KONYA (AA) - KIVANÇ UĞUR - Çok sayıda Selçuklu ve Osmanlı eserini barındıran Konya'da, en eskisi Yavuz Sultan Selim dönemine ait olan ve hala kullanılan bin 2 çeşme ile "sebil" geleneği devam ettiriliyor.
Konya Büyükşehir Belediyesi KOSKİ Genel Müdürlüğü tarafından 7 farklı kaynaktan temin edilerek, 640 kilometrelik altyapı şebekesi ile hemen her mahalledeki çeşmelere ulaştırılan su, şehre hayat vermeye devam ediyor.
KOSKİ Genel Müdürü İsmail Selim Uzbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Konya’da çeşme kültürünün geçmişten günümüze, bugünden yarına ulaştırılacak şekilde yaşatılmaya çalışıldığını söyledi.
- Tarihi çeşmeler hala ayakta
Kentteki çeşme sayısının bin 2 olduğunu belirten Uzbaş, "Her 500 metrede bir tatlı su çeşmesi bulunuyor. Bu yoğunlukta ve sıklıkta başka bir ilde çeşme kültürü yoktur. Tarihi çeşmelerin yüzde 99'u çalışır durumdadır. İl merkezinde bulunan 143 tarihi çeşmenin bakımı, onarımı belediye tarafından yapılmaktadır" dedi.
Çeşmelerden akan suyun Çayırbağı, Dutlu, Kırankaya, Beypınar, Mukbil, Şadiye ve Yeşil Efendi olmak üzere 7 farklı kaynaktan geldiğini aktaran İsmail Selim Uzbaş, "El değmeden elde edilen sular, depolama hacimleri toplamı 6 bin 600 metreküp olan 5 adet tatlı su deposunda toplandıktan sonra, tamamı bağımsız şebekelerle vatandaşa ulaştırılıyor" diye konuştu.
- En eski çeşme Yavuz Sultan Selim'in yaptırdığı
Yıllık 2 milyon 500 bin metreküp su dağıtımı yapan KOSKİ Genel Müdürlüğünün hizmet ağının 640 kilometre uzunluğundaki su şebekesinden oluştuğuna işaret eden Uzbaş, suyun dağıtımının elektrik kullanılmadan yapıldığını, kendiliğinden aktığı için olası bir elektrik kesintisinden çeşmelerin etkilenmediğini dile getirdi.
Bini aşkın çeşme arasında en eski olanının 1508-1509 yıllarında Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim tarafından inşa ettirilen "Yavuz Sultan Selim Çeşmesi" olduğunu ifade eden İsmail Selim Uzbaş, bu çeşmenin Arapça yazılı kitabesinde, "Allah’ın gölgesi Beyazıt oğlu Sultanşah Selimhan bu çeşmenin yapılmasını emretti" ifadesinin yer aldığına dikkati çekti.
Uzbaş, Selçuklulara başkentlik yapmasına rağmen Konya'da hiçbir Selçuklu eseri çeşme bulunmadığını vurgulayarak, halen kullanılan tüm çeşmelerin Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait olduğunu bildirdi.
- Çeşme mimarisinde kesmetaş yaygın
Çeşmelerin mimari özellikleri hakkında da bilgi veren Uzbaş, "Kesmetaş, barok ve anıt olmak üzere farklı mimaride yapılmış tatlı su çeşmeleri vardır. Genel olarak kesmetaş çeşmeler yaygındır. Kesmetaş çeşmelerde Konya’nın güneyinde bulunan Gödene ve batısında yer alan Sille köylerinden getirilen taşlar kullanılmıştır" ifadelerini kullandı.
Gödene taşının sert ve kirli beyaz bir görünüme sahip olduğuna değinen Genel Müdür Uzbaş, şöyle devam etti:
"Sille taşı ise yumuşak, işlenmesi kolay ve kırmızı bir görünüme sahiptir. Konya’da sayıları az olmakla birlikte, Barok tarzı motifleri barındıran çeşmeler de bulunuyor. Diğer bir çeşme türü de anıt çeşmedir. Anıt çeşmelere örnek olarak 'Şirin Hanım Çeşmesi' gösterilebilir. Anıt çeşmeler iki yönlüdür. Yapımında nadiren Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde mermer de kullanılmıştır."
AA