Sivas'ın Hafik ilçesine uzaklığı 24 kilometre olan eski Pusat köyü, 2010 yılında barajın su tutmasının ardından suya gömüldü. Kuraklık, tarımsal sulama ve baraj suyunun 50 kilometre uzaklıkta bulunan 4 Eylül Barajına içme suyu takviye edilmesiyle sular gözle görülür derecede çekildi. Suların çekilmesiyle yaklaşık 14 yıldır sular altında kalan eski Pusat köyü gün yüzüne çıktı. Köyde doğup büyüyen ve baraj nedeniyle bölgeyi terk etmek zorunda kalan vatandaşlar, eski hatıralarını canlandırmak için köyü ziyaret etti. Evleri, camiyi ve değirmenleri gezen köy sakinleri hatıraları canlanınca duygu dolu anlar yaşadı.
"14 yıl sonra ilk kez geldik"
Köy sakinlerinden Salim Corut, 14 yıl sonra ilk kez köye girdilerini söyleyerek, "Burası Pusat köyünün 5 su değirmeninden bir tanesi. Yıllardır bu değirmen bir fabrika görevi yaptı. Barajın yapılmasıyla kimliğini kaybetti. Bu değirmen taşını yeni köyümüze çıkartmak istiyoruz. Yetkililerimizden yardım bekliyoruz. 14 yıl sonra ilk kez geldik" dedi.
Duygu dolu anlar yaşadı
Köy sakinlerinden Rıza Sepet ise , "Burası benim babamın yeri. Gördükçe üzülüyordum tabi. Hatıralarımız var. Burası bizim gelir kaynaklarımızdan bir tanesiydi. 24 saatte 200 teneke buğday öğütüyordu bu değirmen" diye konuştu.
"Her şeyi unutmuşken tekrar ortaya çıktı"
Pusat Köyü Muhtarı Rasim Corut, tüm hâtıraları unutmuşken suların çekilmesiyle tekrar hâtıralarını hatırladıklarını söyleyerek, "Ecdadımızın hepsi burada yaşadı. Bu bölgenin 5 büyük fabrikasından birisiydi bu değirmen. Şuanda bazı gereksiz su kullanımından dolayı bu hale geldi. Bu şekilde görmek istemezdik. Çünkü bütün hâtıralarımız biranda yok oldu. Her şeyi unutmuşken tekrar ortaya çıktı. Barajda aşağı yukarı yüzde 20 su kaldı" şeklinde konuştu.
Tarihi dokuların taşınmasını istediler
Köy sakinleri suların çekilmesini fırsat bilerek , geçmişte sular altında kalan tarihi dokuların taşınmasını istedi. Köy sakinleri yaptıkları açıklamada köyde, tarihi değirmenler, tarımda kullanılan tarihi dokular bulunduğuna dikkat çekip, "Hazır sular çekilmişken bu tarihi kalıntıların çıkartılmasını istiyoruz. Buradan çıkartılacak tarihi kalıntıları köy meydanında sergileyip, gelecek kuşaklara aktarmak istiyoruz. Bu noktada yetkililerden yardım istiyoruz" dediler.