Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 09–10 Mayıs 2008 tarihlerinde “Nebevî Mesajın Evrenselliği” konulu ulusal bir sempozyum düzenledi. İlahiyat Fakülteleri’mizden birçok ilim adamı bu sempozyuma bildiri ve müzakereleriyle katıldı. İki gün süren bu bilgi şöleninde Hz. Peygamber’in nebevî mesajı değişik yönleriyle tartışıldı. Bu sempozyumun bir gelenek haline getirilerek sürdürülmesinde emeği geçen başta İlahiyat Fakültesi dekanı değerli hocamız Prof. Dr. Ahmet ÖNKAL Bey’i ve arkadaşlarını kutlamak gerekiyor. Gerçekten iki gün boyunca hem fikri ve hem de bedenî ziyafet yaşandı. Misafirler çok iyi bir şeklide ağırlandı, ayrıca Konya’nın tarihi yerlerine geziler düzenlendi. Burada sempozyumun mana ve önemine uygun “Müsemma icra heyeti”nin sunduğu Türk Tasavvuf Musikisi konseri de her türlü takdirin üstünde olmuştur.
Nebevî mesajın evrenselliği konulu bu kültür şöleni, Meram Yaka’da bulunan Konevî Kültür Merkezinde yapıldı. Her ne kadar sözünü edeceğim konu teknik alanla ilgiliyse de, eğer bu sempozyum şehir merkezinde icra edilmiş olsaydı, halkın ulaşımı daha kolay olacağı için daha çok kimse istifade etmiş olurdu, diye düşünüyorum.
Bilindiği gibi her yıl Nisan ayında, gerek ülkemizde ve gerekse yurt dışında kutlu doğum haftası boyunca Hz. Peygamber değişik yönleriyle anlatılmaktadır. Fakat süreli bir zamana sıkıştırılan bu programlar yeterli değildir. Mutlaka işin ilmi veçhesi bu tür ulusal ya da uluslar arası sempozyumlarla da taçlandırılmalıdır. Sadece birkaç yerde değil, hiç olmazsa büyük şehirlerimizde bu tür toplantılar yapılmalıdır. Prof. Dr. Hüseyin ALGÜL’ün önerdiği gibi umarım seneye bu toplantı uluslar arası bir hüviyet kazanır. Ayrıca bu temennilere sayın dekanımızın da onay vermesi sevindirici olmuştur. Ben inanıyorum ki, Hz. Peygamberle ilgili yapılacak olan bu ilmi toplantının finans boyutunu Konya’lılar seve seve karşılayacaktır. Onlara da zaten böyle bir davranışta bulunmak yakışır.
Yaşadığımız dünyada küresel ölçekte birçok problem yaşanmaktadır. Bu nedenle, evrensel nebevî mesajdan, gerek yerel ve gerekse küresel ölçekte ortaya çıkan bu problemlerin çözümüne yönelik alternatif projeler çıkarabiliriz. Çünkü nebevî mesajın muhtevasında ifade özgürlüğünden yana olma, “salih amel” kavramıyla tanımlanan yararlı işler yapmaya teşvik, herkesin refah içerisinde yaşaması için gayret gösterilmesi, paylaşım kültürünün teşvik edilmesi, şiddete karşı merhamet dili, gelir dağılımında hakkaniyet ölçülerine uygun politikalar geliştirilmesi, kadına karşı ayrımcı şiddete son verilmesi, emeğe saygı, adaletin yaygınlaştırılması, barış ortamının tesisi, etnik ve mezhepsel çatışmaların sona erdirilmesi gibi pek çok konuda çözüm önerileri bulabiliriz. Zaten düzenlenmiş olan siret sempozyumunda bu ve benzeri birçok konuya işaret edilmiştir.
Evrensellik kavramı “fıtrat”la ilişkilidir. Din dilinde fıtrat; insanın doğuştan getirdiği haklar ve Hakk’ı kabul etme yeteneği anlamına gelir. İşte bu bağlamda, nebevî mesajın evrenselliği, Hz. Peygamberin getirdiği değerlerle ölçülebilir. Bu değerlerin izdüşümleri ve kendine çeken câzibesi, insanın doğasında vardır. Zulmün kötü adaletin iyi; cehaletin kötü bilginin iyi oluşu gibi.. Nasıl ki, Kur’an’ın tümel söylemi ahlaki anlamda evrensel değerler ifade ediyorsa, bu söylemin aktarıcısı ve sözcüsü olan Hz. Muhammed’in açıklama, söz ve onaylarından ibaret olan sünneti de evrensel değerler taşımaktadır. Onun evrensel değerlere dayalı mesajının mevsûkiyeti başta Kur’an, hadisler ve siyer kaynaklarıyla sabittir.
Hz. Peygamberin 23 yıllık mücadelesinin özünü; hukukun üstünlüğü, insan hakları alanında iyileştirme ilkeleri ve bir arada yaşam tecrübesi gibi değerler sistemi oluşturur. Eğer bugün çağdaş dünyanın muhtaç olduğu bu değerler, küresel ölçekte başarılı bir şekilde anlatılır ve hayata geçirilebilirse, bütün bir insanlığın yaşadığı acılar asgari düzeye indirilebilir. Çünkü onun hayata taşıdığı değerler, sadece ‘müslüman’ sıfatı taşıyan kimselerle sınırlı değil, etnik ve dinsel kökenine bakmadan bütün bir insanlıkla ilişkilidir. İşte bugün yapılması gereken, adalet ve merhamet temelinde gelişen nebevî mesajın içerdiği evrensel değerler manzumesini modern zamanların ruhuyla yeniden buluşturabilmek ve var olandan yeni değerler üretebilmektir.
Nice sîret toplantılarında buluşmak dileğiyle.