İSTANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, öncü göstergelerin, iktisadi faaliyetin üçüncü çeyrekte güçlü seyrini koruduğuna işaret ettiği belirtildi.
Kurulun 14 Eylül'deki toplantısına ilişkin yayımlanan özette, ağustos ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,52 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,89 puan yükselerek yüzde 10,68 olduğu hatırlatıldı.
Bu dönemde enflasyonun, gıda ve enerji gruplarında yükseldiği, hizmet grubunda yüksek seviyesini koruduğu, temel mal grubu enflasyonunda giyim ve dayanıklı tüketim malları kaynaklı olarak belirgin bir artış kaydettiği belirtilen özette, bu doğrultuda çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğiliminin yükseldiği kaydedildi.
Özette, ağustos ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 1,90 puan yükselerek yüzde 11,97 olduğu anımsatıldı. Bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumsuz baz etkisinin yanı sıra işlenmiş gıda fiyatlarındaki grup geneline yayılan artışların belirleyici olduğuna işaret edilen özette, şunlar kaydedildi:
"Eylül ayına ilişkin öncü göstergeler, gıda yıllık enflasyonunun işlenmemiş gıda fiyatlarındaki bazın da etkisiyle artmaya devam edeceğine işaret etmektedir. Enerji fiyatları, ağustos ayında petrol ve diğer girdi fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak yüzde 2,03 ile yüksek bir oranda artmıştır. Böylelikle bu grupta yıllık enflasyon son 2 ayda yukarı yönlü bir seyir izleyerek yüzde 10,54'e ulaşmıştır. Hizmet grubu fiyatları ağustos ayında yüzde 0,73 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu yüzde 9,40 ile yatay seyrederek yüksek seviyesini korumuştur. Bu dönemde gıda ve içecek fiyatlarındaki gelişmelerin yanı sıra turizmdeki toparlanmaya bağlı olarak yemek ve konaklama hizmetlerinde enflasyon yükselmiştir. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyirde maliyet artışlarının yanı sıra genel enflasyona endeksleme davranışının etkileri de hissedilmektedir. Nitekim endeksleme davranışının güçlü olduğu eğitim hizmetleri fiyatları bu dönemde yüzde 2,79 ile yüksek bir oranda artmış, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 10,30’a ulaşmıştır.
- "İktisadi faaliyet ilk çeyreğe kıyasla güç kazandı"
Özette, temel mal grubu yıllık enflasyonunun ağustos ayında 1,22 puan artarak yüzde 11,08'e yükseldiği belirtildi.
Bu dönemde, yıllık enflasyonun Türk lirasının avro karşısındaki değer kaybının yanı sıra iktisadi faaliyetteki güçlü seyrin de etkisiyle giyim ve dayanıklı mal grubu fiyatları öncülüğünde yükseldiği bildirilen özette, giyim grubunda yöntem değişikliği etkisi dikkate alındığında da enflasyonun son 2 aydır artmakta olduğunun gözlendiği kaydedildi.
Özette, dayanıklı mal fiyatlarındaki artışta mobilya, otomobil ve beyaz eşya kalemleri öne çıkarken, giyim ve dayanıklı dışı temel mallarda aylık fiyat artışlarının yavaşlamaya devam ettiği aktarıldı.
