ABUJA (AA) - GÖKHAN KAVAK/ADAM ABU BASHAL - Türkiye'nin, Afrika kıtasındaki en büyük ticaret ortaklarından Nijerya büyüyen ekonomisi, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) lider ülkesi olması ve 200 milyona yaklaşan nüfusuyla Afrika'nın ekonomik olarak en büyük pazarları arasında yer alıyor.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulunca (DEİK) düzenlenen "Türkiye-Nijerya İş Forumu" kapsamında Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın 13-14 Ocak'ta iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirmek için Nijerya'ya ziyaret düzenlemesi, bu ülkeyi tekrar gündeme getirdi.
Nijerya, Türkiye'nin Afrika kıtasındaki 6'ncı, Sahra Altı Afrika'da ise Güney Afrika Cumhuriyeti'nden sonra 2'nci büyük ticaret ortağı konumunda bulunuyor.
Türkiye-Nijerya arasındaki ilişkiler, 1982'de Nijerya'nın eski başkenti Lagos'ta imzalanan ticaret anlaşmasına dayanıyor.
Bu anlaşma kapsamında, Türkiye'nin Nijerya'dan kakao, kola cevizi ile meyvesi, kauçuk, palm cevizi, kalay cevheri ile metali, çinko, ham petrol ve kömür gibi ürünler ithal etmesi, Nijerya'ya ise gıda ürünlerinden inşaat malzemelerine, elektronik ürünlerinden tarım aletlerine kadar farklı ürünler ihraç etmesi kararlaştırıldı.
- İthalatın yüzde 80'i petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz
TÜİK verilerine göre, petrol ve doğal gaz haricinde iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2018'de yaklaşık 500 milyon dolar. Bu rakamın 340 milyon dolarını Türkiye'nin Nijerya'ya, 160 milyon dolarını ise Nijerya'nın Türkiye'ye ihracatı oluşturuyor.
İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde Türkiye'nin Nijerya'dan 1999'dan itibaren sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ve 2019'dan itibaren de petrol ithal etmeye başlaması önemli bir yer tutuyor. İki ülkenin toplam ticaret hacmi 2019'da 2,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Bugün Türkiye, Nijerya'dan ithalatının yaklaşık yüzde 90'ını petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz, geri kalan kısmını ise yağlı tohum, meyve, susam, odun kömürü ve kakao gibi ürünler oluşturuyor.
Türkiye'den Nijerya'ya en fazla ihraç edilen ürünler arasında ise demir ve çelik ürünleri, mobilya parçaları, inşaat malzemeleri ve gıda ürünleri bulunurken Türkiye 2018'de Nijerya'dan en fazla susam alan ülke oldu.
Batı Afrika ülkesi Nijerya'da 40'dan fazla Türk firması faaliyet gösterirken bu firmalarda 500'den fazla Türk ve 2 bin 500'den fazla Nijeryalı istihdam ediliyor.
Birçok Nijeryalının Türkiye'den "bavul ticareti" olarak nitelendirilen yöntemle tekstil ürünleri satın alması nedeniyle Nijerya'ya ihracat verileri, gerçek miktardan daha düşük gözüküyor.
- Türkiye-Nijerya İş Konseyi 2011'de kuruldu
Türk firmaları ve ürünlerinin Nijerya'da tanıtımı için başta Lagos eyaleti olmak üzere ülkenin farklı bölgelerinde ticari fuarlar düzenleniyor.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesinde "Türkiye-Nijerya İş Konseyi" Ocak 2011'de kurulurken bu konsey ile iki ülke arasında mevcut iş birliği potansiyelinin değerlendirilmesi, ikili ticari ve ekonomik ilişkiler gibi konular üzerinde duruluyor.
Türk Hava Yollarının (THY), Nijerya'nın Lagos, Abuja ve Port Harcort olmak üzere 3 noktaya sefer düzenlemesi de ekonomik ilişkilerin canlanmasına katkı sağlıyor.
2018'deki D-8 görüşmelerinde gündeme gelen ortak para birimi ve sanayi bölgeleri projesi ise Türkiye'nin üye ülkelerden Nijerya ile olan ekonomik ve ticari ilişkilerine katkı sağlamayı hedefliyor.