ANTALYA (AA) - MUSTAFA ÇİFTÇİ/ORHAN KUZU - Temizlenmesi ve renklerinin pastelleşmesi için halı ticareti yapanlar tarafından farklı illerden getirilerek Antalya'nın Döşemealtı ilçesindeki tarlalara serilen halı ve kilimler yerli ve yabancı turistleri büyülü bir dünyaya götürüyor.
Dokuma tezgahlarında, kök boyalarıyla boyanmış, dokuyanın anılarının, acılarının, sevinçlerinin anlatıldığı halı ve kilimler, Kayseri, Konya, İstanbul'un da aralarında olduğu birçok ilden getirilerek yıkanıyor, kurutuluyor ve tarlalara seriliyor.
Muska, kartal, küpe, göz, bereket, sandık motiflerinin yer aldığı ürünlerin belirli saatlerde yönleri değiştiriliyor. Yağmur yağdığında depolara kaldırılan halı ve kilimler güneş yüzünü gösterdiğinde tekrar tarlalardaki yerini alıyor.
Motifleriyle gücü, kudreti, aile birliğini, birlikte olma umudunu, iyi şansı anlatan halı ve kilimlerin güneşlenme süresi 10 gün ile 2 yıl arasında değişiyor. Kilim ve halı satın almak için tarlalara gelen turistler, görsel bir şölen sunan tarlalarda bol bol fotoğraf çektiriyor.
Halı ticaretiyle uğraşan Halil Börekçi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mesleğe 1969 yılında İstanbul'da halı ticareti yaparak başladığını söyledi. İlk başlarda halıları tek tek sattığını belirten Börekçi, daha sonra toptan halıcılık ve ihracat yapmaya başladığını kaydetti.
Börekçi, 2000 yılına kadar İstanbul'da halı ihracatı yaptığını ifade ederek, "1973'ten bu yana Antalya'da halı ticareti yapıyoruz. Halıları güneşlendiriyoruz, yıkıyoruz ve beyazlatıyoruz. Halıların steril hale gelmesi için ilaç havuzlarımız var ve ilaçlıyoruz. Daha sonra da yıkayıp yurt dışına ihraç ediyoruz. Bizim çalıştığımız halılar, kilimler, el dokuması ve organiktir. Türkiye'nin her yöresinde zamanında yapılmış eski halılar." dedi.
- "Tarlada 5-6 bin halı serili"
Tarlada 5-6 bin halının serili olduğunu dile getiren Börekçi, depoda ise 40-50 bin halı bulunduğunu kaydetti.
Börekçi, halıların yıkanması ve tamir edilmesi için turistik yörelerdeki ve İstanbul'daki halıcıların da halı gönderdiğini, bu yıl turizm sektöründe yaşanan sorunlar yüzünden satışlar azalınca, halıları internetten satmayı veya müşterilerin ayağına götürmeyi planladıklarını anlattı.
Halıların organik boya ile boyandığını ifade eden Börekçi, "Halılar, 'indikatör' dediğimiz aracı madde ile boyanıyor. Bu maddeler mikroplara gıda oluyor. Bunları halıların içinden arındırmak için steril havuzlarda tutulması lazım ve güneşte onların uçup gitmesi gerekiyor. Bu işlemlerden sonra tam kullanmaya elverişli hijyenik bir halı ortaya çıkar. Halı ve kilimlerin güneşlenme süresi, 10 gün ile 2 yıl arasında değişiyor." diye konuştu.
- Yağmur yağınca topluyorlar
Halı tarlasında çalışan Kezban Aydemir de tarlada uzun süre çalıştıklarını söyledi.
İşe saat 08.00'de başladıklarını ve 18.00'e kadar çalıştıklarını belirten Aydemir, "Herhangi bir yoğunluk durumunda daha ileri saatlere kadar çalışıyoruz. Burada halıları güneşlendiriyoruz, yıkıyoruz. Yağmur yağması durumunda bunlar toplanıyor. Her gün insanların o kadar para verip aldığı halıların üzerinden geçiyoruz." dedi.
Ramazan Aydemir de 20 yıldır halı işi yaptığını ve Türkiye'nin her yöresine ait halıları tanıdığını ifade etti. Her yörenin halısının değerini öğrendiğini dile getiren Aydemir, çalıştığı tarladaki halıların içinde tanesi 10 milyon lira olan dahi bulunduğuna dikkati çekti.
AA