Meslek seçimi nasıl yapılmalı? Nelere dikkat edilmeli?

YKS sonuçlarının açıklanması ile adayları tercih heyecanı sardı. Uzmanlar aday öğrencileri doğru tercih yapmaları noktasında uyarıyor. Her bir öğrencinin gelecekteki tüm yaşamını etkileyecek olan meslek seçiminin önemine değinen Tercih Uzmanı Adem Kalebaşı ve Doguş Üniversitesinden Rehber Öğretmen Özlem Saraç, adayların seçecekleri okul ve bölümün kişiliklerine uygunluğuna dikkat etmelerini önerdi.

Uzmanlar, adayların üniversite tercih ederken ilk olarak üniversitenin akademik kadrosuna, vakıf üniversitesi ise bursluluk durumuna, akademik kadrosuna, çift anadal ve yandal programlarına, yurt dışında anlaşmalı olduğu üniversitelere, sosyal faaliyetlerine, kulüplerine ve network ağına bakmalarını tavsiye etti. Ayrıca meslek seçimi yaparken, günün koşullarına bakmanın gelecek için yanıltıcı olabileceğine dikkat çeken uzmanlar, adayların stratejik hata yapmamaları ve daha geniş bir vizyonla meslek seçiminde bulunmaları konusuna dikkat çekti.

"Meslek seçimi dönemin koşullarına göre yapılmamalı"

Öğrencilerin meslek seçiminde yanlış strateji izlememesi noktasına dikkat çeken Tercih Uzmanı Adem Kalebaşı, "Öğrenciler genellikle meslek seçimini bulundukları dönemin koşullarına göre yapıyor. Tercih yapacakları dönemde hangi bölümler popülerse, o mesleklere yöneliyorlar. Bu durum doğru tercih için yanlış bir stratejidir. Öğrenci içinde bulunduğu dönemden beş yıl sonra mezun olacak ve çalışmaya başlayacak. Ortalama 50 yıl boyunca da çalışacak. Dolayısıyla meslek seçimine dar bir vizyonla bakmak doğru değil. Geçen sene pandeminden dolayı inşaat ve mimarlık sektöründe yaşanan daralmadan dolayı bu bölümlerin tercih edilme oranı oldukça düştü. Baktığımız zaman bu iki bölümün inşaat dışında faaliyette olduğu birçok alan var. Bu bakımdan adaylar, istedikleri mesleği dönemin koşullarına göre değil, uzun vadede değerlendirsinler" önerilerinde bulundu.

"Okulu görmeden tercih yapmasınlar"

Tercih dönemini iyi değerlendirmek adına adayların bölümleri tanımaya çalışmasını öneren Kalebaşı, "Bölümlerin öğrencinin özellikleriyle uyum sağlaması çok önemli. Bölümlerin öğrencilerin istekleriyle örtüşmesi ve o istekleri karşılamasını önemsiyoruz. Aynı zamanda öğrenciler araştırma yaparken, bölümlerin kurulma tarihine, hoca sayısına, bölümün akreditasyonu olup olmadığına, Erasmus gibi yurt dışı bağlantılarına, staj imkanlarına ve mezunlarının iş bulabilme durumlarına bakmaları çok önemli. Bu değerlendirmeleri yaparken, üniversiteleri gezmelerini ve üniversitenin ortamını görmelerini öneriyorum" şeklinde konuştu.

"Aday kendisini geliştirebileceği üniversiteyi tercih etmeli"

Özellikle 2010'dan sonra vakıf üniversitelerine talebin önemli ölçüde arttığını belirten Kalebaşı, "Öğrenci şehir dışında bir üniversiteye gittiği zaman harcadığı rakamların daha yüksek olduğunu düşünmeye başladı. Aynı zamanda vakıf üniversiteleri birçok alanda öğrenciye imkan sunmaya başladı. Öğrenci gitmek istediği üniversiteye özel ya da vakıf üniversitesi olarak değil, kendilerini hangi okullarda daha iyi geliştirebilir buna baksın. Öğrenci iş piyasasında hangi alanda çalışacaksa, o alanda kendisini daha iyi destekleyen, imkan sunan üniversiteye yönelsin" ifadelerinde bulundu.

