Tarım ve Orman Bakanlığı'nın "Yerel Çeşitlerin Kayıt Altına Alınması, Üretilmesi ve Pazarlamasına Dair Yönetmelik"i Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğle Türkiye'deki tarla, bağ-bahçe ve diğer bitki türlerine ait yerel çeşitlerin korunmasını sağlamak amaçlanıyor. Bu kapsamda, yerel bitkilerin genetik erozyonlarını engellemek amacıyla çeşitlerin kayıt altına alınması, tohumluklarının çoğaltımı, pazarlanması, idamesi ve sürdürülebilir kullanımıyla ilgili kurallar getirerek, ticareti yapılacak yerel çeşit tohumluklarının üretimiyle bunların piyasaya arzı ve bu konudaki denetimlere ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Buna göre, kayıt altına alınmış yerel çeşitlerle ilgili işlemler bakanlığın izin ve denetimi altında gerçekleştirilecek. Yerel tohumlar "kamu malı" sayılacak.
Menşe bölgesinde olmak şartıyla gerçek kişilerin ihtiyaç miktarları kadar tohumluk üretimi ve kendi aralarındaki tohum takasında bakanlığın izni aranmayacak.
Yerel çeşitlerin tescil başvurusu sadece bakanlığa ait araştırma enstitülerince yapılacak.
TOHUMLUK ÜRETİMİ MENŞE BÖLGESİNDE OLACAK
Araştırma enstitüleri yerel çeşit olarak tescil ettirmek istedikleri tohumlukları kayıt altına alınmak üzere Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bildirecek.
Kayıt altına alınan yerel çeşitlerin tohumlukları menşe bölgesindeki bakanlığın ilgili kuruluşu Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) veya araştırma enstitüsünce üretilip pazarlanacak.
Kayıt altına alınmış yerel çeşitlerin tohumluk üretimleri menşe bölgesinde yapılacak.
Yerel çeşitlerin tohumluklarının üretimini yapacak kuruluşların, Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği çerçevesinde üretici-yetiştirici belgesi alma zorunluluğu olacak.
LOGO VE İBARE OLACAK
Tohumlukların üretildikleri sezon içinde sertifikalandırılmaları gerekecek. Yerel Çeşit Kayıt Listesi'nde yer alan yerel çeşitlerin tohumlukları için üretim miktarları TAGEM'e yapılacak talepler doğrultusunda belirlenecek.
Listedeki tohumluklar ambalajlanarak ve etiketlenerek menşe bölgesinde üretilecek ve "Yerel Çeşit Sertifikası" ile pazarlanacak. Paketlenen tohumlukların ambalajlarında "yerel çeşittir" ibaresi ve bakanlıkça tasarlanan logo bulunacak. Yerel çeşitlerin yurt içi satış bedelleri ve şartları TAGEM tarafından belirlenecek.
Üretilen yerel tohumlukların perakende satış ve pazarlamasına ilişkin uygulamalar TİGEM aracılığıyla yapılacak. Kabul edilen başvurularda veya kayıt altına alınan yerel çeşitler hususunda başvuran kişiyle üçüncü kişiler arasında yaşanabilecek her türlü hukuki sorunda sorumluluk başvuran kişiye ait olacak.