HASİP CELİL
İlk kez Osmanlı Padişahı Abdülmecit sayesinde Türkiye’ye giriş yapan posta pulunun dünyada ne zaman nasıl yaygınlaştığını, ortaya çıktığını çoğumuz bilmeyiz. Biz de bu hafta Konya Filatelistler Derneği yetkilileri ile pulu konuştuk.
Şu anda Konya Filatelistler Derneği Başkanı Sayın Yalçın Kahramanlar ve Sayın Yönetim Kurulu Üyeleri ile beraberiz. Sayın Başkan Yalçın Kahramanlar Bey Filateli ne anlama gelmektedir?
Yalçın Kahramanlar: Fila ve Atalye kelimelerinin birlemişinden oluşmaktadır. Roma hukukunda elde bulundurulması halinde vergiye konu olmayan sür ve takı aletleri anlamına gelmektedir. Bugün ise Filateli denildiğinde pul ve antiye gibi postadan gelmiş her türlü materyalin belli bir düzen halinde toplanmasıdır. Kısaca özetleyecek olursak Filatelist: Dünyada posta ile ilgili her türlü materyali toplayan ve kategorize eden şahıstır.
Filatelinin geçmiş hangi zaman dilimi içinde yer almaktadır?
Yalçın Kahramanlar: Prefilatelik dönem diye adlandırılan bir dönem bulunmaktadır. Pulun icat edilmediği posta ücretlerinin damga ile varış yerinde tahsil edildiği dönem. Ancak İngiltere’de Blacpenny adında bir pul icat ediliyor. Dünyanın ilk pulu olan bu pul 1840 yılında bulunuyor. Böylelikle 1840 ve 1863 yılında Sultan Abdülmecit döneminde Osmanlı Padişahı’nın tuğrası ile ilk pul Türkiye’de tedavüle çıkmıştır. İlk defa pulu öneren kişi Agah Efendi’dir.
Yönetim Kurulu Üyelerinden Sayın Tansel Erkin Bey’e bir soru yöneltmek istiyorum. Tansel Bey Konya’da daha önceden faaliyet gösteren bir dernek ya da kuruluş var mıdır? Sizleri bir araya getiren sebepler nelerdir?
Tansel Erkin: Daha önceden böyle bir dernek yoktu. Bireysel olarak pul ile ilgilenen arkadaşları bir araya geldik.
Sayın Başkanım derneğinizin kısaca amaçlarından, faaliyetlerinden ve ortaya koyacağı çalışmalardan bahsedebilir misiniz?
Pulu ve postayı konu alan dernek kurdunuz. Peki pulun önemi nedir?
Yalçın Kahramanlar: Pul bir ülkenin bağımsızlık simgelerinden birisidir. Sanatsal bir faaliyet bir ülke için nasıl önemli ise pul da çok önemlidir. O nedenle KKTC pulu ve posta damgası ile dünya trafiğine çıkamaz. Kuzey Kıbrıs’ın zarfları Mersin Limanı’na gelir. Türk pulu ve Türkiye Cumhuriyeti posta damgası ile posta trafiğine çıkar.
Yönetim Kurulu Üyelerinden Sayın Saadettin Kayserlioğlu bu sorumu da size yöneltmek istiyorum; Türk pulculuğu ile dünyadaki pul merakını kıyaslayacak olursak Türkiye ne durumdadır?
Saadettin Kayserlioğlu: Kesin rakamları bilmemekle birlikte dünyada Türk filatelistleri altın ve gümüş madalyalarla dönerler. Ama Türk filatelistleri halkın tabanına yaygın değildir. Önemli olan kültürümüzün şahidi olan pulları halk tabanına yaymak ve nesillerden nesillere aktarmaktır.
Pul biriktirmek pahalı bir uğraş mıdır?
Saadettin Kayserlioğlu: Kesinlikle değildir. En ucuz ve en az yer kaplayan çok güzel bir uğraştır. Bir defter bir pul maşası ve bir büyüteç yeterlidir.
Pul koleksiyonuna başlama yaşı var mıdır?
Saadettin Kayserlioğlu: 7-8 yaşlarında her çocuk pul koleksiyonculuğuna başlayabilir. Okuma yazma ile başlar, beşikten mezara kadar devam eder. Artı derneğimizin amaçlarından bir tanesi de bu işi bırakanlara tekrar başlatmak ve onları tekrar kazanmak.
Filateli bu ana kadar sizlere neler kazandırdı?
Saadettin Kayserlioğlu: İlk önce disiplin ve düzen kazandırdı. Hayatın her alanında düzenli ve programlı olmayı sağladı. Ama en önemlisi araştırmacı olmak Günün anlam ve önemine binaen pullar basılır. Bu arada çok seçkin arkadaşlıklar kazandık ve tarihimize sahip çıkılır.
Pul koleksiyonculuğunun maddi bir getirisi veya külfeti var mıdır?
Saadettin Kayserlioğlu: Getirisi uzun yıllar filateli ile ilgilenip bir koleksiyon oluşturularak biriktirilirse maddi getirisi vardır. Ancak biz bu işi maddi kazanç olarak yapmıyoruz. Çünkü biz bu işe gönül verdik.
Saadettin Bey derneğinizin logosu oldukça hoş. İçerdiği renklerin bir anlamı var mıdır?
Saadettin Kayserlioğlu: Derneğimizin logosu Selçuklu renklerini ve motiflerini içerir. Bu tasarımı yapan ve derneğimize armağan eden ablam, teşhip ve minyatür sanatçısıdır. İsmi ise Mebruke Tuncer’dir. Dernek olarak kendisine şükranlarımızı sunuyoruz. Logoda yer alan güvercinler minyatürlerde kullanılan posta Güvercilerinden alıntıdır. Siyah ve mor renk tonları İlhanlı, Selçuklu hükümdarlarınca kullanılan hakimiyeti ve gücü temsil eder. Turkuaz ise Selçuklular döneminde ortaya çıkmış bir Türk rengidir. Tüm bu kompozisyon pul danteli içine toplanmıştır.
Konya Filatelistler Derneği’ne nasıl ulaşılabilir?
Saadettin Kayserlioğlu: adresinden derneğimizin adresine ve dernek tüzüğüne erişebilirler. Ayrıca PK 161 Aladdin PTT Müdürlüğü Konya adresinden ulaşabilirler. Bütün filateli ile ilgilenenlere ayrıca www. trfila.com adresini öneririm.
Gazetemize ve Hasbice köşemize konuk olduğunuz için teşekkür ediyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.