M. Ali Köseoğlu yazdı…
Anneme doktor olduğumu söyleyin!
Selçuk Üniversitesi’nin Pankobirlik Başkanı Recep Konuk’a verdiği ‘fahri doktora payesi’ hiç kuşkusuz gönlünü kanatlandıran bir kuş olmuştur. Ödül gününde Recep Konuk’un ailesinin de yanında olması, ‘doktorluk’ payesine yüklenen anlamın bir ifadesi olsa gerek. Aslında bu payeyi nasıl karşıladığını Konuk’un ödül töreninde sarf ettiği şu cümlelerden de anlıyoruz:
Yaptığımız işler, kazandırdığımız eserler belli. İnşallah hep birlikte daha güzel, daha iyi şeyleri ülkemize kazandıracağız. Bu hizmetleri milletimizin hak ettiğine inanıyorum. Bugün burada Türkiye'nin en büyük ve köklü üniversitelerinden birisi olan Selçuk Üniversitesi'nin bize onursal doktora payesi vermesini önemsiyorum. Çünkü Selçuk Üniversitesi Türkiye'nin en büyük üniversitelerinden. Benim için fevkalade saygın bir yeri olan Selçuk Üniversitesi'nden bana Fahri Doktora verilmesini öneren bilim adamlarımıza, Ziraat ve İşletme Fakültesi dekanlarına ve tüm üniversiteye teşekkür ediyorum.
‘Fahri’ sözcüğü ‘onursal’ ve ‘gönüllü’* anlamlarına geliyor. Konuk’un konuşmasından da anlıyoruz ki bu payeyi alması yönünde Selçuk
|
Üniversitesi Ziraat ve İşletme fakültelerinin öğretim üyeleri, üniversite senatosuna öneride bulunuyor. Senato da bu öneriyi değerlendirip kabul ediyor. Ve Recep Konuk’a ‘onursal doktora payesi’ böylece takdim ediliyor. Ve işte Recep Konuk ziraat ve işletme alanlarında böylece ‘dr’ oluyor.
AKADEMİK KARİYER NASIL ELDE EDİLİR?
Fahri doktorluğu daha iyi anlatacağız ama, akademik yoldan bu kariyere erişmek nasıl oluyor bunu öncelikle bir izah edelim:Doktora, bir lisans veya yüksek lisans programını bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen bir derece veya basamaktır. Doktora öğretimi, lisansın ardından yapıldığı takdirde en az 6 yarıyıl, yüksek lisansın ardından yapıldığı takdirde en az 4 yarıyıl süresini kapsar. Bu unvanın Uluslararası İngilizcedeki resmi tanımlama terimi ise ‘Ph.D.’dir
Genellikle dört yıllık lisans eğitimi sonrası, akademik unvan anlamında yüksek eğitim aldığı kurumda bir eğitimci olabilme statüsüne yükselebilmek için kişinin kendi dalında uzmanlaşması ve bu durumu ‘tez’ denilen bilimsel bir makaleyle tanımlayarak tamamlaması, yani kişisel unvan olarak akademik açıdan doktor, doçent veya profesör olma sürecinin tamamı olarak da tanımlanabilir.
EN ÖNEMLİSİ DOKTORA
Doktora, en yüksek seviyeli akademik derecedir. Bir ilim dalında, doktora derecesine sahip olmak, doktorayı veren akademisyenler seviyesine yükselmek, onlarla eşit durumu gelmek demektir. Bir başka deyişle doktora bilimsel yeterlilik derecesidir. Doktorasını yapmış herkes o alanda eşit yeterliliktedir. Doçentlik ve Profesörlük sadece akademik unvanlar olup, doktora ile desteklenmediği takdirde, o bilim dalında bilimsel yeterliliğe karşılık gelmezler. Bu yüzden bilimsel yeterlilikte esas olan doktoradır. Doktora, uluslar arası itibar taşıyan bir bilimsel unvan olmasına rağmen, doçentlik ve profesörlük başka üniversiteler ve/veya ülkelerce tanınmayabilir.
