BERLİN (AA) - BAHATTİN GÖNÜLTAŞ - Şehirlerde nüfus yoğunluğu nedeniyle toplu taşıma araçları insan ve araç trafiğinde zorlanırken, şehir trafiğini azaltmaya yönelik çözümler de teknoloji şirketlerinin sunduğu “Elektrikli Scooter paylaşımı’ndan” geliyor.
Araç paylaşım, konut paylaşım ve bisiklet paylaşım gibi "paylaşım ekosistemin" hizmetlerini şehirde yaşayanlara sunan teknoloji şirketlerinin yeni hizmeti “Elektrikli Scooter paylaşımı'na” serbest ulaşım sunmasından dolayı ilgi artarken, bu konuda yatırım çeken şirketler de hızla büyüyor.
Danışmanlık firması McKinsey’e göre dünya çapında “Mikro Hareketlilik (mikro mobilite)” şirketleri, 2030’a kadar 150 milyar dolar ila 500 milyar dolar gelir elde edebilecek.
Yapılan araştırmalara göre, dünya çapında tüm araba yolculuklarının yüzde 40 kadarı 5 kilometre altı mesafeler için yapılırken, kısa mesafe kişisel ulaşım hizmeti sunan elektrikli scooter paylaşım girişimlerinin kısa sürede önemli başarılar yakalaması dikkati çekiyor.
Bu konuda öncü rolü yine ABD'nin California eyaletinde bulunan Silikon Vadisi oynuyor. Teknoloji şirketleri vadiyi “scooter istilası”na uğratmış durumda.
- Uber ve Alphabet yatırım yapıyor
Mobil ulaşım uygulaması Uber, geçen yıl, şehir merkezlerinde bireysel taşımacılığın daha uygun olacağını, gelecekte insanların daha sık ve daha kısa ulaşım ihtiyacı duyacağını hesap ederek, uzun vadede bisiklet ve elektrikli scooter sektörüne odaklanacağını açıkladı.
Şirket bu doğrultuda elektrikli scooter paylaşımı startup şirketi Lime ile iş birliği yaparak yatırımda bulundu. Girdiği birçok ülkede kullandığı teknoloji ile taksi şirketlerini rekabete zorlayan Uber'in yetkilileri, gelecekte insanların bisiklet ve elektrikli scooter uygulamalarını daha sık kullanmasıyla araç yolculuğuyla aynı seviyede para kazanmayı planlıyor.
Lime, sadece Uber'den yatırım almadı, şirket Google'nin ana firması Alphabet’in aralarında bulunduğu toplam beş kurumdan toplamda 335 milyon dolar yatırım çekti.
Lime’nin rakipleri Bird, Spin, Skip, Hopr ve Ridecell de bazı yatırımlarda bulundu. Sektöre yeni şirketlerin katılması beklenirken, elektrikli scooter paylaşım girişimlerinin bazıları 1 milyar doların üzerinde değerlere ulaşmış vaziyette ve bu durum da sektöre ilginin boyutlarını gösteriyor.
Alphabet ve Uber gibi teknoloji şirketlerinin elektrikli scooter sektörüne yatırım yapmalarının tek sebebi sektörün çok hızlı büyümesi değil. Elektrikli scooterlere olan ilginin sebepleri arasında yatırımda hızlı geri dönüş süresi de etkili. Ortalama 500 dolarlık bir scooter yatırımı, 5 ay sonra kara dönüşebiliyor.
Ancak şuan paylaşımda kullanılan scooterlerin ömrü 1-1,5 ay. Yakın zamanda paylaşıma uygun scooterler üretilmeye başlanırken bu süreler de uzayacak. Scooter firmaları şu anda zararlarını yatırımlarla finanse ediyor.
Elektrikli scooterlerin fazla yer kaplamaması önemli bir diğer özellik. Sadece akıllı telefonlarda yer alan bir uygulamayla scooterlerin şehirde bulundukları yerlerinin kolayca bulunması da tüketicinin tercihinde etkili olmakta.
Uzmanlar, şehirlerde nüfus yoğunluğu nedeniyle artık toplu taşıma araçlarının bile insan ve araç trafiğinde zorlandığını belirterek, şehir planlamasında scooterler için yol düzenlemelerinin yer alacağına vurgu yapıyor. Ayrıca, scooterlerin kapıdan kapıya ulaşım sağlaması, park sorunu olmaması, şehir kirliliğine çözüm üretmesi ve fiyat olarak kolay ulaşabilir olması tercih nedenleri arasında.
Elektrikli Scooter paylaşım hizmet ücreti, şirketten şirkete değişirken, aralarında fazla fark olmaması dikkati çekiyor. Örneğin, Lime firmasının elektrikli scooterlerinin kilidini açma ücreti bir dolarken sonrasında her bir dakikalık kullanım 0,15 cent olarak ücretlendiriliyor. Aracın üzerindeki QR kodu, müşterilerin akıllı telefonuna yüklediği uygulamayla taranıyor ve aracın kilidi açılıyor. Scooterler saatte ortalama 25 kilometre yol alırken, tek şarjla 30 km gitmek de mümkün oluyor.