BARSELONA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN- Organ nakli ihtiyacının daha kolay karşılanabilmesi ve bu süreçte olası suistimallerin engellenebilmesi için dünya genelindeki tüm transplantasyonların kayıt altınarak donör takibinin yapılması gerektiği bildirildi.
İspanya'nın Barselona kentinde düzenlenen Avrupa Organ Nakli Kongresi'ne (European Society for Organ Transplantation ESOT) katılan Türkiye Organ Nakli Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ata Bozoklar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, burada tüm dünyadan alandaki önemli profesyonellerin bir araya geldiğini ve organ nakline ilişkin her konunun ele alındığını söyledi.
Kongreye, dünya genelinden 4 bin katılımcının geldiğini belirten Bozoklar, tüm bilim insanları için ortak gündem maddesinin, organ havuzunun artırılabilmesi olduğunu vurguladı.
Bozoklar, nakil yapılabilmesi için organa ihtiyaç duyulduğunun altını çizerek, tıbbi gelişmeler ne kadar ilerlerse ilerlesin, operasyonların başarı oranlarının çok yüksek olmasına karşın nakil bekleme listelerinin her geçen gün arttığını bildirdi.
Dünyada yılda 100 binin üzerinde nakil gerçekleştirildiğini dile getiren Bozoklar, "Ancak bekleme listeleri de o kadar artıyor. Bugün Avrupa'da her gün yaklaşık 18 kişi organ beklerken yaşamını yitiriyor, 12-13 kişi de ABD'de hayatını kaybediyor. Türkiye'de tam bir istatistik yok. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun organ olmadığında hastalar kaybediliyor." diye konuştu.
- "Her ülke kayıt tutmalı ve dünya ile paylaşmalı"
Bozoklar, bunun ciddi bir sorun olduğunu ve bir an önce çözümlenmesi gerektiğini ifade ederek, kongrede ele alınan konulardan birinin bu konuya ilişkin öneriler olduğunu söyledi.
Kongrede canlı vericili donörlerin önemine dikkat çekildiğini ve organ kaçakçılığının önlenebilmesi için daha fazla neler yapılabileceğinin ele alındığını aktaran Bozoklar, tüm dünyada canlı vericiden yapılan nakillerin doğru temellere oturtulması gerektiğine işaret etti.
Bozoklar, bunun için transplantasyon sürecinde her şeyin mutlaka kayıt altına alınması gerektiği görüşünü dile getirerek, şöyle konuştu:
"Kongrede, bu konuda her ülkenin kayıt tutması ve verileri tüm dünya ile paylaşması gerektiği tartışılarak, bu şekilde suistimallerin önüne geçilebileceği belirtildi. Çünkü, dünya genelinde ölülerden temin edilen organların sayıca yetersiz olması nedeniyle canlı vericili nakillerin giderek artacağı açık şekilde görülüyor. Bu durumda kongrede de insan suistimali ve usulsüz organ nakillerinin önüne geçebilmek için bir dizi önlemler almak gerektiği ifade edildi. Bunun için işlemlerin hukuki temellere dayandırılması ve tüm ameliyatların kayıt altına alınması gerektiği aktarıldı. Bunun hayata geçirilmesi halinde, tüm ülkelerde transplantasyon aktivitesi kayıt altına alınacak ve kayıtlar ülkeler genelinde paylaşılacak. Böylece, şeffaflık da elde edilmiş olacak."
Bunun hayata geçirilebilmesi için her ülkenin çalışma yapması gerektiğini aktaran Bozoklar, şunları kaydetti:
"Bu bir an önce yapılmalı. Çünkü, ortalama yaşam süresi uzuyor. Hastalık riski artıyor. Bu nedenle de canlı vericili nakillerin de artırılması gerekiyor. Söz konusu uluslararası kayıt sisteminin temelinin oluşturularak hayata geçirilmesi halinde, suistimaller ortadan kalkacak. Suistimaller, her türlü hukuksal ve bilimsel metodlarla engellenebilecek. Bu kapsamda, yeni temeller belirlenecek, ilkeler saptanacak. Her ülke, kendi çözümünü geliştirecek ve yaptığı transplantasyonları kayıt altına alacak. Böylece donör hakları korunacak, bunların kayıtları tutulacak, düzenli donör takibi yapılacak."
Bozoklar, her ülkenin kayıtları tutma konusunda hassasiyet göstermesi halinde denetlenebilirliğin de artacağını vurgulayarak, "Bu, suistimalleri en aza indirmenin tek yolu." dedi.
Türkiye'de de nakillerin kayıt altına alındığını dile getiren Bozoklar, Sağlık Bakanlığı'nın bu alanda kayıt sistemine sahip olduğunu sözlerine ekledi.
AA