FAHRİ (ŞEREF) DOKTORASI
Şeref doktorası, bir insanın belirli bir alana olan katkılarını, akademik olmasalar bile, tanıma anlamında verilir. Avrupa Birliği ve Avustralya gibi ülkelerde, 10 yıl süren süreçler sonunda yüksek doktora dereceleri de verilmektedir ve bu doktoralar şeref doktorası olarak da kullanılır. Doktor sıfatı, araştırma doktorası (ve bazı uzmanlık doktorası) yapanlar tarafından kullanılabilir. Genel bir yazısız anlaşmaya göre, şeref doktorası sahipleri bu sıfatı kullanamazlar. Ancak, araştırma dışı alanlarda çalışan doktora sahiplerinin ve hatta şeref doktorası sahiplerinin bile, iş dünyasında bu sıfatları kullanmaları giderek yaygınlaşmaktadır.**
KONUK DA PAYEYİ KULLANDI
Geçtiğimiz günlerde Recep Konuk’un basın danışmanları tarafından servis edilen bir haberde Konuk’un ‘doktor’ unvanını kullandığı görüldü. Kooperatifçilik Günü dolayısıyla Pankobirlik Başkanı Recep Konuk’un yaptığı yazılı açıklama basına şu şekilde servis edildi:
Gelişmiş ekonomilerde kamu ve özel sektör yanında üçüncü bir sektör olarak kabul edilen kooperatifçiliğin, refah ve gelir adaletinin sağlanmasının bir aracı ve kalkınmanın nimetlerini geniş kitlelere ulaştıran ekonomik metodun adı olduğunu belirten Pankobirlik Genel Başkanı Dr. Recep Konuk, “Bizler aşinası olduğumuz, Ahilik’teki birlik ruhunu kooperatiflerle yaygınlaştırmaya çalıştık” dedi.
BAŞKA KULLANANLAR DA VAR
Elbette bu unvanı ilk kez Recep Konuk kullanmıyor. Yukarıda da izah ettiğimiz gibi iş dünyasında bu sıfatı kullananlar hayli fazla… Bunlardan ilk aklımıza gelen İhlas Holding Başkanı Enver Ören. Öğreniyoruz ki Enver Ören’e de ‘doktorluk payesi’ni 11 Ekim 1989’da ‘Bilime Katkılarından Dolayı’ Selçuk Üniversitesi vermiş.
SÜ’DEN İLK VE SON ŞEREF DOKTORASI ALANLAR
Bu payeyi yaygın olarak kullanan Enver Ören’in de Selçuk Üniversitesi’nden ‘fahri doktora’ almış olması merakımızı iyice artırdı. Başka kimlere doktora payesi verildiğini yaptığımız ufak bir araştırmanın ardından öğrendik. Selçuk Üniversitesi tarihinde ‘doktora payesi’ verilen ilk ismin 1 Mayıs 1985’te ‘Sanat Tarihi’ alanında Yüksek Mimar Şehabettin Uzluk olduğunu öğrendik. Ardından; 26 Mart 1986’da ‘Fahri İlahiyat Doktorluğu’ payesi Osman Keskioğlu’na, 25 Nisan 1986’da ‘Fahri Sanat Tarihi Doktorluğu’ payesi Mehmet Önder’e ve 8 Haziran 1986’da ‘Türk Tarihi üzerindeki çalışmalarından dolayı doktora’ payesi İbrahim Hakkı Konyalı’ya verilmiş. SÜ Rektörü Prof. Dr. Süleyman Okudan döneminde ise ‘fahri doktora’ 4 kişiye verilmiş. 30 Ocak 2004’te rahmetli Sakıp Sabancı’ya… 18 Ocak 2005’te Ahmet Keleşoğlu’na… 1 Kasım 2005’te İdil Biret’e… Ve 31 Ekim 2008’de Recep Konuk’a.
KİMLER VAR KİMLER?
Selçuk Üniversitesi’nin doktorluk payesi verdiği isimler arasında oldukça renkli simalar var. Sabiha Gökçen, Prof. Dr. Annemaria Schimmel, Yılmaz Öztuna, Rauf Denktaş, Barış Manço, Avni Anıl, Cinuçen Tanrıkorur, Süleyman Demirel, Sakıp Sabancı, Ali Baransel, Sadık Ahmet, Ali Akkanat gibi isimler üniversite senatosu tarafından ‘doktorluk payesi’ ile şereflendirilmişler. Biz de gerek bilim alanında, gerekse ülkenin gelişimi noktasında yaptıkları inanılmaz çalışmalarla ‘doktorluk payesini’ bir şekilde hak eden tüm insanlarımızı tebrik ediyoruz.
