WASHINGTON (AA) - Eski ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un Suriye açıklamalarını değerlendirerek "Bolton bizim Suriye'den çekilmemiz için Türkiye'nin yapması gerektiği şeylerden bahsetti. 'Biz bunu yapmadan önce bir ülke şunu yapmalı derken' çok dikkatli olmalısınız. Bu, kesinlikle gurur meselesi veya dış politikanın başka boyutları üzerinden yemek istemediğiniz şamarları yedirtir." dedi.
Hagel, CNN televizyonunda Christiane Amanpour'a ABD'nin Suriye politikası konusunda değerlendirmelerde bulundu.
- Suriye, Obama'nın "en büyük dış politika hatasıydı"
Amanpour'un 2012'de Suriye'de sahadaki durumu değiştirmek için bir fırsat olduğunu hatırlatarak "Yönetiminiz bir şeyler yapmış olsaydı Rusya ve İran şu anda neredeyse Esed'in zaferini tamamına erdirmiş olmayacaktı. O zaman üst düzey bir komutan bana yönetiminizin onlarla birlikte savaşacak insanları alıp dışarıya, örneğin Ürdün'e götürüp 6 hafta veya 6 ay eğitip Suriye'ye geri getirmesinin neden Amerika'nın menfaatlerine gelmediğini anlamadığını söylemişti. Bu büyük bir hata değil miydi?" sorusuna Hagel, "Evet hataydı. Büyük hataydı. Obama yönetiminin en büyük dış politika hatasıydı." yanıtını verdi.
Suriye rejimini vurma konusunda karar verdiklerini aktaran Hagel, "Aylarca toplantı yaptık ve üzerine mutabık kaldığımız bir karara vardık. Başkan da vurma emri vermişti sonra geri çekti. Bunu yapınca Rusya'ya ve diğer ülkelere birincisi ABD başkanını sözünün çok da iyi olmadığı mesajını verdik. Bu her zaman çok tehlikelidir ama Rusya'ya Suriye'yi alabilirsiniz sinyali verdik."
Şubat 2015'te bakanlıktan istifa ettiğinde yönetimle arasındaki anlaşmazlıklardan birinin Suriye konusunda olduğunu anlatan Hagel, Suriye konusunda net bir politikasının olmaması konusunda Obama yönetimini eleştirdiğini belirtti.
Hagel, "NATO ortaklarımız, Orta Doğu'daki ortaklarımız tarafından 'Suriye politikanız nedir? Ne yapacaksınız? Ne yapmaya çalışıyorsunuz?' diye sıkıştırılıyordum. Ancak bir (Suriye) politikamız yoktu. Dolayısıyla haklısınız bence bu temel bir hataydı." değerlendirmesini yaptı.
- Trump'ın çekilme kararı
ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'den çekilme kararını da değerlendiren Hagel, "Başkan Trump'ın dış politikadan, dış politikanın nasıl yapıldığından, sonuçlarından ve müttefiklerden bir şey anlamadığını düşünüyorum. Bunun kanıtı da sözde Suriye politikasının ne olduğuna yönelik açıklamasıdır. En iyimser haliyle kafa karıştırıcı, ve tabii ki kaotik, dünyanın kaotik bir bölgesinde ise tehlikeli." dedi.
Hagel, Trump'ın kararını ulusal güvenlik ekibi ile görüşmeden vermiş olabileceğini iddia ederek, kararın zamanlamasının kötü olduğunu savundu.
Eski bakan, "Diplomatik çözümler bulacağımız yollar aramalıydık, stratejik hedeflere yönelik çalışmalıydık. Askerinizi kullanmak bunu düzeltmeyecek. Bunu daha önce 18 yıl Afganistan'da 15 yıl da Irak'ta savaştıktan sonra gördük. Müttefiklerinizle ve bölgedeki diğer uluslarla çalışmadığınız sürece bu başarısızlıkla sonuçlanır." ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un Türkiye'den YPG/PKK için teminat almadan ABD'nin Suriye'den çekilmeyeceğine yönelik açıklamalarını da değerlendiren Hagel şöyle konuştu:
"Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton'un Türkiye'de yaptığı talihsiz toplantılar ABD için aşağılayıcıydı. Erdoğan onu aşağıladı. Onunla konuşmadı bile çünkü Bolton bizim Suriye'den çekilmemiz için Türkiye'nin yapması gerektiği şeylerden bahsetti. 'Biz bunu yapmadan önce bir ülke şunu yapmalı derken' çok dikkatli olmalısınız. Bu, kesinlikle gurur meselesi veya dış politikanın başka boyutları üzerinden yemek istemediğiniz şamarları yedirtir. Bu tehlikeli, kafa karıştırıcıdır. Bu büyük meseleler için müttefiklerle ortak bir yol bulmaları gerekir."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı 2002'den bu yana tanıdığını belirten Hagel, Erdoğan'ın defalarca YPG/PKK'nın Türkiye için öncelikli tehdit olduğunu söylediğini aktardı.
Hagel, "Buna inanmayabilirsiniz, öyle değildir, birinci tehdit DEAŞ'tır diyebilirsiniz ama Türkiye'nin değerlendirmesi budur." dedi.
Trump'ın dünyaya "Önce Amerika", NATO'ya "bizi kullanıyorsunuz" tarzında çıkışlarının "çok taraflı bir dünyada tek taraflılık" olarak niteleyen ve bunun tehlikeli olduğunu kaydeden Hagel, "ABD'nin küresel liderliği gerçekten bitmiş durumda." diye konuştu.
- ABD Genelkurmayından ABD medyasına Suriye yalanlaması
Öte yandan ABD Genelkurmay Başkanlığı, Washington Times gazetesinde yer alan ve ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford'un Türk mevkidaşına Suriye sınırındaki Amerikan gözlem noktalarının orada süresiz kalacağını söylediğine yönelik iddiaları yalanladı.
Genelkurmay açıklamasında, "Bu doğru değil. Orgeneral Dunford iki ülke başkanlarının talimatlarını uygulamak için Türk savunma yetkilileriyle yaptığı pozitif ve yapıcı görüşmeler sırasında böyle bir ifade kullanmadı." denildi.