ZONGULDAK (AA) - GÖKHAN YILMAZ - Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde yaşayan 60 yaşındaki Nilgün Efes, yüzlerce yıldır keten liflerinden üretilen ve el dokumasının en önemli örnekleri arasında yer alan elpek bezi dokumacılığını gelecek kuşaklara taşıyor.
İlçeye bağlı Kandilli beldesinde unutulmaya yüz tutmuş elpek bezini yeniden canlandırma hedefiyle 20 yıl önce atölye kurarak dokumacılığı yaşatan kadın ustalar arasında yer alan Efes, her aşaması dikkat ve sabır isteyen işini azimle sürdürüyor.
Atölyesinde yaşları 30 ila 60 arasında değişen 3 kadına istihdam da sağlayan Efes, ağırlıklı olarak ev dekorasyonuna yönelik hazırladığı elpek bezlerini yerli ve yabancı turistlerin beğenisine sunarak, kent turizmine katkı sağlamaya çalışıyor.
Tasarımlarını ve modelleri yeniden güncelleyerek elpek bezinin zamana direnmesini sağlayan Efes, kent kültürünü yansıtan dokumacılığı gelecek kuşakların da devam ettirmesini arzuluyor.
- "Elpek bezini yeniden canlandırmayı hedefledim"
Elpek bezi atölyesi sahibi Nilgün Efes, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir gazetecinin girişimcilik üzerine yazdığı makalenin kendisini etkilediğini ve gazetecilik mesleğini bırakıp kendi işini kurmaya karar verdiğini söyledi.
İlçede unutulmaya yüz tutmuş elpek bezini yeniden canlandırma hedefiyle yola çıktığını ifade eden Efes, elpek bezinin dokunmasını ustalarından gözlemleyerek öğrendiğini ve kurduğu atölyede 20 yıldır bu el sanatını ayakta tutmak için mücadele verdiğini dile getirdi.
Efes, elpek bezinin yapımı kadar tanıtımı ve pazarlanmasının da önemli olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Elpek bezi ilçede kaybolup gitmişti ve bir tane tezgah örneği bile yoktu. Bir iş kurmayı düşünüyordum, 'Bunu yapabilir miyiz, nasıl olur?' derken kolları sıvadık. 5 tezgahla üretime başladık. Bezi dokumakla bitmiyor. Pazarı da üretimde önemli bir kalemi oluşturuyor. Fuarlara açılarak hem pazar sorununu aştık hem de ilçede tekrar canlandırılıp dokunmaya başlandığını Türkiye'ye duyurmuş olduk."
- Kent kültürüne ve turizmine katkı sağlıyor
Efes, elpek bezinin, çözgü hazırlama, tahar yapma, dokuma ve püsküllerinin bağlanma aşamalarının her birinin el işi olduğunu, dikkat ve sabır isteyen el sanatının aynı zamanda maliyeti bulunduğunu vurguladı.
Tüm el sanatlarında olduğu gibi elpek bezini dokumanın da emek ve zaman istediğini dile getiren Efes, şöyle konuştu:
"Tasarımları güncelledik. Otantik haliyle dokumakla beraber güncel ihtiyaçlara yönelik şal, Amerikan servis ve günün modern evlerinin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarımlarımızı güncellemiş olduk ve bugünlere getirdik."
Elpek bezini yaşatarak kent kültürüne ve turizmine de katkı sağlamaya çalıştığını aktaran Efes, "Elpek bezi tezgahlarının evlere girmesini sağlayarak, hem ev kadınlarının üretime katılmasını ve istihdamlarını sağlamayı hem de bezin yaygınlaştırılmasıyla maliyetini aşağıya çekmeyi hedefliyoruz." dedi.
Nilgün Efes, elpek bezinin gelecek kuşaklara aktarılmasının önemli olduğunu belirterek, 20 yıldır bezin tanıtımında, geliştirilmesinde önemli yol katettiklerini, bayrağı devralacak kadınlara elinden geldiğince yardımcı olmaya çalıştığını sözlerine ekledi.
AA