AFYONKARAHİSAR (AA) - ARİF YAVUZ - Afyonkarahisar Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi 7. sınıf öğrencileri Berra Pamuk ve Zeynep Sezin Tümer, toplu taşıma araçlarında kapasitesinin üstünde yolcu taşınmasını önlemek için "uyarı sistemi" geliştirdi.
Öğrencilerin tasarladığı fazla yolcu uyarı sistemi, Konya’da düzenlenen TÜBİTAK 12. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri yarışmasında kodlama alanında birincilik aldı. Proje, 7-11 Mayıs’ta Kayseri’de düzenlenecek Türkiye finalinde yarışacak.
Uyarı sistemini geliştiren öğrencilerden Berra Pamuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, proje ile daha güvenli ve konforlu yolculuk için toplu taşıma araçlarında kapasitesinden fazla yolcu alımını önlemeyi amaçladıklarını söyledi.
Afyonkarahisar’da fazla yolcu taşımaktan kaynaklanan ölümlü bir trafik kazasından etkilenerek projeyi hazırladıklarını belirten Pamuk, şöyle konuştu:
"Fazla yolcu alımı, sadece ilimizde değil Türkiye’de ve pek çok ülkede genel bir sorun. Kapasiteden fazla yolcu alımı üzerine ayakta giden yolcularda taciz, hırsızlık gibi olaylar daha çok yaşanıyor. Araçta kapasitesinden fazla yolcu taşıdığı için yakıt tüketimi artıyor. Bu da ülke ekonomisi için kayba neden oluyor ayrıca hava kirliliği artıyor. İnsanlar toplu taşıma araçları güvenli ve konforlu olmadığı için özel araçlarına yöneliyor. Bundan dolayı da yakıt tüketiminde artış ve trafik yoğunluğu oluyor. Yani otobüslerdeki fazla yolcu problemi dolaylı yoldan çeşitli sorunları ortaya çıkarıyor."
Pamuk, projenin kağıt üzerinde kalmasını istemediklerini, yarışmanın ardından gerekli girişimlerde bulunarak hayata geçirilmesini arzu ettiklerine dikkati çekti.
- "Binen ve inen yolcu sayısını hesaplıyor"
Zeynep Sezin Tümer de tasarım programıyla hazırladıkları otobüs maketini CNC makinesinde hazırladıklarını anlattı.
Otobüsün kapılarına iki lazer modülü ve LDR (foto direnç) yerleştirdiklerini aktaran Tümer, "Bunlar otobüse binen ve inen yolcu sayısını hesaplıyor. Bu sayıyı LCD ekrandan görebiliyoruz. Sistem, fazla yolcu alındığında ve araç dolduğunda sinyal veriyor. Otobüse monte edilmiş LED ekran, elektronik park sistemini devreye alıyor." dedi.
- Sistem fazla yolcuda sinyal sesi çalıyor
Tümer, proje maketini 15 yolcuya göre tasarladıklarını, bu sayının aracın büyüklüğüne göre değişebileceğini dile getirerek şöyle devam etti:
"Sinyal sesiyle aracın dolduğu ve hareket edilebileceği bildiriliyor. Fazla yolcu alındığında ise daha yüksek sinyal sesi sürekli çalıyor. Bu ses üzerine fazla yolcu inmek zorunda kalıyor. Bu sesi duyup da inmezse motor aracın kapılarını devre dışı bırakıyor, yani kapılar kapanmıyor. Otobüs bu şekilde hareket ederse de cezai işlem uygulanıyor. Bu cezai işlemi göze alan şoförler için de LED, elektronik park sistemini devreye sokuyor ve aracın hareket etmesini tamamen engelliyor."
- "Günlük hayatta uygulanması için girişimde bulunacağız"
Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Hakan Gümüş de proje tabanlı eğitimlerde TÜBİTAK yarışmalarında büyük başarı elde ettiklerine dikkati çekti.
Öğrencilerinin kendilerine bu fikirler geldiğinde projeyi çok beğendiklerini vurgulayan Gümüş, "Danışman öğretmenimiz öğrencilerimize gerekli desteği sağladı. Projemiz şimdi prototip olarak üretildi. TÜBİTAK finalinden sonra Türk Patent ve Marka Kurumu ile görüşeceğiz. Patentini alarak, günlük hayatta uygulanması için girişimde bulunacağız." ifadelerini kullandı.
AA