ESKİŞEHİR (AA) - SELÇUK KIZILDAĞ - SİNAN BALCIKOCA - Doğalgaz ve modern ısınma sistemlerinin yaygınlaşmasıyla kullanım alanı giderek daralan sobalar, son yıllarda lüks evlerde bile nostaljik dekorasyon ürünü olarak boy göstermeye başladı.
Genellikle sac ve dökümden imal edilen sobaların sac olanları daha düşük, döküm olanları ise yüksek bütçeli müşteriler tarafından tercih ediliyor.
Eskişehir'de 52 yıldır soba imalatı ve satışı yapan 67 yaşındaki Kadir Çiçek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yarım asırlık mesleğinin bitme noktasına geldiğini söyledi.
Çiçek, fiyatları 60 ile 2 bin lira arasında değişen sobaların, kış mevsiminin gelmesine rağmen ilgi görmediğini dile getirerek, "Eskiden bu mevsimlerde soba yetiştiremezdik. Şimdi her evde doğalgaz var. Mesleğimizin son demlerini yaşıyoruz. Soba şimdilerde lüks evlerin nostalji ürünü oldu." ifadelerini kullandı.
Vatandaşların sobayı artık ihtiyaçtan satın almadığını ifade eden Çiçek, "İnsanlar artık gelip nostalji olsun diye soba satın alıyor. Çiftlik evlerine alınan sobalar belki birkaç saat kullanılıyor ama dekoru tamamlama adına tercih ediliyor." dedi.
- "Soba aile iletişiminin ana kaynağıydı"
Çiçek, çocukluğunda aile olarak bir sobanın etrafında oturup ısındıklarını ve sohbet ettiklerini hatırlatarak, şunları dile getirdi:
"Şimdi teknoloji gittikçe gelişiyor. Herkesin elinde bir telefon var. Bırakın sobayı, evin içindeki insanlar birbiriyle konuşmayı unuttu. Her odada bir petek. Telefona dalıp gidiyorlar. Soba, aile iletişiminin ana kaynağıydı. Evde soba olduğu zaman herkes etrafında toplanıyordu. Benim için sobanın yeri başka. Biz sobalı evlerde büyüdük. Soba satıyorum ama ben de doğalgaz kullanıyorum. Şimdi evde kolay kolay ısınamıyorum. Sobanın yanına oturduğum an kemiklerim gevşiyor."
Sobada pişen yiyecek ve içeceklerin de lezzetinin farklı olduğuna değinen Çiçek, "Mesela çayın tadı aynı değil. Sobada pişen çayın, yemeğin tadı başka olurdu. Kestane, patates, balık, böreği atarsın pişerdi. Şimdi yemeğin ne tadı kalıyor ne tuzu. Maliyet olarak doğalgaz insanlara daha cazip geldiği için soba dönemi bitti. İşler yavaş. Yine de soba üretmeye devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.
- "Sac sobaları daha düşük bütçeliler tercih ediyor"
Bursalı soba üreticisi Ümit Gürkan da döküm şömine, kuzine ve maşınga tarzı soba üretimi yaptıklarını ancak doğalgazın yaygınlaşmasıyla sobanın cazibesini yitirdiğini belirtti.
Gelen talepler doğrultusunda bordo ve yeşil renkli sobalar da ürettiklerini anlatan Gürkan, "113 kilogram ile 190 kilogram arasında değişen döküm sobalarımız var. Bunları biraz elit kesim alıyor. Sac sobaları da daha düşük bütçeliler tercih ediyor. Fiyatlarımız 200 ila 2 bin lira arasında değişiyor." dedi.
Gürkan, sobanın doğru kullanımına da değinerek, "Soba alındıktan sonra genelde üzerine 70'er santimetrelik 2 boru konuluyor. Bu çok yanlış. Daha çok boru, daha çok oksijen çeker ve sobanın iyi yanmasını sağlar. Az boru sobanın iyi yanmasını sağlamaz. Sobanın üzerindeki bacanın üzerine en az 2,5 boru konulmalıdır. Borular kısa olduğu zaman sobanın alt kısımlardaki kömürler yanmaz." diye konuştu.
AA