İSTANBUL (AA) - İMAN NASSAR - Musul'u terör örgütü DEAŞ'tan kurtarma operasyonu sürerken, Şii milis gücü Haşdi Şabi'nin kent merkezine girmesi halinde "sivillere yönelik ihlalleri ve intikam duygusuyla hareket etmesi" gibi endişeler de tartışılmaya devam ediyor.
Operasyona ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, Haşdi Şabi'nin daha önce Sünni bölgelerde DEAŞ'la mücadele adı altında sivillere karşı işlediği suçlara işaret ederek, söz konusu milislerin Musul'a girmesi halinde benzer durumların yaşanacağını belirtti.
Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki Irak Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Fatih Abdulcebbar, Haşdi Şabi'nin Musul'a girmesi halinde yapabileceği olası ihlallerden endişe duyduğunu belirterek, "Musul'da istikrar sağlanana kadar göçmenler için geçici mekanlar temin edilmesi lazım." dedi.
Operasyona katılan güçlerin ilerleyişi sırasında sivillere zarar verilmediğinden emin olunması gerektiğini vurgulayan Abdulcebbar ayrıca, DEAŞ militanlarının kıyafet değiştirerek halkın arasına karışması sebebiyle daha dikkatli davranılması gerektiğini dile getirdi.
Musul'u kurtarma operasyonunda şu ana kadar herhangi bir hata yapılmadığını söyleyen Abdulcebbar, "Operasyonlar, köylerin içinde ve dışında konuşlanarak düzenli ilerleme, hava saldırıları ve sokak çatışmaları olarak 3 şekilde yürütülüyor." diye konuştu.
Hava saldırılarında şu ana kadar sivillere yönelik bir ihlal gerçekleşmediğini savunan Abdulcebbar, sokak çatışmalarının ise mezhep savaşına dönüşme ihtimali bulunduğunu aktardı.
Abdulcebbar, "Haşdi Şabi, Telafer'e girmesi halinde DEAŞ nedeniyle bölgeden ayrılan Şiilerin intikamını almak isteyecektir." dedi.
- Musul'da katliam endişesi
Irak Kalkınma ve Demokrasi Enstitüsü Başkanı Gassan Atiye de Musul operasyonları sırasında katliam yaşanmasından endişe duyduğunu dile getirdi.
Salahaddin ilinin merkezi Tikrit ve Enbar iline bağlı Felluce'yi kurtarma operasyonlarında Haşdi Şabi tarafından yapılan ihlallere işaret eden Atiye şunları kaydetti:
"Sivillere güvence verilmesi çağrıları tek başına yeterli değil. Haşdi Şabi'nin Musul'un merkezine girmesi halinde Irak güçlerinin sivilleri koruyamayacağından endişe ediliyor. DEAŞ nedeniyle Şiilerin terk etmek zorunda kaldığı Telafer'i, mezhepsel bir intikam bekliyor."
- "DEAŞ'la mücadele, yönetimdeki sorunlardan kaçmak için kullanılıyordu"
Beyrut'taki Carnegie Ortadoğu Merkezi araştırmacılarından Yezid Sayig, Musul operasyonunda sivillere yönelik tehlikeler olduğunu belirterek, "Şu an bölgedeki siviller, kıskaçta. Operasyon sırasında toplu göçler de büyük sorun teşkil ediyor. Operasyon başlamadan önce sonucuna yönelik planlar yapılması gerekiyordu." dedi.
Sayig, "Musul ve diğer kentlerin kurtarıldıktan sonraki planların yapılmamasının ana sebebi, Irak'ta 2014'te DEAŞ'ın ortaya çıkmasına ve ordunun parçalanmasına neden olan büyük sorunların ele alınmamasıdır." diye konuştu.
Operasyonun ardından yaşanacaklara ilişkin Sayig, "Musul zaferi, Irak'ı DEAŞ dışında başka büyük krizlere sokacak. Bu da hükümetin ve siyasi partilerin, artık DEAŞ'la mücadele sorunun arkasına saklanamaması sonucuna götürecek. Örgütle mücadele, "siyasi uzlaşı, yolsuzluk, yeniden entegre, devletin sosyal ve ekonomik hizmetlerde başarısızlığı gibi yönetimdeki büyük sorunlardan kaçmak için kullanılıyordu." değerlendirmesinde bulundu.
AA