Eylül ayına ilişkin göstergelerin temel mal grubu enflasyonunda artışa işaret etmekle birlikte bu yükselişte giyim grubunun ağırlık sistemindeki yöntem değişiminin belirleyici olacağının not edildiği belirtilen özette, şu ifadelere yer verildi:
"Özetle, enflasyonun bulunduğu yüksek seviyeler ve çekirdek enflasyon göstergelerine ilişkin gelişmeler fiyatlama davranışlarına dair risk oluşturmaktadır. GSYH 2017 yılı ikinci çeyreğinde yıllık yüzde 5,1 artmış, çeyreklik büyüme yüzde 2,1 olmuştur. Böylelikle iktisadi faaliyetin ilk çeyreğe kıyasla güç kazandığı görülmüştür. Geçmiş dönemlere ait verilerdeki yukarı yönlü güncellemeler de iktisadi faaliyetin gücü açısından not edilmiş ve ikinci çeyrek itibarıyla talep koşullarının enflasyona düşüş yönlü desteğinin önemli ölçüde azaldığı değerlendirmesi yapılmıştır. Anılan dönemde çeyreklik büyümenin temel sürükleyicisi inşaat yatırımları ve özel tüketim başta olmak üzere yurt içi talep olmuştur. İç talebe bağlı olarak ithalattaki artış ve ihracattaki ivme kaybının etkisiyle net ihracat dönemlik büyümeye negatif katkı yapmış, yıllık büyümeye ise yüksek katkısını sürdürmüştür."
- "Üçüncü çeyrekte yurt içi talebin büyümeye katkısı artacak"
Özette, öncü göstergelerin, iktisadi faaliyetin üçüncü çeyrekte güçlü seyrini koruduğuna işaret ettiği vurgulandı.
Temmuz ayı sanayi üretimi ve ağustos ayı PMI göstergelerinin üçüncü çeyrekte bir önceki döneme kıyasla daha güçlü bir artış sinyali verdiği belirtilen özette, imalat sanayisine ek olarak hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde de yakın dönemde kuvvetli bir faaliyet gözlendiği bildirildi.
Özette, şunlar kaydedildi:
"Bu gelişmeler ekonomideki toparlanmanın sektörel yayılımının arttığına işaret etmektedir. Üretim sektörlerindekine benzer bir görünüm talep göstergelerinde de izlenmektedir. Teşviklere konu olan gruplara yönelik tüketim talebi, gücünü korurken ilk çeyrek itibarıyla zayıf seyrini sürdüren yatırımlarda ikinci çeyrekte bir miktar iyileşme gözlenmiştir. Yılın üçüncü çeyreğinde yurt içi talebin büyümeye katkısının artacağı öngörülmektedir. Kurul, iktisadi faaliyetin güçlü seyrine ek olarak takvim ve baz etkilerinin de etkisiyle üçüncü çeyrekte yıllık büyümenin oldukça yüksek bir oranda gerçekleşeceği değerlendirmesinde bulunmuştur.
İç talepteki iyileşme devam ederken, mal ihracatında sektörler geneline yayılan artışlarla net dış talep büyümeye olumlu katkı yapmaktadır. Başta Avrupa Birliği bölgesinde iyileşen büyüme görünümü olmak üzere küresel ölçekte gözlenen toparlanma eğilimi ve dış piyasalarda pazar çeşitlendirme esnekliği ihracatı desteklemeye devam etmektedir. Mal ihracatındaki artışların cari açıktaki bozulmayı yavaşlattığı, çekirdek cari açık göstergelerinde ise iyileşme sağladığı görülmektedir. Turizmdeki kısmi toparlanma beklentisine ek olarak, mal ihracatındaki artış eğiliminin cari dengeye olumlu katkı vermeye devam etmesi beklenmektedir."
Özette, iş gücü piyasasında şubat ve mart dönemlerinde başlayan iyileşmenin haziran döneminde devam ettiği bildirildi.
Bu dönemde, tarım dışı istihdamın hizmet sektörü kaynaklı arttığı vurgulanan özette, öncü göstergelerin, ekonomideki toparlanmayla birlikte gelecek dönemde işsizlik oranlarındaki kademeli düşüş eğiliminin süreceğine işaret ettiği belirtildi.
PPK toplantı özetinde, son dönemde açıklanan verilerin, iktisadi faaliyetteki toparlanmanın güç kazandığına işaret ettiğine vurgu yapıldı. "İç talepteki iyileşme devam ederken Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir." ifadesine yer verilen özette, kurulun, yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini değerlendirdiği kaydedildi.
(Sürecek)
AA