen canlılık değildir. Bunun yanında kurban bilinci ile Yüce Allah uğruna maldan ve candan geçebilme ruhunu kazanmak ve bu ruhla yaşamaktır.
Kurban, Hz. Âdem ile başlayan, Hz. İbrahim de sembolleşen evrensel bir tevhid gösterisidir. Kurbanla mümin, kendisinin bu tevhid çizgisinin üzerinde olduğunu ispat eder.
Kurban, kardeşlik şuurunun gerçekleşmesi, bu ruhun taşması, paylaşım erdeminin yaşanmasıdır.
Kurban, kardeşler arası kaynaşmanın, tanışmanın, diğerkâmlığın ispatıdır.
Kurban bayramı, zengin fakir hepimize tüm bu güzellikleri yaşatıyorsa gerçek kurban bayramıdır. Yoksa kurban bayramını yalnızca hayvan kesim bayramı ve et tüketim günleri olarak görmek yanlıştır.
Mavlânâmız ne güzel söyler:
Ey insan! Sende yürek olmadıktan sonra hançerin ne faydası var!?
Ali gibi bilek olmadıktan sonra Zülfikarın ne yararı olur ki!?
Nuh gibi kaptan olmadıktan sonra sana Gemi ne yapsın!?
İbrahim gibi, içindeki putları kıramadıktan sonra putperest olmadığının ne alamı vardır!?
İsmail gibi, her şeyinden geçip nefsini O’nun yoluna koyamadıktan, O’nun olamadıktan sonra kurban kesmenin ne anlamı olur ki?!
Özellikle kurban günlerinde getirdiğin teşrik tekbirleriyle, nefsinin kibrini, müstekbirlerin istikbarını yok edemedikten sonra tekbir getirmenin ne anlamı vardır!?
Peygamberimiz kurbanlık hayvanını kesmek için yere yatırdığında Hz İbrahim peygamberin duası olan şu ayetleri okurdu:
Ben yüzümü tamamen, gökleri ve yeri yoktan var edene çevirdim ve artık ben ortak koşanlardan değilim! (6 Enam 79) Benim namazım, kurbanım, hayâtım ve ölümüm hep âlemlerin Rabbi Allâh içindir. O'nun ortağı yoktur. Bana böyle emrolundu ve ben müslümanların ilkiyim. (6 Enam 162-163)
Peygamberimiz ayetlerden seçtiği bu duasını şöyle sürdürürdü: Allahım bu kurban Sendendir, Senin lütuf ve nimetin sayesindedir ve Senin için, Senin rızanı kazanmak içindir. Muhammed ve Ümmeti adına… Bismillahi Allahü ekber/ Allah adına, Allah en büyüktür!
Kurbanın gaye ve hedefini, kısaca tevhidi en veciz bir şekilde özetleyen cümlelerdir bunlar. Bu ayetlerin hedeflediği gerçek kurbanlarla buluşabilme dileğiyle, bayramınız bereketli, kurbanınız bizleri O’na yaklaştıran ve O’nun kılan şiar olsun efendim!