ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Dünyada her yıl yaklaşık 530 bin kişide görülen ve hastaların yarısında ölümle sonuçlanan rahim ağzı kanserine karşı en etkili korumanın, hastalığa neden olan İnsan Papilloma Virüsü (HPV) aşısının yaptırılmasıyla mümkün olduğu belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Bağışıklama Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, rahim ağzı kanseri farkındalık ayı dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, HPV'nin genellikle cinsel yolla bulaşan, kadınlarda ve erkeklerde çeşitli kanserlere yol açan bir virüs olduğunu belirtti.
HPV'nin kadınlardaki rahim ağzı kanserinin tek nedeni olduğunu vurgulayan Ceyhan, "Yani HPV bulaşmazsa rahim ağzı kanseri gelişmez. HPV-rahim ağzı kanseri ilişkisi, sigara-akciğer kanseri ilişkisinin 20 kat daha fazladır. Bu virüs, ayrıca genital bölgede görülen siğillerin de nedenidir." dedi.
Ceyhan, HPV'nin cinsel yolla bulaşan diğer hastalık etkenlerinden farklı olarak spermle değil, deriden deriye geçtiğine dikkati çekerek, virüsün bulaşması için temasın yeterli olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ceyhan, şunları kaydetti:
"Çoğu ülkede rahim ağzı kanseri, kadınlarda meme kanserinden sonra ikinci en sık görülen kanserdir. Ülkemizde ise bölgesel çalışmalarda 6-10. sırada gösterilmektedir. Dünya üzerinde her yıl 530 bin rahim ağzı kanseri vakası görülmektedir. ABD'de yılda 21 bin kadın, 13 bin erkek HPV'ye bağlı kanserlere yakalanmakta ve bunların yarısı hayatını kaybetmektedir. Yıllık genital siğil sıklığı ise 32 milyondur. Türkiye'de yıllık yeni vaka sayısı bin 686, ölüm ise yaklaşık 750'dir. Bu sayı rutin aşı kullandığımız hastalıkların çoğundan daha yüksektir."
- "Birçok Müslüman ülkede uygulanmaya başlandı"
Rahim ağzı kanserine karşı en etkili korunma yolunun aşı yaptırmakla mümkün olduğunun altını çizen Ceyhan, "Aşıda virüsün içi boş kapsülleri bulunur. Canlı bir aşı değildir ve ciddi yan etkiye neden olmaz." dedi.
Türkiye'de iki farklı aşının ruhsatlı olduğunu anlatan Ceyhan, "Bunlar iki ve dört tipe karşı koruyucu aşılardır. 9-26 yaş arasındaki kadınlarda kullanılmak üzere ruhsatlıdır. Dokuz tipe karşı koruyuculuk sağlayan bir diğer aşı ise ruhsat aşamasındadır. Birçok ülkede ise üst yaş sınırı 45 yaşına kadar uzatılmıştır." bilgisini verdi.
Ceyhan, aşının 132 ülkede onaylı olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Dünya genelinde 82 ülke ise ulusal aşı programına HPV aşısını dahil etti ve ilgili devletler bütün vatandaşlarına bu aşıyı ücretsiz olarak uyguladı ve uygulamaya devam ediyor. 77 ülkede de aşı, kadınlar yanında, erkeklere de öneriliyor. Aşıyı rutin uygulayan 82 ülkenin 15'inde erkekler de aşılanıyor. HPV aşısı günümüzde, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Libya, Kazakistan, Malezya gibi birçok Müslüman ülkede de devlet eliyle, herkese uygulanmaya başlandı."
Aşının, rahim ağzı kanserinden korunmada yüzde 85, siğillerden korunmada ise yüzde 90 etkili olduğunu belirten Ceyhan, aşı fiyatının yüksek olmasının aşılama oranlarını düşürdüğüne dikkati çekerek, "Ancak ulusal aşılamalarda fiyat oldukça düşmektedir. Yapılan çalışmalar aşı ile korunmanın, servikal kanser tedavisi için yapılan harcamadan çok daha ucuz olduğunu göstermektedir." bilgisini verdi.
Prof. Dr. Ceyhan, Türkiye'de şu anda verem, difteri, boğmaca, tetanoz, Hepatit B, kızamık, çocuk felci, menenjit-zatürre, kızamık-kızamıkçık-kabakulak, difteri-tetanoz, su çiçeği ve Hepatit A gibi 13 aşının rutin aşı takviminde yer aldığını belirterek, HPV aşısının rutin aşı takviminde henüz yer almadığını söyledi.
- "Aşılama yapılsa bile smear tarama testleri yine yaptırılmalı"
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Polat Dursun da onkolojik HPV virüsüne karşı geliştirilmiş aşılar ile en sık kanser yapan tiplerin geliştirdiği rahim ağzı kanserlerine karşı koruma sağlanabildiğinin altını çizdi.
Gelişmiş birçok ülkede HPV aşılarının pediatrik aşı takvimine alındığını belirten Dursun, aşılama sonrası yapılan çalışmalarda HPV ilişkili yüksek dereceli kansere dönüşme ihtimali olan lezyonların önlenmesinde etkili olduğunu ve HPV ile ilişkili siğillerin de etkili bir şekilde azaldığını vurguladı. Dursun, "Bununla birlikte aşılama yapılsa bile smear tarama testleri yine yaptırılmalı. Çünkü, aşının içinde olmayan tipler, rahim ağzı kanseri gelişimine yol açabilir." uyarısında bulundu.
"DSÖ'nün, aşılama, tarama ve erken teşhis durumunda rahim ağzı kanserinin uzun vadede dünyadan silinebilecek kanserler arasında olduğunu bildirdiğini" aktaran Dursun, şunları kaydetti:
"ABD'de aşılar kullanıma girmeden önce 50 binin üzerindeki hastada klinik araştırmalar yapılarak uygulamaya girdi, yan etkileri çok az ve önemsiz oranda bulundu. ABD'de 2006-2016 arasında 90 milyon HPV aşısı yapılmış ve yan etki bildirimi çok az oranda bildirilmiştir. DSÖ, HPV aşısının etkili ve güvenilir olduğunu ve HPV ile ilgili kanserlerin önlenmesinde önemli bir rolü olduğunu vurgulamaktadır."
AA