TBMM (AA) - Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Dairesi Başkanı Nazan Yardım, "Obezite, batıya gittiğinizde 16'ya çıkıyor, Trakya'da yüzde 13'lerde, İstanbul 13,5'larda, Batı Karadeniz'de de yüzde 12,6 civarında. Ama Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya gittiğinizde obeziteyi görmüyoruz." dedi.
Obezite ile Mücadele Yöntemleri ve Cerrahi Uygulamalardaki Malpraktis İddialarının Araştırılması ve Alınabilecek Önlemlerin Belirlenmesi Alt Komisyonu, TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır başkanlığında toplandı.
Nazan Yardım, toplantıda yaptığı sunumda, 2017 Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre 19 yaş üzeri yetişkinlerde, obezitenin toplamda yüzde 34, kadınlarda yüzde 42 ve erkeklerde yüzde 26 çıktığını kaydetti.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 2013'te tüm ülkeler için dokuz gönüllü hedef belirlediğini, bunlardan birinin de obezite ve diyabetteki artışın durdurulması olduğunu ifade eden Yardım, sigarada ve tuzda kişi başı yüzde 30 gibi hedefler konulmasına rağmen obezite ve diyabette bir hedef konulamadığını bildirdi.
DSÖ'nün, insanların mevcut hareketsizlik oranında, 2025'e kadar yüzde 10 azalma hedeflediğini belirten Yardım, Türkiye'de de bu oranı yakalamayı umduklarını ifade etti.
- Kişi başı tuz kullanımı düştü
Tuz tüketiminin azalmaya başladığını vurgulayan Yardım, 2008'de yapılan bir çalışmaya göre kişi başı 18 gram olan tuz tüketiminin, 2012 yılında 15 grama düştüğünü belirterek, 2017'de yapılan başka bir araştırmada da tuz tüketiminin kişi başı 10,2 grama kadar düştüğünün görüldüğünü dile getirdi.
Milli Eğitim Bakanlığı ile iş birliği halinde obezite araştırmaları yaptıklarını bildiren Yardım, 2009'da ilkokul çağında, 6-10 yaş arasında yapılan araştırmaya göre yüzde 6,5, 2013'te 7-8 yaş çocuklarda 8,3, yine aynı yaş grubundaki çocuklarda 2016'da yüzde 9,9'luk sonuç bulduklarını, bu gruptakilerden yüzde 14,6'sının ise fazla kilolu olduğunun belirlendiğini söyledi.
- Obezite Türkiye'nin batısında daha fazla
Yardım, obezitenin Türkiye'nin batı bölgesinde daha yüksek çıktığını belirterek, şöyle konuştu:
"Bölgelere göre şişmanlık tablolarına baktığınız zaman; Türkiye'de 9,9 olan obezite, batıya gittiğinizde 16'ya çıkıyor, Trakya'da yüzde 13'lerde, İstanbul 13,5'larda, Batı Karadeniz'de de 12,6 civarında. Ama Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya gittiğinizde obeziteyi görmüyoruz. Fazla kiloluluğu da işin içine kattığınızda batı bölgeleri yüzde 30'lara yaklaşıyor ama doğu bölgelerinde Türkiye ortalamasının altında bir durum söz konusu." dedi.
Türkiye'de yetersiz beslenme problemi olduğunu da vurgulayan Yardım, çocukların kronik açlığa maruz kalması anlamına gelen "bodurluk" araştırmasına göre Türkiye ortalamasının yüzde 2,3 olduğunu söyledi. Yardım, "Batı'da bu oran yüzde 1'lere düşüyor ama Doğu'ya gittiğinizde tersi pozisyonu biz bodurlukta görüyoruz. Doğu'da 3,5'lara çıkıyor fakat Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 5,4. Erkek çocuklarda yüzde 6, kız çocuklarda yüzde 5,5. Bu ciddi bir rakam. Avrupa'nın hiçbir ülkesinde biz bunu görmüyoruz." ifadelerini kullandı.
- Trans yağlar yasaklanıyor
Yardım, obeziteyle mücadele kapsamında Sağlık Bakanlığı olarak çeşitli planlamalar yaptıklarını dile getirerek, 2013'te aile hekimleri vasıtasıyla 1 milyon adım sayar ile 2015 ve 2017'de kurum ve kuruluşlara, bisiklet yolu yapan belediyelere, üniversitelere ve Milli Eğitim Bakanlığına bisiklet dağıttıklarını ifade etti.
Bisiklet yollarının ve trafiğe kapalı alanların çoğaltılmasını istediklerini bildiren Yardım, ulaşımda Avrupa'da olduğu gibi bisikletlerin kullanılması için çalışma yapılması gerektiğine işaret etti.
Yardım, çeşitli eğitimler yapıldığını da dile getirerek, kurum ve kuruluşların yemekhaneleri için bir rehber hazırladıklarını ve bunu da önümüzdeki hafta içinde baskıya vermeyi planladıklarını kaydetti.
Ekmekte, salçada, pul biber, zeytin ve biberde tuzların azaltıldığını bildiren Yardım, "Bakanlığımızın teklifiyle trans yağların yasaklanması gündeme geldi. İnşallah trans yağları da biz 2020 içinde Tarım ve Orman Bakanlığının çıkaracağı tebliğ ile yasaklayacağız." diye konuştu.
Yardım, tam buğday ve tahıllı ekmeklerin ucuzlatılmasını istediklerini ifade ederek, unun içine demir ve folik asit katılması, sütün de D vitamini ile zenginleştirilmesine yönelik mevzuat düzenlenmesi gerektiğini kaydetti.
Toplu taşımanın desteklenmesi çağrısında bulunan Yardım, ücretsiz spor imkanlarının da yaygınlaştırılmasının önemine dikkati çekti.
Sunumların ardından toplantı sona erdi.