Türkiye'de koronavirüs pandemisiyle birlikte döviz kurlarında peş peşe rekorlar kırılırken, buna bağlı olarak sıfır otomobil fiyatları da yükselişe geçti.
Pandemi döneminde çevresiyle teması azaltmak isteyen, daha izole seyahat etmek isteyenler sıfır ve ikinci el araba pazarlarına yönelirken, fiyatlardaki sürekli artış vatandaşları hamle yapma noktasında zora soktu.
Sıfır otomobil alamayan vatandaşlar, ikinci el araba fiyatlarını araştırırken, bu fiyatlarda da ciddi artışlar görüldü. Pandemi döneminde otomobil üretiminin azalması ve sıfır otomobil taleplerinin karşılanamaması nedeniyle fiyatlar kontrolden çıkarken, yaz döneminde otomobil kredilerinde faizlerin düşürülmesi otomotiv sektöründe yeniden hareketliliğe neden oldu. Bir ay süren bu dönemin ardından araba piyasası yeniden durgunlaştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın hamleleri döviz kurunda yükselişin önünü alırken, dolar ve eurodaki gerileme sıfır ve ikinci el araba fiyatlarını takip edenleri beklentiye soktu.
Otomotiv sektörünün temsilcileri otomobil fiyatları konusunda Merkez Bankası'nın alacağı faiz kararının ve bu kararın dövize olan etkisinin etkili olmasını bekliyordu. 19 Kasım'da açıklanan Merkez Bankası faiz kararı ile beklenen oldu ve faiz artırımına gidildi. Sektör temsilcileri TCMB'nin bu kararının sıfır ve ikinci el araba fiyatlarının düşmesine neden olacağını savunuyor.
Sektör yetkilileri araba fiyatları konusunda beklentilerini anlattılar:
"Fiyatlar stok durumuna bağlı"
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu: “Fiyat konusu tamamen markaların stok durumuna bağlı. Yani hangi kur seviyesinden kaç adet ithal ettikleri bu noktada önemli olacak. Ve tabii ki, geçmişte ne kadar zam yaptıkları ve hangi kur seviyesine göre fiyat ayarlayabildikleri de etkili bir unsur olacak.”
“Son iki ayda fiyatlar düşecek”
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Murat Şahsuvaroğlu: “2020 yılı içerisinde döviz kurları sürekli yukarı yönde ve sert çıkışlar göstererek ilerledi. Özellikle hızlı kur artışlarının yaşandığı dönemlerde artış oranları aynı oranda araç fiyatlarına yansıtılamadı. Ancak son zamanlarda yaşanan düşüş markalar tarafından fiyatlara yansıtılmaya başladı. Ayrıca, kısa vadeli kurdan kaynaklı marjın yılın sonuna planlanan satış kampanyalarına kaynak olabileceğine inanıyorum. Yılın son iki ayında hem düşük faizli satış kampanyaları hem de fiyat düşüşleri görebileceğiz.”
"Sıfır faiz kampanyası yapılabilir"
Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan: “Markalar fiyatlara 1 Kasım’da yüzde 5-7 arası zam yapmıştı. Ancak artış fiyatlara tam olarak yansımamıştı. Yüzde 5 zam daha gündemdeydi. 6 Kasım Cuma günü kurdaki hızlı yükseliş sonrası güncelleme yapmadı. Ama geçen hafta kurdaki düşüş o köpüğü aldı. Yeni zammı önledi. Kur daha aşağı gelirse fiyat indirmek yerine distribütör destekli düşük kredi kampanyaları gelebilir. Herkes MB’nin faiz kararı ve kurdaki dengeyi bekliyor. Kur şiddetli inmedikçe fiyatı geri getirmek yerine 0 faizli kampanya devreye girecektir.”
"İkinci el araba fiyatları makul seviyeye inecek"
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın: ''Kasımda döviz kurlarındaki düşüş hem sıfır hem de ikinci el araç fiyatlarına yansıyacak. Bir otomotiv datası şirketi olarak, yapmış olduğumuz analizde geçen hafta ile bu hafta arasında toplam 8 markada dövizin düşmesine bağlı olarak yaklaşık yüzde 5-6’ya yakın aşağıyı yönlü fiyat güncellemesi yapıldı. Dövizdeki düşüş devam ettikçe markalar fiyatlarını aşağıya doğru güncellemek zorunda.
O yüzden diğer markalar da bu hafta ve önümüzdeki günlerde bu aşağıyı yönlü güncellemeyi yapacaklardır. İkinci el bir aracın fiyatının belirlenmesindeki en önemli unsur olan bir aracın sıfır fiyatı olduğu için, bu düşüş ikinci el araç fiyatlarına da yansıyacak. Bu duruma ek olarak ikinci elde aylardır yaşanan canlılık kasım ayı ile birlikte hız kesmişti. Bunun da etkisiyle ikinci el araç fiyatlarında hemen olmasa da bir ay sonra daha makul fiyatlar göreceğiz.''
"Güçlü kampanyalar otomobili ulaşalabilir yapacak"
Minoto CEO’su Ferhat Albayrak: ''Otomotiv piyasasında herkes Merkez Bankası’nın kararına odaklandı. Araç alırken her zaman müşterinin kilitlendiği bir unsur oluyor. Şu anda da müşteriler kura odaklanmış durumda. Çünkü son dönemde satışları etkileyen en önemli unsur kur oldu.
Dolaysıyla MB’nin faiz kararı fiyatların seyri konusunda belirleyici etken olacak. Zaten markalar yılın son aylarında satış baskısı olduğu için kampanyaları artıracaklardır. Liste fiyatı değişemese de 'sıfır faiz' gibi güçlü kampanyalarla fiyatları daha ulaşılabilir bir seviyeye çekeceklerdir.''
"İkinci el araba fiyatları yüzde 15 düşer"
Garenta ve ikinciyeni.com’un Genel Müdürü Emre Ayyıldız, Merkez Bankası’nın 19 Kasım’da açıklayacağı faiz kararının hem sıfır hem de ikinci el araç fiyatlarının seyrini belirleyeceğini ifade ederek, şunları söyledi: ''Sıfır araç ve ikinci el piyasasında gözler kurun seviyesine odaklanmış durumda.
Kur buralarda stabil hale gelirse, o zaman markalar daha rahat adım atabilecek. Markalar liste fiyatını düşürmese de cazip kampanyalarla fiyatları aşağı çekebilirler. Bu durum ikinci el piyasasına da yansır. İkinci el sektöründe de fiyatlar yılsonuna kadar yüzde 15’e kadar düşebilir.''