Bölüm tercihinde kararsız olan öğrencilere tavsiyelerde bulunan Kalebaşı, "Bölüm seçimi konusunda henüz net olamayan adayların çok daha fazla yardıma ihtiyacı var. Onların tercihlerini çok daha ayrıntılı olarak konuşmak gerekiyor. Bir programı tercih ederken, bölümlerin ders programlarını ve akademik kadrolarını incelemeleri önemli. Bölümdeki öğrenciler ve bölümden mezun olan öğrencilerle konuşmaları faydalı olacaktır. Aynı zamanda bölümün kolaylıkları ve zorluklarını incelemelerini öneriyorum" dedi.

"Başarı sırası dikkate alınmalı"

Aday öğrencilere tercihlerinin merkezine hayallerini koymalarını öneren Doğuş Üniversitesi'nden Psikolojik Danışman Özlem Saraç ise, "Meslek seçimleri hayatımızın dönüm noktalarından biridir. İyi bir meslek, hayatlarının birçok noktasını etkileyecektir. Bunun dışında tercihte sıralamalar da çok önemli. Adaylar başarı sırasına dikkat etsinler. Tercih listesini oluştururken öncelikle kendi sıralamalarından yüzde 15 ila 30 arasında daha yüksek olan okulları yazsınlar. Daha sonra tercih listelerinde başarı sırasına ve puanına yakın olan ve son olarak yerleşmesi kesin olan bölümlere yer vermelerinde fayda görüyorum" dedi.

Üniversitelerin hangi kriterlerine bakılmalı?

Üniversite seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalara da değinen Saraç, "Üniversite seçerken bir takım kriterlere dikkat etsinler. Üniversitenin akademik kadrosuna, vakıf üniversitesi ise bursluluk durumuna, eğilimlerini destekleyecek farklı yönlerine, akademik yönlendirmelerine, çift anadal ve yandal programına, yurt dışında anlaşmalı olduğu üniversitelere, sosyal faaliyetlerine, kulüplerine, mezun olduktan sonra kariyer merkezinin nasıl destekte bulunduğuna dikkat etsinler. Tercih listelerini oluştururken, kesinlikle istemedikleri üniversiteyi ve bölümleri yazmasınlar. İstemedikleri bölüm ve üniversiteye yerleşmeleri durumunda hayal kırıklığına uğrayabilirler" diye konuştu.

"Tercih edeceğim üniversitenin yurt dışı bağlantısı olmalı"

Aday öğrenci Serdar Baştuğ, üniversite tercihinde dikkat ettiği kriterleri şöyle sıraladı; "Tercih edeceğim üniversitenin yurt dışı ile bağlantısının olması benim için çok önemli. Bu kriter kariyerimi oldukça etkileyecektir. İstediğim bölüm İngilizce Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik. Geniş alanlara yayılan bir sektör ve her anlamda insanlara fayda sağlayacak bir bölüm. Bu bakımından seçeceğim üniversite beni bu alan için en iyi şekilde hazırlamalı. Bu nedenle alacağım akademik eğitim çok önemli. Bunun yanı sıra tercih edeceğim üniversitenin sosyal faaliyetlerinin de çeşitli olmasını çok önemsiyorum."

"Dil eğitimi önemli"

Üniversite tercih ederken üniversitenin sağladığı şartlara dikkat ettiğini belirten aday öğrenci Tunahan Bulak ise, "İstediğim bölüm Gastronomi. Ancak bu bölümü seçerken, üniversitenin yabancı dil eğitimi vermesini çok önemsiyorum. Bunun yanı sıra üniversitenin kampüs yaşamı da tercihimi etkileyecektir. Sosyal aktiviteler, okulun kulüpleri ve çeşitliği benim için önemli" dedi.