KONYA (AA) - Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürü Hüsem Hatipoğlu, özellikle hızlı ve uzun uçak yolculukları sonrası vücudun zaman uyumunu oluşturan biyolojik ritmin bozulması sonucu "jet-lag" denilen durumun oluştuğunu, bu konuda hazırlanan 'Jet-Lag' el broşürlerinin, seyahat sağlığı merkezlerinde dağıtıldığını bildirdi.
Hatipoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, genelde bahar mevsimiyle insanlarda tatile çıkma planları oluştuğunu söyledi.
Çıkılacak keyifli bir yolculuğun kabusa dönüşmemesi için gidilecek ülke ile ilgili sağlık açısından risklerin iyi araştırılması gerektiğini belirten Hatipoğlu, bilinçli yapılacak uluslararası bir seyahatte, tedbirler alınarak risklerin minimize edilebilineceğini dile getirdi.
Bu sağlık risklerinden birinin de "jet-lag" rahatsızlığı olduğuna işaret eden Hatipoğlu, şunları kaydetti:
"Özellikle hızlı ve uzun uçak yolculuklarının sonrasında vücudun zaman uyumunu oluşturan biyolojik ritmin bozulması sonucu jet-lag denilen durum oluşabilir. Bu konuda Genel Müdürlüğümüz tarafından seyahat edecek vatandaşlarımız için hazırlanan 'Jet-Lag' el broşürleri, seyahat sağlığı merkezlerimizde dağıtılmaktadır. Jet-lag, dünyanın batı-doğu veya doğu-batı yönünde birçok zaman alanından geçilmesi sonucu oluşur ve vücut bu hızlı zaman değişimine adapte olamaz. Kuzey-güney ve güney-kuzey yönündeki uçuşlarda zaman dilimi geçilmediği için saat, gece ve gündüz farkı olmaması nedeniyle Jet-lag oluşmaz. Jet-lag, uzun süreli gündüz uçuşlarında, gece uçuşlarına göre daha fazladır."
- "Jet-lag"dan korunma yöntemleri
Hatipoğlu, uçaktaki havanın kuru olması, seyahat süresince hareketin kısıtlı olması, alkol tüketimi, yeterli sıvı içecek alınamaması ve farklı iklimde farklı yemekler yenmesinin, insanlarda jet-lag'a karşı direnç kırıcı etkenler oluşturduğunu dile getirdi.
Jet-lag'ın uykusuzluk, yorgunluk, terleme, iştahsızlık, baş ağrısı, hazımsızlık, mide ve bağırsak bozukluğu, bulanık görme, zaman ve mesafe algısı bozukluğu, ağrı ve endişe şeklinde kendini gösterdiğini aktaran Hatipoğlu, belirtilerin, vücudun yeni zaman dilimine adapte olması ile derece derece azalabildiğini vurguladı.
Jet-lag'ı önlemenin mümkün olmamakla birlikte etkilerini azaltma yöntemleri olduğunu belirten Hatipoğlu, şöyle devam etti:
"İş adamları, siyasiler ve sporcuların performanslarını koruyabilmeleri için uçuştan önceki günlerde iyi dinlenme ve yemek yeme zamanlarını gidilecek ülkelerin zamanına göre planlamaları faydalı olur. Vücudu zinde tutmak için çeşitli egzersizler yapılabilir. Böylece kan dolaşımı hızlandırılmış, eklemler nispeten rahatlatılmış ve zihinsel aktivite artırılmış olur. Seyahat esnasında hafif yiyecekler yenmeli ve bol sıvı tüketilmelidir. Uçuştan önce ve uçuş esnasında alkol alınmamalıdır. Sosyal aktivitelere katılarak uyum süresi kısaltılabilir."
Hatipoğlu, ülkelerin sağlık riskleri konularında, isteyen vatandaşların Genel Müdürlüğe bağlı Seyahat Sağlığı Merkezlerinden bilgi alabileceğini kaydetti.
AA