ANKARA (AA) - Fransa'nın başkenti Paris'teki tarihi Notre Dame Katedrali'nin büyük kısmının yangında tahrip olması insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen birçok eserin Suriye, Irak ve Afganistan'daki savaşlarda yok edilmesini akıllara getirdi.
Paris'in simgelerinden tarihi Notre Dame Katedrali'nin pazartesi çıkan yangında büyük zarar görmesi, savaşlarda kasıtlı şekilde patlayıcılar kullanılarak yok edilen İslam kentlerindeki sembol tarihi ve dini eserleri hatırlattı.
Bunların başında Suriye'nin başkenti Şam'ın kuzeydoğusunda yer alan Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Mirası Listesi'ndeki Tedmur (Palmira) kenti geliyor. Terör örgütü DEAŞ, 2015'te kenti ele geçirerek Palmira'daki birçok tarihi eseri yok etti.
- Palmira'da çok sayıda tarihi eser yerle bir oldu
Bilinen tarihi milattan önce (M.Ö.) 19'uncu yüzyıla kadar giden Palmira, tarih sahnesinde Asurlular, Persler, Romalılar gibi çok sayıda farklı kültüre ev sahipliği yaptı. Muhteşem eserlerin gün yüzüne çıkartıldığı kent, 1980'de UNESCO tarafından dünya mirası listesine alındı. Terör örgütü DEAŞ'ın 2015'te antik kenti ele geçirmesinin ardından ünlü El Lat Aslanı Heykeli, Baal Şamin Tapınağı, Palmira'nın en ünlü yapılarından Tetrapilon ve Roma döneminden kalma tiyatro gibi antik kentteki çok sayıda tarihi eser bombalarla, balyoz darbeleriyle yerle bir oldu ve insanlık tarihinin önemli bölümü yok oldu.
Suriye'deki iç savaşta büyük yara alan Palmira'nın, kapsamlı yenilenmesi çalışmalarının tamamlanmasının ardından bu yaz yeniden ziyaretçilere açılması öngörülüyor.
- Suriye rejiminin saldırılarında zarar gören Halep Emevi Camisi
Suriye'nin Halep kentindeki en büyük ve en eski camilerden Halep Emevi Camisi, Suriye'deki iç savaş sırasında büyük zarar gören tarihi eserlerden biri oldu.
Halep Emevi Camisi, ilk olarak M.Ö. 8'inci asırda inşa edilmeye başlandı ancak mevcut yapının inşası 11-14'üncü yüzyıllarda Selçuklu İmparatorluğu döneminde yapıldı. Bu yüzden Selçuklu medeniyetinin incisi olarak adlandırılan tarihi ibadethanenin bulunduğu alan Dünya Mirası Listesi'nde yer alıyor. Bu alanın Peygamber Hazreti Zekeriya'ya da ev sahipliği yaptığı tarihi kaynaklarda rivayet ediliyor.
Selçuklu İmparatorluğu döneminde 1090'da inşa edilen caminin 35 metre yüksekliğindeki taş minaresi, 2013'te Suriye rejiminin Halep'teki saldırıları sırasında büyük zarar gördü. Savaşta tahrip edilen tarihi camide 2017'den bu yana yenileme çalışmaları yapılıyor.
- ABD işgali sonrasında Irak'ta dini ve tarihi eserlere saldırılar
ABD işgaliyle büyük yıkıma uğrayan Irak'ta hem ABD güçleri hem de terör örgütü DEAŞ tarafından tarihi ve dini mekanlar kasıtlı şekilde tahrip edildi.
Bunların başında ABD işgali sırasındaki çatışmalarda zarar gören Necef kentindeki Hazreti Ali Türbesi geliyor. 977 yılında inşa edilen Hazreti Ali'nin Irak'ın Necef kentindeki türbesinin çevresi, Irak'ın işgali esnasında Şii direnişçiler etrafına mevzilendiği gerekçesiyle ABD helikopterleri ve tankları tarafından bombalandı. Ağustos 2004'te gerçekleşen saldırı gece boyunca sürerken türbenin duvarı ve kapıları hasar gördü.
- Terör örgütü DEAŞ, Peygamber Mescidi'ni tahrip etti
Asur Kralı Esarhaddon döneminde M.Ö. 681-669 yıllarında Hazreti Yunus Peygamber adına inşa edilen cami de Haziran 2014'te terör örgütü DEAŞ'ın Irak'ın Musul kentini işgali sırasında örgüt tarafından yerle bir edildi.
- Musul'daki Büyük Nuri Camisi bombalandı
Haçlılara karşı kazandığı başarılarla bilinen Selçuklu Atabeyi Nureddin Mahmud Zengi tarafından 12. yüzyılda Musul'da inşa ettirilen Büyük Nuri Camisi'nin minaresi de Haziran 2017'de DEAŞ tarafından bombalanarak yıkıldı.
Kentin sembollerinden olan 850 yıllık cami, eğimli minaresiyle dikkati çekiyordu. Iraklıların eğimli duruşu sebebiyle "kambur" diye adlandırdıkları 45 metre yüksekliğindeki Hadba Minaresi'nde restorasyon çalışmaları halen devam ediyor.
- Taliban Bamyan Buda heykellerini yıktı
Eski Budist yerleşim yeri olan Afganistan içindeki Bamyan Vadisi'nde 6'ncı yüzyılda yapılmış iki buda heykeli Mart 2001'de Taliban örgütü tarafından dinamitlerle yıkıldı.