Konya Aydınlar Ocağı’nın Salı Sohbetleri’nde 2. Meşrutiyet’in içyüzünü anlatan Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner Arabacı, “Osmanlı Devleti’ni Meşrutiyet yanlısı kadrolar sona erdirdi” dedi.
Sille Kültürevi’nde teravih namazından sonra gerçekleştirilen sohbette Doç. Dr. Caner Arabacı, 1909’da alınan kararla Türkiye’de kutlanan ilk millî bayramın Meşrutiyet’in ilânı olduğunu ve 1935’e kadar “Hürriyet Bayramı” olarak kutlandığını söyledi. II. Meşrutiyet’in 23 Temmuz 1908 tarihinde ilan edildiğini hatırlatan Arabacı, Fransız İhtilâli’nden esinlenen ve Mason Locaları’nda yetişen Meşrutiyetçi kadroların, “özgürlük, eşitlik, adalet ve kardeşlik” sloganlarıyla Osmanlı’nın sonunu hazırladıklarını kaydetti.
II. Abdülhamid’in yaverine, Meşrutiyet basınına bakarak “Osmanlı Devleti’nin son padişahı galiba benim” dediğini aktaran Arabacı, II. Meşrutiyet’in padişaha kabul ettirilebilmesi için 77 adet telgraf çekildiğini, suikastlar zinciri oluşturulduğunu ve Şemsi Paşa’nın 1908’de öldürüldüğünü hatırlatarak “Meşrutiyet’in ilân edilebilmesi noktasına gelmeden önce Fransız İhtilâli’nin etkisi Türkiye’ye, çok erken (5-6 yıl sonra) yansıdı. İstanbul’da Fransız İhtilâlini savunan Fransızca gazeteler bile çıkarıldı. Meşrutiyet yanlısı Osmanlı aydınları ve genç subayların kafasında hürriyet, eşitlik, adalet ve kardeşliği getirirsek kurtuluruz düşüncesi vardı. Bazı sağduyu sahibi aydınlardan Fransız İhtilâline “Eşeklerin ilanı” şeklinde diyenler çıkmıyor değildi. Ama 1909’dan sonra devlet organları felç olmuştu. Osmanlı Sarayı bu tarihten sonra yoktur. Mondros Ateşkes Antlaşması ise, Osmanlı Devleti’ni yok eden bir antlaşma olmuştur” diye konuştu.
Meşrutiyet ilân edilmeden önce Balkanlar’dan İstanbul Sarayı’na 77 adet telgraf çekildiğine dikkat çeken ve bu telgraflardan bir tanesinde; “Meşrutiyet’i ilân etmezsen 100 bin askerle İstanbul’a yürüyeceğiz” sözlerinin yer aldığına dikkati çeken tarihçi-yazar Arabacı, o senelerde Bosna Hersek’in göz göre göre elimizden gittiğini ve Bulgaristan’ın devlet olduğunu hatırlatarak Balkanlar’daki Osmanlı ordusunun kılını bile kıpırdatmadığı gerçeğine parmak bastı.
Meşrutiyet Aydını ve “Değer İntiharı”
Doç. Dr. Caner Arabacı, bir soruya cevap verirken Meşrutiyetçi aydın zümrenin (İttihat ve Terakki Cemiyeti (hücre yapılanma) üyelerinin Fransız, İtalyan ve İngiliz mason localarında yetiştirildiklerini, Batı kültürüne özenme ve hayranlık duyarak Türk kültürüne karşı değersizleştirme ve küçük görmenin başladığını dile getirerek bunu “Değer İntiharı” olarak nitelendirdi.