*TDK Güncel Türkçe Sözlük, **Wikipedia
SÜ’nün bugüne kadar doktora payesi verdiği isimler
ADI SOYADI KARAR TARİHİ VERİLDİĞİ DAL
Yük. Mim. Şahabettin Uzluk 01.05.1985 Sanat Tarihi
İbrahim Hakkı Konyalı 08.06.1986 Türk Tarihi
Osman Keskioğlu 26.03.1986 Fahri İlahiyat
Mehmet Önder 25 04.1986 Fahri Sanat Tarihi
Sabiha Gökçen 07.10.1988 Türk İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Prof. Dr. Annemaria Schimmel 07.10.1988 İslam Tarihi
Prof. Dr. Gabriele Mandel Khan 09.12.1988 Türk İnkilap Tarihi
Prof. Dr. Michele Tridente 09.12.1988 Türk İnkilap Tarihi
Dr. Fethi Tevetoğlu 09.12.1988 Türk İnkilap Tarihi
Dr. Nezih Araz 09.12.1988 Türk Kültür ve Edebiyatı
Halil Fikret Alasya 09.12.1988 Türk Tarihi Alanında
Prof. Dr. Abbas Zamanef 27.04.1989 Türk Edebiyatı
Prof. Dr. Warren S. Walker 27.04.1989 Türk Folkloru
Barbara Jeanne Walker 27.04.1989 Türk Folkloru
Mustafa Necati Sepetçioğlu 27.04.1989 Doktora Payesi
Muazzam Gürşen Sepetçioğlu 27.04.1989 Doktora Payesi
Celalettin B. Çelebi 27 04 1989 Doktora Payesi
Mohammed A.Al. Mangush 26.05.1989 İnşaat Müh.
Cavit İkbal 11.10.1989 Türk İslam Medeniyeti
Sami Ateş 11.10.1989 Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi
Enver Ören 11.10.1989 Bilime Katkı
Tekin Arıburun 11.10.1989 Atatürk İlkeleri
T. Yılmaz Öztuna 15.01.1990 Türk Tarihi
Prof. Dr. Mirabbas Gasimov 29.06.1990 Azerbaycan Türkiye dostluğuna katkı
Prof. Dr. Kamil Nerimanoğlu 29.06.1990 Azerbaycan Türkiye dostluğuna katkı
Prof. Dr. Med. Konrad Federlin 16.01.1992 Doktora Payesi
Michanel Jung 16.01.1992 Doktora Payesi
Francıs Lamanad 16.01.1992 Doktora Payesi
Rauf Denktaş 04.03.1992 Fahri Profesörlük
Dr. Kurt Hainz Margardt 04.03.1992 Fahri Profesörlük
Prof. Dr. Halil İnalcık 13.10.1992 Doktora Payesi
Prof. Dr. Andreas Tiedza 13.10.1992 Doktora Payesi
Barış Manço 01.12.1992 Türk Müziğine katkı
Abdülfez Elçibey 04.02.1993 Fahri Profesörlük
Roger Garaudy 09.07.1993 Fikir ve Siyaset
İsa Yusuf Alptekin 25.05.1994 Türkistan’ın tanıtılması
Ali Baransel 17.11.1994 Radyo ve televizyon
Prof. Dr. Lutz Huth 15.02.1995 Doktora Payesi
Avni Anıl 15.02.1995 Doktora Payesi
Ahmet Aydın Bolak 15.02.1995 Fahri Hukuk
İsmail Baha Sürelsan 28.03.1995 Türk Musikisi
Cunuçen Tanrıkorur 28.03.1995 Türk Musikisi
Edmond Abdul- Kebir Helminsk 28.03.1995 İlmin yayılması
Dr. Sadık Ahmet 18.04.1995 Doktora Payesi
Süleyman Demirel 12.04.1996 Profesörlük Payesi
M. Abdülcemil Kırımlıoğlu 10.05.1996 Siyaset ve Sosyal Bilimler
Prof. Dr. M. Mufit Bahadır 03.12.1997 Fahri Doktora Payesi
Ord. Prof. Dr. G. Hempelmann 10 09 1998 Üstün hizmetl
Prof. Dr. Rıdvan Ege 24.05.1999 Sağlık Bilimleri
Yük. Müh. Kemal Şahin 30.06.2000 İşletme Anabilim
Prof. Dr. İhsan Doğramacı 23.05.2001 Eğitim Bilimleri
Prof. Dr. Rodolfo J. Cartina 27.06.2002 Eğitim Bilimleri
Ali Akkanat 27.12.2002 İşletme Dalında
Prof. Dr. Christoph Hacıyeva 30.10.2003 Başarılı çalışma
Sakıp Sabancı 30.01.2004 İşletme Dalında
Ahmet Keleşoğlu 18.01.2005 Ülke kalkınması
Piyanist İdil Biret 01.11.2005 Sanat Dalında
Recep Konuk 31.10.2008 Ziraat ve İşletme
memleket.com.tr